REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kontrola podatkowa. Fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary
Kontrola podatkowa. Fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

Zmiany w podejściu do kontroli podatkowych. Mniej kontroli ale są skuteczniejsze

W ostatnich latach sposób przeprowadzania kontroli podatkowych w Polsce uległ istotnej zmianie. Przez długi czas ich liczba rosła, w latach 2020–2022 organy skarbowe wzmacniały działania, nadrabiając zaległości po czasie pandemii. Jednak w 2023 i 2024 roku nastąpił wyraźny zwrot. Liczba kontroli zaczęła spadać, co mogłoby sugerować mniejsze zainteresowanie fiskusa sprawami podatników. Nic bardziej mylnego. Obecnie działania skarbówki są po prostu bardziej selektywne i precyzyjne. Zamiast wprowadzenia masowych, rozproszonych kontroli, urząd koncentruje się na tych podmiotach, w których faktycznie może dojść do wykrycia nieprawidłowości, a więc tam, gdzie ryzyko jest realne, a egzekucja należności możliwa.

- „Za taką zmianą stoją nowoczesne narzędzia informatyczne. Systemy analityczne jak STIR czy JPK, pozwalają urzędom na dokładne analizowanie przepływów finansowych i danych księgowych. W efekcie, choć kontroli jest mniej, ich skuteczność rośnie. W 2024 roku aż 98,1% zakończonych kontroli podatkowych doprowadziło do wykrycia nieprawidłowości. W przypadku kontroli celno-skarbowych wskaźnik ten wyniósł 94%. Oznacza to, że niemal każda kontrola kończy się wnioskiem o korektę deklaracji lub decyzją podatkową. Dla przedsiębiorców to jasny sygnał, że ryzyko jest poważne, nawet przy niewielkich błędach lub nieświadomym naruszeniu przepisów” – mówi adwokat, Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance

REKLAMA

Autopromocja

Jak przebiega kontrola i czego się spodziewać?

Standardowa kontrola podatkowa najczęściej rozpoczyna się od doręczenia zawiadomienia. Od momentu jego otrzymania urząd może przystąpić do kontroli nie wcześniej niż po siedmiu dniach i nie później niż po trzydziestu. W dniu rozpoczęcia kontroli urzędnicy muszą okazać stosowne upoważnienie i legitymację służbową. Kontrola odbywa się zazwyczaj w siedzibie firmy, miejscu prowadzenia działalności albo tam, gdzie przechowywana jest dokumentacja księgowa. W jej trakcie analizowane są księgi rachunkowe, faktury, umowy, ewidencje, a także majątek przedsiębiorstwa. Kontrolujący mogą robić zdjęcia, kopiować dokumenty i nagrywać przebieg czynności.

Po zakończeniu kontroli sporządzany jest protokół. To kluczowy dokument, który zawiera wszystkie ustalenia organu. Podatnik ma 14 dni na zgłoszenie ewentualnych zastrzeżeń oraz przedstawienie dodatkowych dowodów. Urząd ma obowiązek je rozpatrzyć i udzielić pisemnej odpowiedzi. Jeśli przedsiębiorca nie złoży korekty deklaracji, urząd może w ciągu sześciu miesięcy wszcząć postępowanie podatkowe, które kończy się wydaniem decyzji. Warto też mieć świadomość, że obecnie fiskus coraz częściej podejmuje działania zabezpieczające jeszcze w trakcie kontroli – np. blokując rachunki bankowe czy ustanawiając zabezpieczenia na majątku podatnika.

Ryzyko sankcji – nie tylko finansowe konsekwencje

W przypadku wykrycia poważniejszych nieprawidłowości podatnik musi liczyć się z dodatkowymi sankcjami. „Mogą one wynieść od 15%, przez 20% i 30%, aż po 100% – ta najwyższa stawka stosowana jest np. gdy podatnik rozliczył fakturę wystawioną przez nieistniejący podmiot. To jednak nie wszystko. W niektórych przypadkach kontrola kończy się nie tylko zobowiązaniem podatkowym, ale też wszczęciem postępowania karno-skarbowego. Przedsiębiorca może zostać ukarany grzywną lub – w przypadku poważnych zarzutów – objęty postępowaniem karnym” – mówi adwokat, Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

Praktyka pokazuje, że nawet dobrze działająca firma może nieświadomie wpaść w pułapkę. Wystarczy zakup towaru od kontrahenta, który później okazuje się tzw. znikającym podatnikiem. Nawet jeśli zamówienie było opłacone w całości, urząd może zakwestionować prawo do odliczenia VAT i żądać jego zwrotu wraz z odsetkami. Co więcej, taka sytuacja pociąga za sobą kolejne działania, organ uznaje podatnika za uczestnika nieprawidłowości, obciąża go dodatkowymi sankcjami i kieruje sprawę do organów ścigania.

Prawa i obowiązki w trakcie kontroli

Podatnik w trakcie kontroli ma zarówno obowiązki, jak i prawa. Do jego obowiązków należy m.in. udostępnienie wszelkiej żądanej dokumentacji, w tym ksiąg, faktur, ewidencji, ale też pomieszczeń, środków trwałych i dostępów do systemów. „Należy zapewnić kontrolującym warunki do pracy – najlepiej osobne pomieszczenie, miejsce do przechowywania dokumentów, dostęp do komputera lub sieci. Podatnik jest także zobowiązany do udzielania wyjaśnień i odpowiadania na pytania dotyczące przedmiotu kontroli” – dodaje adwokat, Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

Z drugiej strony kontrolowany ma prawo uczestniczyć we wszystkich czynnościach kontrolnych – osobiście lub przez pełnomocnika. Ma prawo wglądu do akt sprawy, sporządzania kopii i notatek, składania wniosków dowodowych oraz odmowy udziału w przesłuchaniu. Szczególnie ważne jest zachowanie spokoju w sytuacji, gdy kontrola rozpoczyna się bez zapowiedzi – np. w trybie celno-skarbowym.

W takich przypadkach rekomendowane jest niezwłoczne skontaktowanie się z pełnomocnikiem i powstrzymanie się od składania wyjaśnień do jego przybycia.

Jak ograniczyć ryzyko i działać z wyprzedzeniem

Najlepszym sposobem na uniknięcie negatywnych konsekwencji kontroli jest prewencja. Coraz więcej firm decyduje się na wewnętrzne przeglądy podatkowe, które pozwalają na wczesne wykrycie błędów w deklaracjach. Samodzielna korekta przed wizytą urzędników często pozwala uniknąć sankcji. Warto także wdrożyć system compliance – czyli systemowe monitorowanie obszarów ryzyka podatkowego, takich jak transakcje międzynarodowe czy obrót nieruchomościami.

Dobrą praktyką jest również występowanie o interpretacje indywidualne do Krajowej Informacji Skarbowej oraz rozważenie zabezpieczenia majątku prywatnego – np. poprzez fundację rodzinną. Tego typu działania pozwalają nie tylko zredukować ryzyko finansowe, ale też chronić firmę i rodzinę przed konsekwencjami błędów, które mogą wynikać z niejasnych przepisów czy zmiennych interpretacji prawa.

W czasach, gdy skuteczność kontroli jest niemal stuprocentowa, odpowiednie przygotowanie i reagowanie z wyprzedzeniem stają się nie tylko rozsądkiem, ale obowiązkiem każdego odpowiedzialnego przedsiębiorcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

REKLAMA

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

REKLAMA

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

REKLAMA