Czy działalność spółki spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej? Kto powinien to ocenić?
W wyroku WSA we Wrocławiu z 11 sierpnia 2022 r. (sygn. I SA/Wr 1137/21), Sąd oddalił w całości skargę podatnika ws. interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 22 września 2021 r. (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.291.2021.2.PC).
Spółka wystąpiła z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS celem ustalenia, czy działalność spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 4a pkt 26 ustawy o CIT (działalność B+R) i czy w związku z powyższym jest uprawniona do skorzystania z ulgi B+R. Na wezwanie organu, wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek w części dotyczącej działalności B+R – m.in. wskazując, że „opisana działalność obejmuje prace rozwojowe w rozumieniu ww. regulacji”. W efekcie, Dyrektor KIS za prawidłowe uznał stanowisko spółki.
Niemniej, ta wniosła skargę do WSA zarzucając naruszenie przepisów postępowania, argumentując, że otrzymane wezwanie prowadziło do rozstrzygania wątpliwości przez spółkę – a nie przez organ podatkowy. Ponadto, zdaniem skarżącej - wniosek nie zawierał braków formalnych w części, do której organ podatkowy sformułował pytania.
WSA uznał, że skarga jest bezzasadna, bo jak zauważył:
“Pełnomocnik miał prawo wyboru: albo mógł nie odpowiadać na stawiane w wezwaniu przez organ podatkowy pytania a tym samym być konsekwentnym w prezentowanym poglądzie co do tego, że nie było podstaw do uzupełnienia wniosku albo odpowiedzieć na tak zadane pytania. Z okoliczności sprawy wynika, że wybrał to drugie rozwiązanie, tj. odpowiedział na zadane przez organ podatkowy pytania. Dowodzenie na etapie skargi, że organ podatkowy nie miał prawa zadawać pytań mimo, że swoim działaniem pełnomocnik potwierdził zasadność ich zadawania czyni rozważanie stawianych w skardze zarzutów naruszenia przepisów prawa procesowego bezzasadnym.”
Sąd oddalił skargę w całości uznając, że spółka uzyskała pozytywną interpretację podatkową zgodną ze stanowiskiem wyrażonym we wniosku i brak jest podstaw prawnych do jej uchylenia celem uzyskania identycznej w swej treści interpretacji tylko z pominięciem uzupełnienia wniosku.
Dyrektor KIS nie miał prawa pozostawić bez rozpatrzenia wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej
W przypadku wyroku WSA w Gliwicach z 1 września 2022 r. (sygn. I SA/Gl 416/22), Sąd uchylił postanowienia DKIS ws. pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej) i w efekcie sprawa zostanie ponownie rozpatrzona przez organ.
Podobnie wątpliwość ws. działalności B+R i możliwości skorzystania z ulgi B+R miał inny podatnik. Analogicznie jak wcześniej - DKIS wezwał spółkę do uzupełnienia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Spółka złożyła odpowiedź na wezwanie.
W efekcie, organ wydał postanowienie o pozostawieniu bez rozpatrzenia ww. wniosku z uwagi na nieuzupełnienie wszystkich braków. Zdaniem organu, nie było możliwe wypowiedzenie się, co do skutków podatkowych przedstawionych we wniosku okoliczności, tj. DKIS przyznał, że nadal nie miał wiedzy o tym, czy prowadzona przez spółkę działalność jest działalnością B+R. Zdaniem DKIS, w uzupełnieniu spółka wyraziła jedynie swój pogląd w kwestii podejmowania prac rozwojowych, nie stwierdzając, że jej działania stanowią prace rozwojowe.
Spółka wniosła o uchylenie wydanego postanowienia w całości. Jej zdaniem, pytanie zadane we wniosku miało na celu potwierdzenie, czy wskazane prace spełniają przesłanki do zakwalifikowania ich do działalności B+R. Organ skierował to pytanie do wnioskodawcy, prosząc o ocenę spółkę. Zdaniem wnioskodawcy, wyrażenie stwierdzenia (a nie własnego zdania w omawianej sprawie), oznaczałoby udzielenie odpowiedzi na pytanie, które to spółka postawiła we wniosku o interpretację indywidualną.
W efekcie skargi, Sąd przychylił się do argumentacji spółki i orzekł:
“W ocenie Sądu organ interpretacyjny nie może domagać się od wnioskodawcy podania jako stanu faktycznego, czy zdarzenia przyszłego czegoś co w istocie należy do sfery prawnej. Ponadto (…) okoliczność, że udzielone odpowiedzi nie usatysfakcjonowały organu interpretacyjnego, nie może powodować negatywnych skutków dla skarżącej”.
W konsekwencji, sprawa została skierowana do ponownego rozpatrzenia przez organ.
Dyrektor KIS próbował przerzucić na podatnika ciężar oceny, czy prowadzone działania mogą zostać zakwalifikowane jako działalność B+R. Komentarz PwC
W zaprezentowanych okolicznościach DKIS próbował przerzucić na podatnika ciężar oceny, czy prowadzone działania mogą zostać zakwalifikowane jako działalność B+R. Wydaje się, że DKIS sformułował pytania w wezwaniach w taki sposób, aby to od wnioskującego uzyskać jednoznaczne potwierdzenie, że prowadzi on działalność B+R. Tym samym, naszym zdaniem, wezwanie do zaprezentowania jako stanu faktycznego (czy zdarzenia przyszłego) informacji, która w istocie należy do sfery prawnej, stanowi naruszenie przepisów proceduralnych.
Z praktyki wynika, że nie są to jedyne przypadki, w których organ – w kwestii oceny możliwości skorzystania z ulgi B+R w związku z prowadzeniem działalności B+R przez podatnika – wymaga, by ten zadeklarował, że takową działalność realizuje i/lub odniósł się do każdej z przesłanek tej działalności. W świetle funkcji zabezpieczającej, którą ma docelowo pełnić interpretacja indywidualna – konieczne naszym zdaniem jest to, by właśnie DKIS (m.in. na podstawie przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego i w oparciu o interpretację przepisów prawa) dokonał oceny, na bazie której wnioskodawca mógłby opierać swoje działania.
Zatem w odpowiedzi na tak wystosowane wezwania organu, w naszej ocenie zasadne zdaje się być zaprezentowanie przez wnioskodawcę wyłącznie tych okoliczności (w drodze wyrażenia oceny prawnej), które mają znaczenie dla dokonania właściwej kwalifikacji prawnej dokonywanej przez organ. W praktyce, jednoznaczne deklaracje wnioskodawcy w stanie faktycznym ws. realizowania działalności B+R mogą prowadzić do utraty funkcji zabezpieczającej interpretacji.
Ponadto, wykładnia przepisów prawa podatkowego powinna być realizowana m.in. przez DKIS, zatem, naszym zdaniem, nie powinny występować sytuacje, w których to (na etapie postępowania ws. wydania interpretacji indywidualnej) wymaga się od podatnika dokonywania oceny, czy działalność B+R wpisuje się w ustawowe definicje. Mamy zatem nadzieję, na zmianę podejścia DKIS w tej sprawie.
Maciej Klimczyk, Manager
Justyna Wojtasik, Senior Associate
Olga Dubrowska, Associate
PwC Polska