Odpowiedź
(...) Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że spółka 27 grudnia 2006 r. zawarła umowę sprzedaży na raty nieruchomości składającej się z prawa własności budynku oraz prawa użytkowania wieczystego gruntu w Warszawie. Uzgodniona cena sprzedaży netto wyniosła 23,5 mln zł. Wydanie nieruchomości nastąpiło w tym samym dniu i w dniu tym „L” otrzymał pierwszą ratę ceny sprzedaży w wysokości 3,83 mln zł plus VAT. Pozostałą kwotę spółka otrzyma zgodnie z zawartą umową w ciągu 4 kolejnych lat w równych ratach, po 4,9175 mln zł netto każda.
Sprzedaż nieruchomości była możliwa jedynie dzięki rozłożeniu kupującemu ceny na raty na okres 4 lat, gdyż nie był on w stanie zapłacić w chwili zawarcia umowy całej ceny sprzedaży.
Ze względu jednak na rozłożenie kupującemu ceny na raty, spółka po sprzedaży nie mogła spłacić pożyczek zaciągniętych na zakup nieruchomości. Aby spłacić te pożyczki, służące uprzednio nabyciu nieruchomości i pokryciu innych kosztów związanych z posiadaniem nieruchomości i przygotowaniem jej do sprzedaży, spółka zdecydowała się skorzystać z usługi faktoringu. Po zawarciu umowy faktoringu „bez regresu” z bankiem spółka otrzymała od banku w ciągu 2 dni od spełnienia warunków umowy kwotę równą pozostałej do zapłaty cenie sprzedaży, zaś bank przejął inkaso niezapłaconych rat ceny sprzedaży. Spółka dzięki temu mogła spłacić pożyczki na zakup nieruchomości. Z tytułu usługi faktoringu spółka zapłaciła na rzecz banku 1 marca 2007 r. uzgodnione wynagrodzenie.
Spółka do dnia zapłaty wynagrodzenia za faktoring i otrzymania stosownej faktury VAT od banku nie zamknęła ksiąg rachunkowych za rok 2006. Spółka uznała wobec zawarcia umowy sprzedaży 27 grudnia 2006 r. całą cenę sprzedaży za przychód roku 2006. Ze względu na bezpośredni związek zapłaconego wynagrodzenia za faktoring z przychodem ze sprzedaży spółka zgodnie z ustawą o rachunkowości zaksięgowała je jako rachunkowy koszt roku 2006. (...).
Stanowisko organów podatkowych
Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie odnosząc się do postawionego przez podatnika we wniosku pytania dotyczącego momentu zaliczenia poniesionego wydatku na wynagrodzenie wypłacone faktorowi do kosztów uzyskania przychodów, wydał 6 czerwca 2007 r. postanowienie nr 1471/DPR2/423-37/07/JB/2, w którym to uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe.
W uzasadnieniu postanowienia Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie wskazał, iż bez wątpienia koszty wynagrodzenia dla banku (faktora), wynikające z zawartej umowy faktoringu, spełniają przesłanki uznania ich za koszty uzyskania przychodów. Wydatki te poniesione zostały w celu uzyskania przychodów i jednocześnie nie zostały wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jako niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Organ I instancji nie zgodził się jednak z poglądem podatnika, iż koszty te mają bezpośredni związek z uzyskanym przez spółkę przychodem ze sprzedaży nieruchomości. W ocenie naczelnika, koszt poniesiony na zapłatę wynagrodzenia dla faktora nie jest związany z przychodem ze sprzedaży nieruchomości, lecz stanowi koszt zawarcia umowy faktoringu, która jest niezależna od umowy sprzedaży nieruchomości, i wydatek ten powinien być zaliczony w ciężar kosztów uzyskania przychodów w dacie poniesienia. (...)
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po rozpatrzeniu zebranego materiału dowodowego stwierdza, co następuje:
Zażalenie wniesione przez spółkę, w ocenie organu odwoławczego, nie zasługuje na uwzględnienie.
Przedmiotem sporu jest kwestia uznania, czy wydatki związane z zawarciem umowy faktoringu stanowią koszty bezpośrednio czy też pośrednio związane z uzyskaniem przychodu i czy można zaliczyć je w ciężar kosztów uzyskania przychodu 2006 r. (...)
W myśl art. 15 ust. 4b powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:
1) sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
2) złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego
- są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.
Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 4c powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 4b pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie.
(...) Natomiast w przypadku wydatków pośrednio związanych z uzyskiwanymi przez podatnika przychodami, o zaliczeniu ich w koszty podatkowe decyduje faktyczny moment ich poniesienia - przepis art. 15 ust. 4d przedmiotowej ustawy stanowi, że koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. (...)
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż podatnik obciążył bezpośrednie koszty podatkowe kwotą dotyczącą usługi faktoringowej, gdyż, zdaniem strony, miała ona bezpośredni związek z osiągniętym przez podatnika przychodem.
W opinii organu odwoławczego, w przedstawionych okolicznościach faktycznych, podatnik nie miał możliwości uznania opłaty faktoringowej za bezpośredni koszt uzyskania konkretnych przychodów. Umowa faktoringowa z bankiem była zawarta w celu spłacenia wcześniej zaciągniętych pożyczek, a nie, jak podkreśla strona, w celu uzyskania wyższej ceny sprzedaży nieruchomości.
Zdaniem organu odwoławczego, wydatek poniesiony w związku z zawartą przez podatnika umową faktoringową należy zaliczyć do kosztów pośrednich, gdyż nie pozostaje w związku z konkretnym przychodem podatnika, natomiast związany jest z całokształtem jego działalności. W tym też miejscu organ odwoławczy zauważa, że spółka ma rację stwierdzając, iż wydatek poniesiony 1 marca 2007 r., czyli przed sporządzeniem sprawozdania finansowego oraz przed złożeniem zeznania podatkowego za 2006 r., można rozpoznać jako koszt podatkowy 2006 r., ale należy dodać, że po spełnieniu pierwszego i podstawowego warunku, a mianowicie „bezpośredniego wpływu na wartość osiągniętych przychodów”, czego organ odwoławczy w przedmiotowej sprawie nie znajduje.
Dla powyższego rozstrzygnięcia bez znaczenia pozostaje, czy dana nieruchomość została zaliczona do środków trwałych spółki, czy stanowiła towar przeznaczony na sprzedaż. Zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku nie można uznać wynagrodzenia za usługę faktoringu za wydatek wpływający bezpośrednio na uzyskanie przychodów jej sprzedaży.
Decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 23 sierpnia 2007 r. (nr 1401/BP-I/4210-52/07/MC)