O zakwalifikowaniu danego wydatku do kosztu uzyskania przychodu, decyduje poniesienie wydatku w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów i brak zakwalifikowania go do grupy wydatków wyłączonych z kategorii kosztów uzyskania przychodów.
Ocena dokonywana przez podatnika co do kwalifikacji kosztowej wydatku ma charakter prognozy w zakresie wpływu wydatku na sferę przychodów. Działanie podatnika będzie niecelowe, jeśli w chwili dokonywania wydatku istniały obiektywne przesłanki pozwalające stwierdzić, że poniesiony wydatek nie może przyczynić się do powstania lub zwiększenia przychodu.
Za koszt uzyskania przychodu należy więc potraktować wszystkie poniesione przez podatnika wydatki, które według obiektywnej oceny można powiązać ze sferą przychodów, choćby sam przychód nie wystąpił.
Sam fakt, że agent otrzymuje dodatkowe, jednorazowe wynagrodzenie na koniec współpracy z biurem turystycznym nie oznacza, że wypłacona na jego rzecz kwota nie będzie miała związku z przychodami biura turystycznego.
Umowa pośrednictwa może być zawarta jako umowa agencyjna regulowana przez przepisy kodeksu cywilnego. Wtedy podstawą rozliczeń między przedsiębiorcą a agentem jest m.in. art. 7643 § 1 k.c.
Na tej podstawie po rozwiązaniu umowy agencyjnej agent może żądać od dającego zlecenie świadczenia wyrównawczego, jeżeli w czasie trwania umowy agencyjnej pozyskał nowych klientów lub doprowadził do istotnego wzrostu obrotów z dotychczasowymi klientami, a dający zlecenie czerpie nadal znaczne korzyści z umów z tymi klientami.
Roszczenie to przysługuje agentowi, jeżeli, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, a zwłaszcza utratę przez agenta prowizji od umów zawartych przez dającego zlecenie z tymi klientami, przemawiają za tym względy słuszności. Roszczenie agenta ma więc podstawę prawną w postacie przepisu kodeksu cywilnego.
W interpretacji indywidualnej z 13 lipca 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie sygn. IPPB3/423-227/10-4/JB) potwierdził możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty jednorazowego wynagrodzenia należnego pośrednikowi z tytułu zakończenia współpracy w zakresie świadczenia usług pośrednictwa w promowaniu oraz sprzedaży produktów bankowych.
Wynagrodzenie to wypłacono niezależnie od rozliczeń umów zawieranych przez pośrednika w czasie współpracy z bankiem.
Bank zakończył z pośrednikiem współpracę na jednym obszarze i kontynuował ją przy wykorzystaniu alternatywnych sposobów dystrybucji produktów. Wypłata pośrednikowi wynagrodzenia na koniec współpracy może zostać zakwalifikowana jako koszt podatkowy.
Polecamy: Jak rozliczać koszty w czasie
Polecamy: serwis Koszty
Polecamy: Podatki 2011
Można wskazać kilka argumentów za taką kwalifikację kosztową wydatku:
1) Z reguły przy współpracy z pośrednikiem firma odnosi szereg korzyści jeszcze przez następne miesiące a nawet lata po zakończeniu współpracy. Korzyści polegają na otrzymywaniu wpływów z umów zawartych przez pośrednika w imieniu podatnika, podpisywaniu nowych umów z klientami zdobytymi przez pośrednika, zwiększaniu rozpoznawalności firmy podatnika i przychodów z tym związanych.
2) Wypłata jednorazowego wynagrodzenia zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego albo umowy pozwala na ponowne nawiązanie współpracy z pośrednikiem w przyszłości. Podatnik dotrzymujący przepisów kodeksu cywilnego i zapisów umowy z pośrednikiem jest dla niego wiarygodnym kontrahentem.