Takie stanowisko przyjął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odpowiadając na pytanie zawarte we wniosku o wydanie interpretacji podatkowej. Przedsiębiorca powierza cudzoziemcom (głównie z Ukrainy) część zadań związanych z wykonywaniem robót budowlanych. Są oni zatrudnieni na podstawie umowy zlecenia i posiadają wydane jeszcze przed podjęciem pracy ważne dokumenty uprawniające do pobytu i pracy na terytorium Polski. Czynności zleceniobiorców nie są przez nich wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Powierzone zadania wymagają częstych podróży, zleceniodawca planuje zatem wypłacanie zleceniobiorcom diet.
Pytanie dotyczyło tego, czy takie diety zaliczają się do kosztów uzyskania przychodów? Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że wypłacane diety mogą zostać tak zaklasyfikowane, o ile w umowach zawieranych ze zleceniobiorcami zostaną zawarte zapisy stanowiące podstawę wypłaty takich kwot, a cudzoziemcy będą posiadać odpowiednie dokumenty uprawniające do pobytu i podjęcia pracy na terytorium Polski.
Koszty uzyskania przychodów
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wyjątki od tej zasady zostały wymienione w art. 16 ust. 1. Warunkami kwalifikacji danego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu są: poniesienie wydatku przez podatnika, definitywność (koszt musi być rzeczywisty – jego wartość nie została podatnikowi zwrócona), związek bezpośredni lub pośredni z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Podstawowym kryterium wskazywanym przez ustawę jest jednak celowość danego wydatku – poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów (lub może mieć wpływ na ich wielkość). Przesłanka ta jest spełniona, gdy można wskazać związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem danego kosztu, a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych. Nie ma przy tym znaczenia, czy taki przychód faktycznie powstał, ponieważ liczy się to, czy podatnik w chwili ponoszenia wydatku mógł – według oceny obiektywnej – oczekiwać takiego efektu.
Innym koniecznym warunkiem jest również prawidłowe udokumentowanie poniesionego wydatku. Podatnik zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji rachunkowej, w której określi wysokość dochodu lub straty, podstawę opodatkowania i wysokość należnego podatku za rok podatkowy. Z takiej dokumentacji jasno powinien wynikać wspomniany wyżej związek przyczynowo-skutkowy między wydatkiem a prowadzoną działalnością gospodarczą i osiągniętym przychodem.
Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018
Wyjątki ustawowe
Przepis art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych określa wyjątki od zasady wskazanej w art. 15. W omawianym stanie faktycznym istotne znaczenie mają punkty 57 i 57b, podające, że za koszty uzyskania przychodów nie uznaje się niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz w art. 18 – m.in. ze stosunku służbowego czy wykonywanej działalności artystycznej, świadczeń pieniężnych z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy. Za koszt uzyskania przychodów nie można uznać także jakichkolwiek wypłat i świadczeń dokonanych na rzecz cudzoziemca, który świadczył pracę nie posiadając wymaganego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Polski.
W przedstawionym stanie faktycznym ani jeden, ani drugi wyjątek nie będzie mieć zastosowania. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał więc, że wypłacane diety mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów, o ile z zawartych umów zlecenia będzie wprost wynikać konieczność ich wypłaty na rzecz zleceniobiorców. Cudzoziemcy muszą także obowiązkowo posiadać ważne, wymagane na podstawie odrębnych przepisów, dokumenty uprawniające do pobytu na terytorium Polski
Ernestyna Pachała
Opracowane na podstawie: Interpretacja indywidualna z 5 grudnia 2017 r. wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0115-KDIT2-3.4010.242.2017.2.AWO).