W transakcjach między przedsiębiorcami a podmiotami publicznymi, w których podmiot publiczny jest dłużnikiem, termin zapłaty za dostarczone towary lub wykonane usługi nie będzie mógł przekroczyć 30 dni. Można go będzie jednak wydłużyć do 60 dni wtedy, gdy będzie to obiektywnie uzasadnione elementami umowy. 60-dniowy termin jako zasada przewidziany został dla podmiotów leczniczych - głównie dla szpitali.
Zgodnie z nową ustawą wskazanie w umowie dłuższego terminu traktowane będzie jako opóźnienie w zapłacie należności, wierzycielowi zaś przysługiwać będą odsetki za opóźnienie w wysokości tzw. odsetek podatkowych.
Ustawa wprowadza również maksymalny, 30-dniowy termin na tzw. procedurę badania towaru lub usługi, w ramach której potwierdzana ma być ich zgodność z umową.
Nowa regulacja wprowadza również tzw. stałą rekompensatę o równowartości 40 euro, która ma pokryć wydatki ponoszone przez wierzyciela przy próbach odzyskania należności. Uprawnienie do naliczenia tej kwoty możliwe będzie od momentu, gdy wymagalne staną się odsetki za opóźnienie w płatnościach, bez odrębnego wezwania do jej zapłaty. Gdy koszty odzyskania należności przekroczą kwotę stałej rekompensaty, wierzyciel będzie mógł uzyskać na drodze sądowej zwrot wszelkich wydatków, jakie poniósł w związku z próbą odzyskania należności.
Zmiany w VAT od 1 kwietnia 2013 r.
Odliczanie składek ZUS od dochodu – PIT 2013
Podatek od spadków – długi i ciężary związane z dziedziczonym majątkiem
Ustawa utrzymuje również niektóre rozwiązania przewidziane już w przepisach obecnie obowiązujących, m.in. możliwość naliczania odsetek za opóźnienie w wysokości tzw. odsetek podatkowych za brak zapłaty w terminie oraz odsetek ustawowych po upływie 30 dni od dnia spełnienia swojego świadczenia przez wierzyciela i doręczenia faktury dłużnikowi, gdy strony ustaliły w umowie termin zapłaty dłuższy niż 30 dni.
Ustawa stanowi implementację do krajowego systemu prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych.
Najważniejsze postanowienia nowej ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych:
- w transakcjach handlowych, w przypadku gdy wierzyciel spełnił swoje świadczenie (poprzez dostarczenie towaru lub wykonanie usługi), a nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie lub w wezwaniu do zapłaty (np. doręczonej fakturze), przysługiwać mu będą odsetki za opóźnienie w wysokości odsetek od zaległości podatkowych określanej na podstawie Ordynacji podatkowej;
- w przypadku gdy strony przewidziały w umowie termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel może żądać odsetek ustawowych po upływie 30 dni od dnia spełnienia swojego świadczenia niepieniężnego i doręczenia dłużnikowi faktury;
- w transakcjach między przedsiębiorcami termin zapłaty co do zasady nie powinien przekraczać 60 dni. Możliwość jego wydłużenia przewidziana została tylko po spełnieniu określonych warunków (brak sprzeczności ze społeczno - gospodarczym celem umowy i zasadami współżycia społecznego oraz obiektywne uzasadnienie wydłużenia, biorąc pod uwagę właściwość towaru lub usługi). Konsekwencją wydłużenia terminu ponad 60 dni, mimo braku ww. przesłanek, będzie możliwość naliczenia przez wierzyciela odsetek za opóźnienie w wysokości odsetek od zaległości podatkowych określanej na podstawie Ordynacji podatkowej, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki;
- w transakcjach między przedsiębiorcami a podmiotami publicznymi (w których podmiot publiczny jest dłużnikiem) termin zapłaty za dostarczone towary lub wykonane usługi nie może przekraczać co do zasady 30 dni, chyba że określenie dłuższego terminu będzie obiektywnie uzasadnione szczególnym charakterem lub szczególnymi elementami umowy. Termin ten w żadnym jednak przypadku nie będzie mógł przekroczyć 60 dni kalendarzowych. 60-dniowy termin jako zasada przewidziany został dla podmiotów publicznych będących podmiotami leczniczymi (głównie szpitali).Wskazanie w umowie terminu dłuższego traktowane będzie jako opóźnienie w zapłacie należności, wierzycielowi zaś przysługiwać będą odsetki za opóźnienie w wysokości odsetek za zwłokę określanej na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej;
- wprowadza się maksymalny, 30-dniowy termin na tzw. procedurę badania towaru lub usługi, w ramach której potwierdzana ma być ich zgodność z umową;
- wprowadza się stałą rekompensatę w wysokości wyrażonej w złotych równowartości kwoty 40 euro, która ma pokryć wydatki ponoszone przez wierzyciela przy próbach odzyskania należności. Uprawnienie do naliczenia rekompensaty możliwe będzie od momentu, gdy wymagalne staną się odsetki za opóźnienie w płatnościach, bez odrębnego wezwania do jej zapłaty. W przypadku gdy koszty odzyskania należności przekroczą kwotę stałej rekompensaty, wierzyciel będzie miał możliwość uzyskania na drodze sądowej zwrotu wszelkich wydatków jakie poniósł w związku z próbą odzyskania należności.
- możliwość wystąpienia przez krajową lub regionalną organizację, której celem statutowym jest ochrona interesów podmiotów, o których mowa w ustawie, na ich wniosek, w ich imieniu i na ich rzecz, z roszczeniami wskazanymi w ustawie;
- dochodzenie roszczeń z ustawy możliwe jest w postępowaniu nakazowym, które ma charakter uproszczony i przyspieszony w stosunku do zwykłego postępowania sądowego; prawomocny nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym ma skutki prawomocnego wyroku.
Do transakcji handlowych zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy (28 kwietnia 2013 r.) stosuje się przepisy dotychczasowe.
Ustawa z 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych - Dz. U. z 28 marca 2013 r., poz. 403.
Źródło: Ministerstwo Gospodarki