Podatnik prowadzący działalność gospodarczą i rozliczający się z podatku dochodowego na podstawie prowadzonej księgi przychodów i rozchodów obowiązany jest do przestrzegania zasad wynikających z rozporządzenia ministra finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Zgodnie z ogólną zasadą dotyczącą sporządzania spisu z natury zawartą w § 27 rozporządzenia podatnicy są zobowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego spisem z natury, w następujących sytuacjach:
- na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego,
- na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także
- w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub
- likwidacji działalności.
Polecamy: Amortyzacja podatkowa
Ponadto spis z natury podlega wpisaniu do księgi także wówczas, gdy osoby prowadzące działalność gospodarczą sporządzają go za okresy miesięczne oraz gdy na podstawie odrębnych przepisów jego sporządzenie zarządził naczelnik urzędu skarbowego.
Zawarte w rozporządzeniu przepisy dają podatnikowi możliwość sporządzenia z własnej inicjatywy spisu z natury, wpisania go do księgi przychodów i rozchodów i tym samym ustalenia dochodu z uwzględnieniem różnic remanentowych (zgodnie z art. 44 ust. 2 ustawy o PIT dochodem z działalności gospodarczej stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów jest różnica pomiędzy wynikającym z tych ksiąg przychodem i kosztami jego uzyskania).
Polecamy: serwis Urząd skarbowy
Należy jednak pamiętać, że o sporządzeniu spisu z natury w innych terminach niż na dzień 1 stycznia, 31 grudnia oraz na dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej, należy zawiadomić w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie co najmniej siedmiu dni przed datą sporządzenia tego spisu. Obowiązek taki wynika z § 28 ust. 4 rozporządzenia.
Tak więc należy stwierdzić, że na podstawie obowiązujących przepisów podatnik może sporządzić w ciągu roku remanent. Konsekwencją tego będzie ustalenie dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczek na podatek dochodowy w sposób określony w art. 24 ust. 2 ustawy o PIT, tzn. z uwzględnieniem różnic remanentowych.