Szef Krajowej Administracji Skarbowej sprawując nadzór nad systemem stosowania przepisów o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania analizuje między innymi wnioski o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, przekazywane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Dotyczy to wniosków, w których elementy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego uzasadniają przypuszczenie, że mogłyby one być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem przepisów klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.
W przypadku uznania, iż przedstawiany we wniosku schemat działania mógłby skutkować wszczęciem postępowania „klauzulowego" ze względu na występowanie przesłanki sztuczności działania, nakierowanego głównie na osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, Szef KAS wydaje opinię, która może być podstawą do odmowy wydania przez Dyrektora KIS interpretacji indywidualnej.
Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata
W opublikowanej na stronach Ministerstwa Finansów 30 sierpnia 2017 r. informacji Szef KAS zwraca uwagę na wnioski o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego, w których podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych dążą do uzyskania wyjaśnień przedstawiając stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe wskazujące, w opinii Szefa KAS, na możliwość zastosowania przepisów o przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania. W stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) dokonywany jest szereg typowych czynności, w skład których wchodzą:
- założenie spółki osobowej, niebędącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (spółka jawna, spółka komandytowa), do której przystępują także osoby
z kręgu najbliższej rodziny wnioskodawcy (wnioskodawców), - dokonanie przez jednego ze wspólników darowizny na rzecz takiej spółki osobowej,
w postaci wartości niematerialnej i prawnej (np. prawa do znaku towarowego), wytworzonej przez darczyńcę i wykorzystywanej w jego dotychczasowej działalności gospodarczej, - rozpoczęcie wykorzystywania otrzymanej wartości niematerialnej i prawnej przez spółkę osobową poprzez udzielanie wspólnikom, w tym darczyńcy, licencji na wykorzystywanie otrzymanego w drodze darowizny prawa.
Działania te mogą być uzupełniane innymi czynnościami, mającymi za przedmiot konkretne wartości niematerialne i prawne lub mogą być zaaranżowane w różnych konfiguracjach podmiotowych.
Uproszczony schemat zasadniczego modelu działania przedstawia się natomiast następująco:
Ocena okoliczności tego rodzaju spraw wskazuje na działanie w sposób sztuczny, poprzez tworzenie podmiotu – spółki osobowej, opodatkowanej na poziomie wspólników – a następnie dokonaniu przez jednego ze wspólników darowizny wytworzonego we własnym zakresie znaku towarowego na rzecz spółki osobowej. Przedstawiany we wnioskach plan działania zakłada także udzielenie darczyńcy przez obdarowaną spółkę osobową licencji na używanie znaku towarowego.
Wskazane schematycznie działania przeprowadzane są, w opinii Szefa KAS, w celu osiągnięcia korzyści podatkowej sprzecznej z przepisami Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, polegającej na jednoczesnym:
- rozpoznawaniu przez spółkę osobową kosztów uzyskania przychodów w postaci odpisów amortyzacyjnych od otrzymanej od wspólnika w drodze darowizny wartości niematerialnej i prawnej oraz
- rozpoznawaniu przez tego wspólnika, prowadzącego działalność gospodarczą, kosztów uzyskania przychodów z tytułu opłat licencyjnych uiszczanych na rzecz spółki osobowej,
a w konsekwencji na obniżeniu wysokości należnego zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych lub zawyżeniu straty podatkowej, podczas gdy wspólnik (darczyńca) wykorzystując wytworzony przez siebie znak towarowy nie miałby prawa do rozpoznawania amortyzacji tego znaku jako kosztu dla celów podatkowych.
W wyniku przeprowadzenia opisanych czynności, wspólnik prowadzący działalność gospodarczą będzie mógł jednak zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów opłaty licencyjne uiszczane na rzecz spółki osobowej. Uzyskuje on tym samym efekt podatkowy, jaki miałby miejsce przy amortyzacji wytworzonego przez siebie znaku towarowego, co stoi w sprzeczności z przedmiotem i celem ustawy podatkowej.
Efekt ten jest osiągany także poprzez fakt, iż wolne od tego podatku są nieodpłatne świadczenia – w omawianym schemacie wartość darowizny – otrzymane od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu Ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Szef KAS informuje, iż zajmuje w takich sprawach stanowisko wskazujące na występowanie uzasadnionego przypuszczenia możliwości zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania z zastrzeżeniem, iż ocena ta następuje wyłącznie na podstawie opisu przedstawianego przez zainteresowanego we wniosku o wydanie interpretacji.
Osoby składające wnioski o wydanie interpretacji indywidualnej, zawierające opisany schemat działania, powinny liczyć się zatem z możliwością uzyskania odmowy wydania interpretacji przez Dyrektora KIS powołującego wskazaną argumentację. Identyfikacja zastosowania tego schematu w rozliczeniach podatkowych może skutkować wszczęciem postępowania na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej dotyczących przeciwdziałania unikaniu opodatkowania.