Zastosowanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania

Na tak postawione pytania Ministerstwo Finansów udzieliło odpowiedzi w interpelacji poselskiej nr 9282.

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania

Przypomnijmy, że w lipcu 2016 r. nowelizacją ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa wprowadzono tzw. klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania, której celem jest przeciwdziałanie uzyskiwaniu korzyści majątkowych w drodze sztucznych zabiegów prawnych, wykorzystanych w danych okolicznościach dla uzyskania tej korzyści, a będących sprzecznymi z przedmiotem i celem przepisów ustawy podatkowej.

Przepisy klauzuli mają zastosowanie, jeżeli korzyść podatkowa lub suma korzyści podatkowych osiągniętych przez podmiot z tytułu czynności nie przekracza w okresie rozliczeniowym 100 tys. zł, a w przypadku podatków, które nie są rozliczane okresowo – jeżeli korzyść podatkowa z tytułu czynności nie przekracza 100 tys. zł.

Klauzula pozwala na zakwestionowanie przez MF indywidualnej interpretacji podatkowej, jeżeli korzyść podatkowa danego podmiotu wyniesie powyżej 100 tys. zł.

Polecamy: Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania – praktyczny poradnik

Zabezpieczeniem przed zastosowaniem klauzuli jest dla podatnika wystąpienie do Ministra Finansów o wydanie tzw. opinii zabezpieczającej. Koszt wydania takiej opinii to 20 tys. zł.

Postępowania podatkowe w ramach klauzuli

Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że w obowiązującym stanie prawnym nie ma możliwości, aby jakikolwiek inny organ, poza Ministrem Rozwoju i Finansów prowadził postępowania podatkowe z zastosowaniem przepisów klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Zatem organy kontroli skarbowej („kontrola skarbowa”) nie mają podstawy prawnej do stosowania przepisów  klauzulowych w prowadzonych postępowaniach kontrolnych. Natomiast  z dniem 1 marca 2017 roku kompetencja ta przechodzi do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej jako organu nadzorującego administrację skarbową.

Kwestionowanie interpretacji podatkowych

Jeżeli chodzi o kwestionowania indywidualnych interpretacji podatkowych, resort finansów wskazał, że przepisy o klauzuli mają zastosowanie wyłącznie do korzyści podatkowej uzyskanej po dniu ich wejścia w życie (tj. dniu 15 lipca 2016 r.).

Wydanie przez Ministra Rozwoju i Finansów decyzji klauzulowej, w zakresie elementów stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w udzielonej podatnikowi interpretacji indywidualnej wyłącza ochronę, wynikającą z takiej interpretacji, tzn. brak konieczności zapłaty odsetek od zaległości podatkowej oraz odpowiedzialność karnoskarbową, a w przypadku gdy zdarzenie podatkowe nastąpiło po wydaniu interpretacji – także zwolnienie z zapłaty podatku. Przepis ten ma na celu wyrównanie sytuacji podatników. Nie może być tak, według MF, że z dwóch firm w identycznej sytuacji jedna w 2017 r. zapłaci podatek a druga nie, bo stosuje agresywną optymalizację podatkową na podstawie interpretacji np. z 2013 r. Przedsiębiorcy muszą mieć równe warunki gry, a Skarb Państwa nie może tracić należnych przychodów podatkowych.

Jeżeli podatnik ma wątpliwości, czy w jego sprawie mogłyby znaleźć zastosowanie przepisy klauzuli, wówczas może wystąpić do Ministra Rozwoju i Finansów z wnioskiem o wydanie opinii zabezpieczającej. Wniosek o wydanie opinii zabezpieczającej powinien zawierać o wiele więcej informacji niż wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, a postępowanie o wydanie opinii zabezpieczającej jest bardziej skomplikowane niż postępowanie interpretacyjne. Z tego  też względu, rozpatrzenie wniosku o wydanie opinii zabezpieczającej zostało uwarunkowane uiszczeniem opłaty w wysokości 20 tys. zł.

Jak podkreśla MF, wszystkie interpretacje podatkowe, które nie dotyczą agresywnej optymalizacji podatkowej pozostają w mocy. Przedsiębiorcy nadal są  chronieni przez takie interpretacje. Nie ma więc powodu, aby firma, która nie podejmuje sztucznych działań w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, miała występować po opinię zabezpieczającą i wydawać na to 20 tys. zł. W takiej sytuacji ochronę zapewni jej zwykła interpretacja, gdzie opłata wynosi 40 zł.