RADA
Ponieważ kurs szybkiego czytania ma bezpośredni związek z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą, powinien stanowić dla Pana koszt uzyskania przychodu. Organy podatkowe stoją jednak na stanowisku, że wydatki poniesione na kurs szybkiego czytania nie są kosztem uzyskania przychodu. Ich zdaniem szybkie czytanie jest umiejętnością, którą podatnik może wykorzystywać nie tylko w pracy zawodowej, ale również w życiu prywatnym. Dlatego podejmując decyzję o zaliczeniu wydatku na kurs szybkiego czytania do kosztów uzyskania przychodów, musi się Pan liczyć ze sporem z urzędem skarbowym. Szczegóły - w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Aby odpowiedzieć na Pana pytanie, należy odwołać się do definicji kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z ogólną regułą tego rodzaju kosztami są tylko takie wydatki, które wpływają na osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Poniesiony wydatek nie może też znajdować się w tzw. katalogu negatywnym, tj. katalogu wydatków, które przez ustawodawcę zostały wyłączone z kosztów uzyskania przychodów (art. 22 ust. 1 updof). W praktyce oznacza to, że każdy wydatek poniesiony przez podatnika wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego związku z przychodami i racjonalnością działania dla osiągnięcia przychodu.
W katalogu wydatków, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, nie zostały wymienione wprost wydatki na kurs szybkiego czytania. Nie oznacza to jednak, że w każdym wypadku tego rodzaju wydatki stanowią koszt prowadzonej działalności. Jak podkreślają organy podatkowe, w przypadku kwalifikowania do kosztów wydatków na różnego rodzaju szkolenia i kursy to na podatniku będzie spoczywał obowiązek wykazania związku tych wydatków z prowadzoną działalnością.
Bez wątpienia w Pana przypadku kurs szybkiego czytania ma bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Dzięki niemu będzie Pan mógł szybciej przyswajać fachową wiedzę. Niewątpliwie wpłynie to na jakość świadczonych usług, a w konsekwencji na zwiększenie przychodów. W związku z tym wydatek tego rodzaju powinien dla Pana stanowić koszt uzyskania przychodów.
Niestety, wśród organów podatkowych można znaleźć stanowiska odmawiające podatnikom prawa do zaliczania do kosztów wydatków na kursy szybkiego czytania. Zdaniem organów szybkie czytanie jest umiejętnością, którą podatnik może wykorzystywać nie tylko w pracy zawodowej, ale również w życiu prywatnym. Jako przykład można przytoczyć pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego Poznań-Grunwald z 28 marca 2006 r., nr AD-IB/415/2/2006, w którym czytamy:
Z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika, że ukończenie kursu szybkiego czytania jest warunkiem bezwzględnym i koniecznym do funkcjonowania Pani firmy, jak również do zachowania źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza w zakresie prowadzenia ksiąg. Zdaniem tutejszego organu podatkowego, ukończenie przez Panią ww. kursu może przyczynić się do uzyskania przez Panią korzyści nie tylko w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ale przede wszystkim na innych płaszczyznach. Oznacza to zatem, iż poniesiony przez Panią wydatek jest rodzajem wydatku osobistego, niezwiązanego bezpośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą. W świetle powyższego wydatki ponoszone przez Panią na kurs szybkiego czytania nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej (...).
Podatniczka, która wystąpiła o wydanie przytoczonej interpretacji, twierdziła, że ukończenie takiego kursu ma związek z prowadzoną przez nią działalnością, ponieważ stale rośnie ilość przepisów, które musi przyswoić. Wskazała, że uczestnictwo w kursach szybkiego czytania przyczynia się do świadczenia usług na wyższym poziomie, a nabyte przez nią umiejętności spowodują szybsze przyswajanie wiedzy, co z kolei wygeneruje przychody.
Nie można zgodzić się z tak kategorycznym stanowiskiem organów podatkowych w tej sprawie. Praktyka pokazuje, że w wielu sytuacjach podatnicy korzystają ze zdobytych w ramach prowadzonej działalności umiejętności lub przedmiotów również w życiu prywatnym. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, gdy miejscem prowadzonej działalności jest dom lub mieszkanie podatnika. W takich przypadkach często zdarza się, że podatnik korzysta ze sprzętu firmowego (komputer, drukarka) w celach prywatnych. Czy to, że sporadycznie wykorzysta firmowy komputer do przejrzenia np. niektórych stron internetowych, powoduje konieczność wyrzucenia wydatków poniesionych na zakup tego sprzętu z kosztów uzyskania przychodów? Odpowiedź jest negatywna. Zezwalając podatnikom na zaliczanie do kosztów wydatków na sprzęt komputerowy kupiony na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, organy podatkowe w ogóle nie poruszają tej kwestii.
Musi się Pan więc liczyć z tym, że zaliczając przedmiotowe wydatki do kosztów uzyskania przychodu, może się Pan narazić na spór z organem podatkowym. Warto też w tej sprawie zwrócić się o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego.
VAT
W załączniku nr 4 do ustawy o VAT, zawierającym wykaz usług zwolnionych z tego podatku, pod poz. 7 wymieniono usługi w zakresie edukacji, sklasyfikowane pod symbolem PKWiU ex 80. Zwolnienie to obejmuje wszystkie usługi edukacyjne, także usługi szkolnictwa dla dorosłych i pozostałe formy kształcenia, które nie kończą się uzyskaniem świadectwa honorowanego przez urzędy państwowe. Jeżeli zatem nabyte przez Pana usługi zostały zaklasyfikowane przez Ośrodek Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi do grupowania o symbolu ex 80, czyli usług w zakresie edukacji, to świadczący je podmiot na wystawionej dla Pana fakturze nie naliczył VAT. Jeśli usługodawca nie prowadził oprócz działalności edukacyjnej innej działalności opodatkowanej VAT, mógł Pan otrzymać od niego tylko rachunek. W związku z tym nie przysługuje Panu prawo do odliczenia VAT od nabytych usług.
Księgi rachunkowe
Koszty szkoleń (w momencie ich poniesienia) powinny być ewidencjonowane w ciężar kosztów działalności operacyjnej.
Wn konto 405 „Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia”
Ma konto 131 „Bieżący rachunek bankowy”, ew. konto 100 „Kasa”, ew. konto 230 „Pozostałe rozrachunki”.
• art. 22 ust. 1, art. 23 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 143, poz. 894
Rafał Styczyński
doradca podatkowy