Według ustawy o PIT przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u pracownika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Przychodem etatowca są zatem też pieniądze wypłacone mu w ramach odszkodowania, ale nie w każdym przypadku będą opodatkowane.
Które odszkodowania i zadośćuczynienia są zwolnione z PIT
Wolne od PIT są otrzymane odszkodowania i zadośćuczynienia, o których wysokości i zasadach ustalania mówią bezpośrednio inne ustawy i akty wykonawcze wydane na podstawie tych ustaw. Równocześnie, aby przyznane odszkodowanie lub zadośćuczynienie było wolne od podatku, nie może wynikać z innej umowy lub ugody, niż ugoda sądowa.
Zasady i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje Kodeks Pracy. Jeśli wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza prawo, sąd pracy orzeka o bezzasadności wypowiedzenia i od rozwiązanych już umów może zarządzić odszkodowanie. Jego wysokość to wynagrodzenie za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższe jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
Jak stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 16.05.2014 r. o sygn. IPTPB2/415-117/14-2/AK, odszkodowanie wypłacone na podstawie wyroku sądu za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę przez pracodawcę, korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.
Senacki projekt nowelizacji ustawy o PIT, który aktualnie jest przedmiotem prac Sejmu, przewiduje zwolnienie z PIT otrzymanych odszkodowań lub zadośćuczynień, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z układów zbiorowych pracy lub innych porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów. Pod warunkiem, że te porozumienia, regulaminy i statuty mają umocowanie ustawowe. Nowelizacja, jako korzystna dla podatników ma mieć wsteczne zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2014 r. Więcej na ten temat: Zmiany w PIT od 2015 roku
Rekompensaty, od których trzeba zapłacić PIT
Może zdarzyć się tak, że na podstawie ugody sądowej dochodzi do zmiany sposobu rozwiązania umowy o pracę i strony godzą się na rozwiązanie jej za porozumieniem stron, gdzie pracodawca zobowiązuje się do wypłaty pracownikowi kwoty, którą ustalili wspólnie. Nie znajduje tu zatem zastosowania zwolnienie z PIT kwoty odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę – wartość odszkodowania nie wynika wprost z przepisów prawa, a luźne, uwzględniające interesy obu stron ustalanie jego wysokości wyłącza spod zwolnienia. Wypłacona pracownikowi rekompensata będzie przychodem ze stosunku pracy, od której pracodawca musi naliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na PIT. Tak stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 19.12.2012 r. o sygn. IPTPB1/415-557/12-4/MAP.
Korekta faktur - Raport INFOR - PDF
Podatki 2014 - Nowy VAT 500 pytań i odpowiedzi na trudne pytania
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Opodatkowane PIT-em są odszkodowania i zadośćuczynienia:
- określone w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
- odprawy pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
- odprawy i odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
- odszkodowania przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
- odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
- odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c ustawy o PIT,
- odszkodowania wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
Katarzyna Miazek, Tax Care
Żaneta Rowińska, księgowa Tax Care