Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) przewidują tylko jeden przypadek, w którym jeden podmiot może łączyć dwa statusy - podatnika VAT zwolnionego, jako rolnika ryczałtowego (niemającego obowiązku składania deklaracji, wystawiania faktur) oraz jednocześnie podatnika VAT czynnego. Wynika to z art. 113 ust. 3 ustawy o VAT, który stanowi, iż w przypadku prowadzenia przez rolnika ryczałtowego korzystającego ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 3 także działalności innej niż działalność rolnicza do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1 i 10, dokonywanej przez tego podatnika nie wlicza się sprzedaży produktów rolnych pochodzących z prowadzonej przez niego działalności rolniczej. Stąd prawidłowa kwalifikacja usług polegających na wynajmie maszyn rolniczych determinuje sposób opodatkowania tego rodzaju usług.
W pierwszej kolejności należy ustalić klasyfikację statystyczną PKWiU usług wynajmu maszyn rolniczych. Usługi te mieszczą się w klasyfikacji: PKD 77.31.Z oraz PKWiU 77.31.10.0. „Wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń rolniczych, bez obsługi”. Stąd należy uznać, że tego rodzaju usługi stanowią element działalności rolniczej, ponieważ w załączniku nr 2 do ustawy zawierającym wykaz towarów i usług, od których dostawy i świadczenia przysługuje zryczałtowany zwrot podatku od towarów i usług w poz. 38 wymieniono PKWiU 77.31.10.0. „Wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń rolniczych, bez obsługi”. Tym samym usługi tego rodzaju należy kwalifikować jako usługi rolnicze, a tym samym jako element prowadzonej działalności rolniczej.
W efekcie od statusu podatkowego rolnika zależy sposób opodatkowania świadczenia tego rodzaju usług. Jeżeli rolnik prowadzący działalność gospodarczą w zakresie działalności rolniczej korzysta ze zwolnienia w podatku VAT, to niezależnie od tego czy prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą czy nie - usługobiorca, który jest czynnym podatnikiem VAT ma obowiązek wystawić fakturę VAT RR. Nie jest przy tym istotny rodzaj działalności prowadzonej przez usługobiorcę.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Obowiązek podatkowy w VAT w 2014 r. - zasady ogólne
Przykład 1:
Rolnik ryczałtowy poza sezonem prac wynajął maszyny rolnicze , tj. ciągnik i przyczepę przedsiębiorstwu transportowemu na cele działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług transportowych. Z tytułu wykonania tej usługi przedsiębiorstwo przewozowe jest zobowiązane do wystawienia faktury VAT RR z wykazanym zryczałtowanym podatkiem VAT w wysokości 7% (zgodnie z art. 146a pkt 3 u.p.t.u). Bez znaczenia jest, czy rolnik ryczałtowy prowadzi inną działalność gospodarczą, z tytułu której ma status czynnego podatnika VAT.
Przykład 2:
Rolnik ryczałtowy poza sezonem prac wynajął maszyny rolnicze , tj. ciągnik i przyczepę rolnikowi, który zrezygnował ze zwolnienia w zakresie działalności rolniczej i jest czynnym podatnikiem VAT. Wynajęte maszyny rolnik - usługobiorca zamierza wykorzystać w swoim gospodarstwie rolnym. Z tytułu wykonania tej usługi rolnik - czynny podatnik VAT jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT RR z wykazanym zryczałtowanym podatkiem VAT w wysokości 7% (zgodnie z art. 146a pkt 3 u.p.t.u). ). Bez znaczenia jest, czy rolnik ryczałtowy prowadzi inną działalność gospodarczą, z tytułu której ma status czynnego podatnika VAT.
Przykład 3:
Rolnik ryczałtowy poza sezonem prac wynajął maszyny rolnicze , tj. ciągnik i przyczepę innemu rolnikowi ryczałtowemu. Wynajęte maszyny rolnik - usługobiorca zamierza wykorzystać w swoim gospodarstwie rolnym. Z tytułu wykonania tej usługi ani usługodawca, ani usługobiorca nie jest zobowiązany do wystawienia żadnego dokumentu.
Jeżeli jednak rolnik z tytułu prowadzenia działalności rolniczej dokonał rejestracji w zakresie podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny, przez co utracił status rolnika ryczałtowego, to świadczone przez niego usługi rolnicze będą podlegały opodatkowaniu i dokumentowaniu na zasadach ogólnych. W zakresie działalności rolniczej rolnik jest bowiem podatnikiem VAT czynnym. W świetle powyższego usługi wynajmu maszyn rolniczych, sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU 77.31.10.0 podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według podstawowej stawki VAT - tj. do dnia 31 grudnia 2016 r. w wysokości 23%, w oparciu o art. 41 ust. 1 w powiązaniu z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, gdyż ustawodawca - zarówno w ustawie, jak i przepisach wykonawczych do tej ustawy - nie przewidział dla takiej czynności preferencyjnej stawki ani zwolnienia od podatku.
Przykład 4:
Rolnik, który zrezygnował ze zwolnienia i występuje jako czynny podatnik VAT w prowadzonej działalności rolniczej, poza sezonem prac wynajął maszyny rolnicze , tj. ciągnik i przyczepę przedsiębiorstwu transportowemu na cele działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu usług transportowych. Z tytułu wykonania tej usługi rolnik jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT z wykazaną stawką podstawową podatku VAT w wysokości 23% (zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT). Bez znaczenia jest, czy rolnik prowadzi inną działalność gospodarczą, z tytułu której również ma status czynnego podatnika VAT.
Przykład 5:
Rolnik, który zrezygnował ze zwolnienia i występuje jako czynny podatnik VAT w prowadzonej działalności rolniczej, poza sezonem prac wynajął maszyny rolnicze , tj. ciągnik i przyczepę rolnikowi, który zrezygnował ze zwolnienia w zakresie działalności rolniczej i również jest czynnym podatnikiem VAT. Wynajęte maszyny rolnik - usługobiorca zamierza wykorzystać w swoim gospodarstwie rolnym. Z tytułu wykonania tej usługi rolnik - usługodawca jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT z wykazaną stawką podstawową podatku VAT w wysokości 23% (zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT). Bez znaczenia jest, czy rolnik prowadzi inną działalność gospodarczą, z tytułu której również ma status czynnego podatnika VAT.
Polecamy: Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Prawo
Polecamy: Podstawa opodatkowania VAT 2014 - zmiana ustawy o VAT
Przykład 6:
Rolnik, który zrezygnował ze zwolnienia i występuje jako czynny podatnik VAT w prowadzonej działalności rolniczej, poza sezonem prac wynajął maszyny rolnicze , tj. ciągnik i przyczepę rolnikowi ryczałtowemu, który korzysta ze zwolnienia w zakresie działalności rolniczej. Wynajęte maszyny rolnik - usługobiorca zamierza wykorzystać w swoim gospodarstwie rolnym. Z tytułu wykonania tej usługi rolnik - usługodawca jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT z wykazaną stawką podstawową podatku VAT w wysokości 23% (zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT). Bez znaczenia jest, czy któryś z nich prowadzi inną działalność gospodarczą, z tytułu której ma status czynnego podatnika VAT.