Do grupy „uprzywilejowanych” należą ci, którzy spełniają warunki określone w ustawie o zryczałtowanym podatku. Chodzi to o tych, którzy prowadzą samodzielnie działalność usługową lub wytwórczą w niewielkim rozmiarze, niekiedy skierowaną jedynie do ludności. Dodatkowo z takiej formy opodatkowania mogą skorzystać przedsiębiorcy prowadzący działalność w ramach spółki cywilnej, ale wtedy opodatkowaniu kartą objęci są wszyscy wspólnicy.
Dokładny wykaz rodzaju działalności przy której podatnik może skorzystać z opodatkowania kartą podatkową zawiera art. 23 ust. 1 i 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również załącznik nr 4 do tej ustawy.
Ważne!
Karta podatkowa pozbawia prawa do opodatkowania wspólnie z małżonkiem oraz w sposób przewidziany dla samotnych rodziców i to także wtedy, gdy podatnik ma jednocześnie dochody z pracy czy z umów zleceń.
- Co zrobić aby skorzystać z opodatkowania w formie karty podatkowej ?
Przedsiębiorcy, którzy chcieli zmienić sposób rozliczania z dotychczasowego na kartę podatkową i prowadzić działalność gospodarczą opodatkowaną w formie karty podatkowej tylko do 20 stycznia roku podatkowego (w tym roku 21 stycznia, bo 20 przypadał w niedzielę – termin więc został przesunięty) mieli czas na poinformowanie właściwego naczelnika urzędu skarbowego o tym fakcie i złożenie w tej sprawie wniosku.
Natomiast jeśli przedsiębiorca rozpoczyna działalność gospodarczą i chce być na karcie musi złożyć wniosek o zastosowanie opodatkowania w tej formie przed podjęciem jakichkolwiek działań.
Wnioskiem tym jest formularz PIT-16. Złożyć go należy do urzędu skarbowego właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności, jeśli podatnik zgłosił je w ewidencji działalności gospodarczej, lub ze względu na adres zamieszkania. Natomiast w przypadku spółek – ze względu na siedzibę spółki, a gdy nie można ustalić siedziby spółki, ze względu na miejsce zamieszkania jednego ze wspólników.
Aby rozpatrzenie wniosku było pozytywne podatnik musi spełnić kilka warunków, tj.:
- działalność zgłoszona we wniosku musi być jedną z działalności, o której mowa w przepisach o karcie podatkowej,
- nie może być prowadzona poza granicami Polski,
- musi być jedyną wykonywaną przez podatnika działalnością,
- małżonek przedsiębiorcy nie może prowadzić działalności w tym samym zakresie,
- sam przedsiębiorca nie może wykorzystywać osób niezatrudnionych na umowę o pracę oraz korzystać z usług innych firm, za wyjątkiem usług specjalistycznych,
- nie może on też wytwarzać wyrobów podlegających opodatkowaniu podatkiem akcyzowym.
Uwaga!
Opodatkowania w formie karty podatkowej nie wyklucza prowadzenie działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej, w elektrowniach wodnych i wiatrowych, o mocy oddawanej do 5000 kilowatów oraz wytwarzanie biogazu. Dodatkowo kartowiczem można być osoba, która dodatkowo osiąga przychody z umów najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub leasingu. Jedynym warunkiem jest to aby te dwa rodzaje działalności rozliczane były na zasadach ogólnych.
- Jakie są korzyści i obowiązki bycia na karcie podatkowej?
Przedsiębiorca, który otrzymał pozytywną decyzję naczelnika urzędu skarbowego i uzyskał tym samym możliwość opodatkowania kartą podatkową, jest zwolniony z prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Dodatkowo nie musi składać zeznań podatkowych i wpłacać zaliczek na podatek.
Istnieje jednak też trochę obowiązków, którym kartowicze muszą sprostać. Jeśli zatrudniają oni pracowników to muszą prowadzić ewidencję zatrudnienia. Muszą też dodatkowo wystawiać na żądanie klienta rachunki lub faktury, stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub usługi. A co za tym idzie mają obowiązek przechowywać je przez okres 5 lat licząc od końca roku, w którym je wystawili.
Najważniejszym jednak obowiązkiem, o którym nie mogą podatnicy zapomnieć jest opłacanie podatku za dany miesiąc do 7 dnia miesiąca następnego, a za grudzień do dnia 28 grudnia. W związku z tym, iż w 2008 roku dzień ten przypada w niedzielę, termin zostaje przesunięty na poniedziałek, czyli do 29 grudnia. Przedsiębiorcy winni pamiętać, że wpłacany przez nich podatek może być pomniejszony o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Ważne!
Tylko 7,75 % podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne podlega odliczeniu od karty podatkowej – pod warunkiem, że składka została faktycznie opłacona.
- W jakiej wysokości podatek zapłaci przedsiębiorca będący na karcie podatkowej w 2008 roku?
Wysokość wpłacanego co miesiąc podatku ustalana jest z góry na cały rok w decyzji naczelnika urzędu skarbowego (o której mowa wyżej).
Sposób wyliczenia wielkości podatku uzależniona jest od trzech elementów
- rodzaju prowadzonej działalności,
- liczby mieszkańców, w miejscowości, w której prowadzona jest działalność gospodarcza oraz
- liczby zatrudnionych pracowników.
Ustawodawca określił zakres i przedmiot poszczególnych rodzajów działalności, których wykonywanie uprawnia do opodatkowania w formie karty podatkowej. Jest wśród nich 95 rodzajów działalności usługowych lub wytwórczo-usługowych (m. in. usługi zegarmistrzowskie, w zakresie lakiernictwa, kominiarstwo) oraz usługi parkingowe i inne usługi, gdzie indziej w załączniku niewymienione.
Odrębnie wymienione i opisane są jeszcze inne rodzaje działalności, w tym usługi w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi, gastronomia, wolne zawody – świadczenie usług weterynaryjnych, jak również usługi edukacyjne w zakresie udzielania lekcji na godziny.
Aby upewnić się, że wysokość podatku ustalona w decyzji jest prawidłowa, podatnik może skorzystać z tabelach zawartych w corocznych obwieszczeniach Ministra Finansów. W tym roku jest to obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 6 listopada 2007 roku w sprawie stawek karty podatkowej, kwoty do której można wykonywać świadczenia przy prowadzeniu niektórych usług z wyjątkiem świadczeń dla ludności oraz kwartalnych stawek ryczałtu od przychodów proboszczy i wikariuszy obowiązujących w 2008 roku.
Zostało ono opublikowane w Monitorze Polskim Nr 83, poz. 881 i weszło w życie 1 stycznia 2008 roku.
W porównaniu do roku poprzedniego zmianie uległa kwota graniczna pozwalająca na prowadzenie oprócz jednej z działalności w zakresie: robót budowlanych, sztukatorstwa, odgrzybiania budynków, cyklinowania, zduństwa, robót budowlanych instalacyjnych związanych z zakładaniem instalacji, studniarstwa – świadczonych dla ludności także wykonywanie tych świadczeń dla innych odbiorców. Kwota ta w 2008 roku wynosi 52 619 zł przychodu rocznie i jest o 1 082 zł wyższa w porównaniu z rokiem ubiegłym.
Przykład
|
Miesięczne stawki podatku w formie karty podatkowej mogą ulegać zmniejszeniu lub zwiększeniu.
Stawka karty podatkowej może ulec zmianie w następujących przypadkach
- podatnik przekroczył 60 rok życia lub jest osobą nie w pełni sprawną – wysokość obniżenia to 20%,
- podatnik zatrudnia pracowników będących osobami, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów orzeczono co najmniej lekki stopień niepełnosprawności – wysokość obniżenia to 10%,
- podatnik prowadzi działalność: usługową w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami lub artykułami nieżywnościowymi, gastronomiczną, w zakresie usług transportowych, w wolnych zawodach (ochrona zdrowia, lekarze weterynarii), w zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi oraz w zakresie usług edukacyjnych (korepetycje) w rozmiarach dla których stawki podatku zawarte w tabeli są nieodpowiednie – wówczas na jego wniosek lub z urzędu stawki te mogą ulec obniżeniu lub podwyższeniu o max 50%,
- podatnik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, a dodatkowo wykonuje usługi i nie zatrudnia pracowników – wysokość obniżenia wynosi 80%.
Oprócz powyższych możliwości zmiany stawek karty podatkowej istnieje jeszcze jedna związana z przerwą w działalności.
Jeśli podatnik zgłosi do urzędu skarbowego przerwę w prowadzeniu działalności gospodarczej trwającej nieprzerwanie co najmniej dziesięć dni, jego podatek ulega zmniejszeniu o iloczyn liczby dni przerwy i 1/30 miesięcznego zobowiązania. Aby jednak uzyskać takie zwolnienie przedsiębiorca musi zawiadomić o tym fakcie naczelnika urzędu skarbowego. Składa zatem, najpóźniej w dniu rozpoczęcia przerwy w działalności, pisemne zawiadomienie.
Natomiast o ponownym rozpoczęciu musi poinformować najpóźniej w dniu poprzedzającym zakończenia przerwy. Jeśli przerwa była spowodowana chorobą potwierdzoną zwolnieniem lekarskim, trzeba zawiadomić o niej w dniu rozpoczęcia działalności po tej przerwie.
- Co w przypadku zmian w działalności?
Przedsiębiorca opłacający kartę podatkową powinien zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o zmianach:
- jakie zaszły w odniesieniu do stanu faktycznego podanego we wniosku PIT-16
a także dodatkowo o zmianie między innymi: - stanu zatrudnienia,
- miejsca prowadzenia działalności,
- rodzaju i zakresu działalności,
- liczby stanowisk na parkingu,
- liczby i rodzaju urządzeń przy prowadzeniu usług rozrywkowych.
Aktualizacja tych informacji w urzędzie skarbowym jest bardzo ważna. Niedopełnienie któregokolwiek z ww. obowiązków spowodować może utratę warunków do opodatkowania w tej formie. Dodatkowo aktualizacja tego typu informacji ważna jest ze względu na ich wpływ na wysokość karty podatkowej.
Wioletta Jurczuk
Ekspert podatkowy