Projekt będzie miał również bezpośredni wpływ na opodatkowanie elektrowni wiatrowych podatkiem od nieruchomości, poprzez zmianę dotychczasowych regulacji opodatkowania. Ministerstwo planuje powrót do stanu prawnego sprzed nowelizacji dokonanej ustawą o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, która zaczęła obowiązywać od 1 stycznia 2017 r.
Opodatkowanie podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych
Odnosząc się do zagadnienia opodatkowania elektrowni wiatrowych podatkiem od nieruchomości warto wskazać, że do 31 grudnia 2016 r. opodatkowaniu podlegał jedynie fundament i maszt, a więc tzw. część budowlana elektrowni. Wraz z nowelizacją ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 961), ustawodawca zniósł podział elementów elektrowni wiatrowych na części budowlane i niebudowlane, wskazując iż elektrownią wiatrową jest budowla składającą się z fundamentu, wieży i elementów technicznych.
Powyższe znalazło swoje potwierdzenie w przepisach ustawy z dnia z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r. poz. 290, z późn. zm.) oraz załączniku do ustawy, gdzie elektrownie wiatrowe zostały wprost wymienione jako obiekt budowlany (kategoria XXIX Załącznika). W projekcie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, w sposób jednoznaczny wskazano, że elektrownie wiatrowe należy w całości traktować jako obiekt budowlany.
Efektem tych zmian było zwiększenie przez organy podatkowe obciążenia podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych - wysokość opodatkowania elektrowni wiatrowych zwiększyła się kilkukrotnie, ponieważ zamiast tak jak dotychczas- płacić daninę tylko od części budowlanych, podatek zaczął być naliczany od wartości całej elektrowni, co spotkało się ze znacznym sprzeciwem ze strony podatników -inwestorów. Ustawa spotkała się z dużą krytyką – ustawodawcy zarzucono że zamiast promować zieloną energię i jej źródła zwiększa się obciążenia podatkowe przedsiębiorców produkujących taką energię.
Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM
Podatnicy w sporach wykorzystywali w swojej argumentacji fakt, że nowe przepisy nie były do końca jasne i klarowne. Sądy administracyjne do których trafiły takie spory stawały po stronie organów podatkowych przyznając im rację i nakazują opodatkowanie całej elektrowni.
Przykładowo jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z dnia 8 marca 2017 r. „prawidłowe opodatkowanie elektrowni wiatrowych od 1 stycznia 2017 r. wymaga sięgnięcia do trzech aktów normatywnych, tj. ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy Prawo budowlane oraz ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych”. Zgodnie z brzmieniem art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, elektrownię wiatrową należy zakwalifikować jako budowlę w całości (biorąc pod uwagę nie tylko część budowlaną tj. fundament i maszt, ale również urządzenia techniczne).
Mając na uwadze powyższe, podstawa opodatkowania obliczana jest od wartości całej elektrowni wiatrowej (a nie tak jak to funkcjonowało do dnia 31 grudnia 2016 r. tylko od części budowlanej). Stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 716 ze zm.) budowle opodatkowane są stawką w wysokości 2% ich wartości ustalanej w oparciu o przepisy ww. ustawy, w stosunku rocznym.
Identycznie orzekały m.in.: WSA w Łodzi w wyroku z dnia 24 marca 2017 r., sygn. akt I SA/Łd 1/17; WSA w Bydgoszczy w wyroku z dnia 21 lutego 2017 r., sygn. akt I SA/Bd 866/16; WSA w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z dnia 8 marca 2017 roku, sygn. akt I SA/Go 56/17; WSA w Olsztynie w wyroku z dnia 23 marca 2017 r., sygn. akt I SA/Ol 17/17. W wydanych wyrokach jednoznacznie uznano, że elektrownia wiatrowa jest budowlą w rozumieniu prawa budowlanego, składającą się z fundamentu, wieży i elementów technicznych (do których zaliczono m.in. wirnik z łopatami, przeniesienie napędu, generator prądotwórczy, układy sterowania, zespół gondoli wraz z mocowaniem i mechanizmem obrotu).
Uznano, że dokonane zmiany w ustawie o inwestycjach wiatrowych wpłynęły na modyfikację dotychczasowego sposobu opodatkowania uznając, że w obowiązującym stanie prawnym podatek od nieruchomości należy obliczyć od całej elektrowni wiatrowej. Dodatkowo podniesiono, że przy rozstrzyganiu kwestii opodatkowania elektrowni wiatrowych, brak jest podstaw do zastosowania klauzuli in dubio pro tributario, czyli rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika, bowiem istnieje możliwość usunięcia powstałych wątpliwości w oparciu o wykładnię przepisów.
Zmiana koncepcji opodatkowania
Projekt najnowszej ustawy o zmianie ustawy z dnia 16 czerwca 2017 r. ma na celu m.in. wprowadzenie zmiany w treści art. 3 ust. 3 ustawy Prawo budowlane, odnoszącej się do definicji budowli. Zmiana ta będzie polegała na wyłączeniu spod opodatkowania elementów technicznych elektrowni wiatrowych, czego skutkiem będzie obniżenie wysokości opodatkowania elektrowni wiatrowych. Tym samym nastąpi powrót do regulacji obowiązujących przed 1 stycznia 2017 r.- podatek będzie pobierany wyłącznie od ich części budowlanych. Wygląda na to, że fiskus wycofuje się zatem ze swych pierwotnych planów. To dobra wiadomość dla podatników zła natomiast dla gmin dla których podatek od nieruchomości jest bardzo ważnym dochodem. Cześć z nich zapewne uwzględniła już w swoim budżecie dodatkowe wpływy.
Zmiany w opodatkowaniu elektrowni wiatrowych zaczną obowiązywać od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ustawa wejdzie w życie - zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Wejście w życie ustawy nowelizującej zaplanowane jest na 1 września 2017 r. zmiany w opodatkowaniu powinny zatem zacząć obowiązywać od 1 października 2017 r.
W kwestii przedmiotowego projektu na chwilę obecną prowadzone są konsultacje społeczne.
Warto w tym miejscu podkreślić, że w projekcie ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, nie wspomniano o przepisach przejściowych. Bez odpowiedzi pozostaje zatem pytanie co z okresem od 1 stycznia 2017 r. do 1 października 2017 r. (jeśli oczywiście ostatecznie ustawa wejdzie w życie w tej dacie) i czy stosować za ten okres przepisy obowiązujące od 1 stycznia 2017 r., a zatem bardzo niekorzystne dla podatników.
Brak wyraźnego uregulowania tej kwestii spowoduje zapewne, że za rok 2017 będą obowiązywały dwa sposoby opodatkowania elektrowni wiatrowych – za okres pierwszych dziesięciu miesięcy opodatkować będzie należało całe elektrownie za pozostałe dwa tylko ich części budowlane. Trzeb zatem śledzić przebieg legislacyjny projektu gdyż możliwe że ostatecznie ustawodawca wprowadzi inne przepisy przejściowe.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw
Jarosław Włoch
Paulina Gaszek
Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o.