Utrata prawa do ryczałtu ewidencjonowanego - pytanie podatnika
Podatnik opodatkowujący przychody z działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w razie utraty warunków do korzystania z tej formy opodatkowania zgodnie z art.22 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (Dz. U. z 1998 r. nr 144 poz. 930 ze zm.) zobowiązany jest od dnia ich utraty do opłacania podatku dochodowego na ogólnych zasadach według skali podatkowej. Za podstawę do określenia tego podatku przyjmuje się dochód osiągnięty po utracie warunków do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W efekcie utraty warunków do stosowania ryczałtu podatnik w roku podatkowym opodatkowany jest według dwóch form, tj. według skali podatkowej (za okres od dnia uzyskania przychodu z jednego z wymienionych wcześniej rodzajów działalności) i ryczałtem ewidencjonowanym (za okres wcześniejszy).
Zarówno przepisy przywołanej ustawy jak i ustawy o pdof nie regulują kwestii sporządzania spisu z natury na dzień utraty przez podatnika warunków do opodatkowania ryczałtem.
W związku z tym prosimy o wyjaśnienie czy podatnik ma obowiązek sporządzać spis z natury na dzień utraty prawa do ryczałtu ewidencjonowanego, a jeżeli tak to czy powinien o tym zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego na zasadach wskazanych w § 28 ust. 4 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów ( Dz. U. z 2014 r. poz. 1037) oraz uwzględniać jego wartość w kosztach podatkowych przy ustalaniu dochodu opodatkowanego według skali podatkowej? Jeżeli jednak obowiązku takiego nie ma, to czy ustalając roczny dochód opodatkowany według skali podatkowej powinien w kosztach uwzględnić remanent sporządzony przez niego jako ryczałtowca na dzień 1 stycznia roku podatkowego, w którym doszło do utraty prawa do ryczałtu ewidencjonowanego?
Monitor Księgowego – prenumerata
50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online
Odpowiedź Departamentu Podatków Dochodowych Ministerstwa Finansów:
Zgodnie z art. 22 ust. 1 i 2 ustawy z dnia z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, w razie utraty warunków do opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, podatnik jest obowiązany, poczynając od dnia, w którym nastąpiła utrata tych warunków, rozpocząć prowadzenie właściwych ksiąg (chyba że jest zwolniony z tego obowiązku) i opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach. W stosunku do podatników, podlegających za część roku opodatkowaniu na ogólnych zasadach, za podstawę do określenia podatku dochodowego przyjmuje się dochód osiągnięty po utracie warunków do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Z kolei, w myśl art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.
W świetle powyższego, aby możliwe było ustalenie dochodu w prawidłowej wysokości, zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, konieczne jest sporządzenie remanentu początkowego na dzień utraty warunków do opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. O sporządzeniu tego remanentu, podatnik nie ma obowiązku zawiadamiać naczelnika urzędu skarbowego.
Wyjaśnień udzielił Departament Podatków Dochodowych Ministerstwa Finansów.