Uchwała 7 sędziów NSA
W dniu 18 marca 2019 r. Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę w składzie siedmiu sędziów (sygn. akt I FPS 3/18). Uchwały podejmowane przez NSA służą zapewnieniu jednolitości orzecznictwa sądów administracyjnych. Dokonana w uchwale interpretacja przepisów prawa jest wiążąca. Rozpoznającemu sprawę (innemu) sądowi administracyjnemu nie wolno samodzielnie przyjmować odmiennej interpretacji, od tej wyznaczonej przez skład rozszerzony NSA.
Przede wszystkim chodziło o odpowiedź na pytanie czy dla skutecznego przerwania biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, zawiadomienie o wszczęciu postępowania karnego skarbowego powinno zostać doręczone podatnikowi. Czy też jego pełnomocnikowi, który został ustanowiony w postępowaniu kontrolnym lub podatkowym. Również w sytuacji, gdy zawiadomienia dokonuje inny organ, przed którym nie toczy się żadne postępowanie z udziałem pełnomocnika podatnika.
Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata
Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry
Siedmiu sędziów wypowiedziało się w sposób jednoznaczny. Zawiadomienie powinno trafić do pełnomocnika podatnika. Nawet jeżeli zawiadomienie wysyła inny organ, przed którym nie toczy się żadne postępowanie z udziałem tego pełnomocnika. NSA podniósł także, że w sytuacji, gdy to zawiadomienie nie trafiło do pełnomocnika, mogło w ogóle nie dojść do zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Zobowiązanie to mogło po prostu się już przedawnić.
Wykładnia a praktyka
Wykładnia zawarta w uchwale pozostaje w zdecydowanej sprzeczności z dotychczasową praktyką działania organów podatkowych. Nie jest bowiem tajemnicą, że w wielu przypadkach organy podatkowe wszczynały postępowanie karne skarbowe w sprawie tylko po to, by doprowadzić do zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego i w konsekwencji nie dopuścić do jego przedawnienia. Działały ten sposób, by zapewnić sobie więcej czasu na przeprowadzenie czynności w ramach postępowania.
W tej sytuacji uzasadnionym wydaje się przejrzenie postępowań kontrolnych oraz podatkowych i ustalenie sposobu doręczenia zawiadomienia o wszczęciu postępowania karnego skarbowego. Wszystko to celem ustalenia czy i komu były przesyłane zawiadomienia o wszczęciu postępowania karnego skarbowego. Jeśli doręczono je jedynie podatnikowi, nie doręczając pełnomocnikowi, należy precyzyjnie sprawdzić czy zgodnie ze stanowiskiem NSA zaprezentowanym w tej uchwale doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Czy też na skutek uchybienia doszło do jego przedawnienia.
Podsumowując
To ważna uchwała. Jednoznacznie wyjaśnia wątpliwości interpretacyjne, jakie powstawały w sporach pomiędzy organami podatkowymi a podatnikami. Organy nagminnie wysyłają zawiadomienia o wszczęciu postępowania karnego skarbowego bezpośrednio do podatników, którzy tak naprawdę nie do końca wiedzą, co to znaczy i jak powinni się w tej sytuacji zachować. Tymczasem zawiadomienie ma decydujący wpływ dla prawidłowości i zasadności postępowania podatkowego. Wpływa bezpośrednio na zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, o czym pełnomocnik podatnika powinien bezwzględnie wiedzieć.
Artykuł pochodzi z bloga kontrolapodatkowa.pl