Organ podatkowy, na wniosek podatnika może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. Jednak w przypadku przedsiębiorców te ulgi w spłacie podatków nie mogą stanowić pomocy publicznej.
Ulgi te mogą stanowić tzw. pomoc de minimis – w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis.
Ulgi te mogą również stanowić pomoc publiczną:
a) udzielaną w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe lub inne nadzwyczajne zdarzenia,
b) udzielaną w celu zapobieżenia lub likwidacji poważnych zakłóceń w gospodarce o charakterze ponadsektorowym,
c) udzielaną w celu wsparcia krajowych przedsiębiorców działających w ramach przedsięwzięcia gospodarczego podejmowanego w interesie europejskim,
d) udzielaną w celu promowania i wspierania kultury, dziedzictwa narodowego, nauki i oświaty,
e) będącą rekompensatą za realizację usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym powierzonych na podstawie odrębnych przepisów,
f) na szkolenia,
g) na zatrudnienie,
h) na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw,
i) na restrukturyzację,
j) na ochronę środowiska,
k) na prace badawczo-rozwojowe,
l) regionalną,
m) udzielaną na inne przeznaczenia określone na podstawie § 6 przez Radę Ministrów.
(art. 67a § 1, art. 67b ordynacji podatkowej).
Polecamy: Postępowanie podatkowe
Jednakże w związku z tym, że przepis art. 67a § 1 ordynacji podatkowej mówi o tym że organ podatkowy „może …”, podatnik musi liczyć się z tym, że urząd skarbowy ma prawo odrzucić jego wniosek o umorzenie zaległości podatkowej nawet bez podania przyczyny odmowy (ma do tego niestety prawo, bo jest to decyzja wyłącznie uznaniowa).
Składając wniosek należy pamiętać, że niewystarczającą podstawą do umorzenia zaległości jest trudna sytuacja finansowa podatnika.
Uznaje się bowiem, że wiele podmiotów gospodarczych boryka się z wieloma trudnościami, czasami nieusuwalnymi, które mogą nawet doprowadzić do zawieszenia bądź likwidacji działalności gospodarczej.
Także przejściowe trudności związane z uzyskiwaniem niższych dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej nie są równoznaczne dla urzędu skarbowego z niemożnością zapłaty zaległych zobowiązań podatkowych i nie stanowią automatycznie podstawy do udzielenia ulgi podatkowej, uznaje się bowiem że są one elementem ryzyka gospodarczego.
„Organ podatkowy może, ale nie musi umorzyć zaległość podatkową lub odsetki za zwłokę. Uznanie to jest ograniczone kierunkowymi dyrektywami wyboru, jakimi są użyte w treści przepisu zwroty: ważny interes podatnika oraz interes publiczny. Stwierdzenie, że w sprawie występują okoliczności odpowiadające takiej lub innej kierunkowej dyrektywie wyboru może, lecz nie musi prowadzić do rozstrzygnięcia sprawy pozytywnego dla wnioskodawcy. Podkreślenia wymaga, że uznanie administracyjne nie wyraża się w swobodzie oceny okoliczności, ale w możliwości negatywnego dla podatnika rozstrzygnięcia nawet przy ustaleniu ważnego interesu podatnika.” (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 30 stycznia 2009 r., III SA/Wa 2051/08).
Bez znaczenia będzie także dla urzędu, to kto jest kontrahentem strony i jak wysokie ma w stosunku do niego zaległości w płatnościach (Skarb Państwa czy osoba fizyczna bądź prawna). Organ podatkowy rozpatrujący wniosek o umorzenie zaległości prawdopodobnie stwierdzi, iż to podatnik ponosi ryzyko związane z działalnością gospodarczą i jej następstwami.
Polecamy: Podatek od spadków i darowizn
Niewątpliwie natomiast uzasadniać będzie umorzenie zaległości brak środków na pokrycie niezbędnych wydatków bieżących, koniecznych do utrzymania rodziny, w tym małoletnich dzieci, spowodowany niskimi dochodami.
Przesłanką umorzenia może być pożar, choroba oraz bezrobocie osoby zobowiązanej, jeżeli nie posiada ona innych źródeł dochodu pozwalających na spłatę należności.
Składając więc wniosek o umorzenie zaległości podatkowej przede wszystkim należy naprawdę dobrze go uzasadnić.