Skarbowi Państwa i jednostkom samorządu terytorialnego
- z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 2 ordynacji podatkowej (chodzi o zobowiązania powstałe z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania), a także
- z tytułu zaległości podatkowych stanowiących ich dochód oraz odsetek za zwłokę od tych zaległości,
przysługuje zastaw skarbowy na wszystkich będących własnością podatnika oraz stanowiących współwłasność łączną podatnika i jego małżonka rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych (art. 41 § 1 ordynacji podatkowej).
Zastaw skarbowy można ustanowić również na zabezpieczenie należności podatkowych przypadających od płatników lub inkasentów, następców prawnych oraz osób trzecich odpowiadających za zaległości podatkowe.
Organy podatkowe mogą ustanowić zastaw skarbowy tylko na ww. rzeczach ruchomych lub prawach, których wartość (chodzi o wartość poszczególnych rzeczy lub praw) wynosi w dniu ustanowienia zastawu co najmniej kwotę, którą określił na dany rok Minister Finansów w obwieszczeniu opublikowanym w Monitorze Polskim.
W 2014 roku obowiązywać będzie (jako minimalna wartość rzeczy i praw podlegających zastawowi skarbowemu) kwota 12.400,- zł - (obwieszczenie Ministra Finansów z 26 sierpnia 2013 r. - Monitor Polski z 18 września 2013 r,, poz. 747).
W 2013 roku obowiązuje kwota 12.300,- zł (obwieszczenie Ministra Finansów z 8 sierpnia 2012 r. - Monitor Polski z 13 sierpnia 2012 r,, poz. 583).
W 2012 roku obowiązywała kwota 11.900,- zł (obwieszczenie Ministra Finansów z 2 sierpnia 2011 r. - Monitor Polski Nr 71, poz. 706 z 12 sierpnia 2011 r.).
Warto wiedzieć, że zastawem skarbowym nie mogą być obciążone rzeczy lub prawa majątkowe niepodlegające egzekucji oraz mogące być przedmiotem hipoteki.
Wyższa podstawa zastawu skarbowego od 1 stycznia 2012 roku
Kiedy można ustanowić zastaw skarbowy
Powstanie i wygaśnięcie zastawu skarbowego
Rejestry zastawów skarbowych prowadzone są przez naczelników urzędów skarbowych, zaś Centralny Rejestr Zastawów Skarbowych prowadzi Minister Finansów.
Zastaw skarbowy powstaje z dniem wpisu do rejestru zastawów skarbowych.
Zastaw skarbowy wpisany wcześniej ma pierwszeństwo przed zastawem skarbowym wpisanym później.
Zastaw skarbowy jest skuteczny wobec każdorazowego właściciela przedmiotu zastawu i ma pierwszeństwo przed jego wierzycielami osobistymi. Ale w przypadku gdy rzecz ruchoma lub prawo majątkowe zostały obciążone zastawem ujawnionym w innym rejestrze prowadzonym na podstawie odrębnych ustaw, zastaw wpisany wcześniej ma pierwszeństwo przed zastawem wpisanym później.
Zastaw skarbowy wygasa:
- z mocy prawa z dniem wygaśnięcia zobowiązania podatkowego albo
- z dniem wykreślenia wpisu z rejestru zastawów skarbowych, albo
- z dniem egzekucyjnej sprzedaży przedmiotu zastawu.
O dokonaniu wpisu oraz wykreśleniu zastawu skarbowego naczelnik urzędu skarbowego zawiadamia podatnika, płatnika lub inkasenta, następcę prawnego lub osobę trzecią odpowiadającą za zaległości podatkowe.
Wykreślenie wpisu z rejestru zastawów skarbowych następuje, jeżeli rzecz lub prawo obciążone zastawem skarbowym w dniu jego ustanowienia nie stanowiły własności podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osoby trzeciej odpowiadającej za zaległości podatkowe.
Wniosek o wykreślenie wpisu składa się w terminie 7 dni od dnia, w którym osoba powołująca się na swoje prawo własności powzięła wiadomość o ustanowieniu zastawu.
W sprawie wykreślenia wpisu z rejestru zastawów skarbowych wydaje się decyzję.
Wpis zastawu skarbowego do rejestru
Wpis zastawu skarbowego do rejestru dokonywany jest na podstawie doręczonej decyzji:
- ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego;
- określającej wysokość zobowiązania podatkowego;
- określającej wysokość odsetek za zwłokę;
- o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta;
- o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej;
- o odpowiedzialności spadkobiercy;
- określającej wysokość zwrotu podatku.
Dla zobowiązań podatkowych powstających z mocy prawa (z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania) - podstawę wpisu zastawu skarbowego stanowi również deklaracja, jeżeli wykazane w niej zobowiązanie podatkowe nie zostało wykonane. Wpis zastawu skarbowego nie może być dokonany wcześniej niż po upływie 14 dni od upływu terminu płatności zobowiązania podatkowego. Zasada ta dotyczy również należności przypadających od płatników lub inkasentów.
Spisu rzeczy ruchomych oraz zbywalnych praw majątkowych, które mogą być przedmiotem zastawu skarbowego, dokonuje organ podatkowy.
Organ prowadzący rejestr, na wniosek zainteresowanego wydaje za opłatą wypis z rejestru zastawów skarbowych zawierający informacje o obciążeniu rzeczy lub prawa zastawem skarbowym oraz o wysokości zabezpieczonego zastawem skarbowym zobowiązania podatkowego lub zaległości podatkowej.
Wydanie takiego wypisu nie stanowi naruszenia przepisów o tajemnicy skarbowej.
Podstawa prawna: art. 41-46 ordynacji podatkowej