Tajemnica skarbowa obejmuje większość informacji zawartych w dokumentacji podatkowej.
Dotyczy to zarówno indywidualnych danych zawartych w składanych przez podatników deklaracjach podatkowych, jak również różnego rodzaju akt dokumentujących nie tylko przeprowadzane postępowania podatkowe, ale także np. czynności sprawdzające, czy kontrolę podatkową.
Istotnym wydaje się także, aby zaznaczyć, że najpilniej strzeżoną tajemnicą są informacje bankowe, do których dostęp mają naprawdę nieliczni.
Ponadto, informacje te, po ich wykorzystaniu są wyłączane na podstawie stosownej adnotacji z akt sprawy i przechowywane w specjalnie przystosowanych do tego celu kasach, szafach pancernych lub w urządzeniach służących ochronie informacji niejawnych o klauzuli „poufne”, którym na podstawie odrębnych przepisów przyznano certyfikaty lub świadectwa kwalifikacyjne.
Tajemnica skarbowa potwierdzona złożonym przyrzeczeniem
Do przestrzegania tajemnicy skarbowej zobowiązani są nie tylko pracownicy urzędów skarbowych (izb skarbowych) czy odpowiednio innych organów podatkowych, jak np. burmistrz ale także osoby odbywające np. staż lub praktykę w organach podatkowych.
Warto w tym miejscu zauważyć, że osoby te jako potwierdzenie, iż są świadome ciążącego na nich obowiązku zachowania tajemnicy skarbowej, składają na piśmie przyrzeczenia o zachowaniu tajemnicy.
Ponadto, należy podkreślić, że zachowanie tajemnicy skarbowej obowiązuje również po ustaniu zatrudnienia, zakończeniu stażu lub odbywanej praktyki zawodowej. Złamanie powyższej tajemnicy grozi odpowiedzialnością karną.
Czym jest tajemnica skarbowa i kogo chroni?
Adwokat musi złożyć wniosek dowodowy
Nie oznacza to jednak, że do informacji objętych tajemnicą skarbową nie uzyskają dostępu osoby trzecie. Ordynacja Podatkowa zawiera całą listę instytucji, które mogą uzyskać dostęp do akt podatkowych. Nie ma jednak wśród nich wymienionego adwokata.
Nawet w czasie trwającego postępowania, czy to na gruncie zawodowym czy osobistym, adwokat strony przeciwnej nie uzyska samodzielnie dostępu do informacji, jakie o podatniku posiada urząd skarbowy.
Nie oznacza to jednak, że nie będzie mógł zrobić tego pośrednio w ramach wystąpienia z wnioskiem dowodowym do sądu. W takiej sytuacji, jeżeli sąd uzna, że wniosek jest zasadny sam wystąpi do fiskusa z żądaniem udzielenia informacji.
Tajemnica skarbowa chroni nasze akta podatkowe
W myśl artykułu 298 Ordynacji Podatkowej, akta niezawierające informacji bankowych organy podatkowe udostępniają:
1) ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych;
2) innym organom podatkowym;
3) organom kontroli skarbowej;
3a) pracownikom wywiadu skarbowego;
4) Najwyższej Izbie Kontroli – w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o Najwyższej Izbie Kontroli;
5) sądowi, prokuratorowi, a także upoważnionym pisemnie przez prokuratora funkcjonariuszom Policji lub Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego – w związku z toczącym się postępowaniem,
5a) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Agencji Wywiadu, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu, Policji, Żandarmerii Wojskowej, Straży Granicznej, Służbie Więziennej, Biuru Ochrony Rządu i ich posiadającym pisemne upoważnienie funkcjonariuszom lub żołnierzom w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania sprawdzającego na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych,
5b) Szefowi Centralnego Biura Antykorupcyjnego, jeżeli jest to konieczne dla skutecznego zapobieżenia przestępstwom lub ich wykrycia albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów,
6) biegłym powołanym w toku postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej – w zakresie określonym przez organ podatkowy;
6a) wojewodzie i Szefowi Urzędu do Spraw Cudzoziemców – w zakresie prowadzonych postępowań dotyczących legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
6b) Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa - w związku z prowadzonym postępowaniem oraz wydawaniem opinii prawnej;
6c) organom nadzoru górniczego – w celu weryfikacji pomiaru ilości urobku rudy miedzi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 marca 2012 r. o podatku od wydobycia niektórych kopalin (Dz. U. poz. 362);
7) innym organom – w przypadkach i na zasadach określonych w odrębnych ustawach oraz ratyfikowanych umowach międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Elżbieta Węcławik,
Adam Bujalski