rada
Tak, posiadane środki trwałe trzeba wykazać w remanencie. Trzeba również dokonać korekty za pozostały okres korekty. Szczegóły w uzasadnieniu.
uzasadnienie
Odpowiadając na pierwsze pytanie, czy trzeba wykazać w remanencie środki trwałe, od których nabycia odliczono część podatku naliczonego, należy odpowiedzieć twierdząco. W przypadku gdy po:
1) rozwiązaniu spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej;
2) zaprzestaniu przez podatnika będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego,
podatnikowi pozostały towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów - ma on obowiązek opodatkować te towary.
Obowiązują tutaj następujące zasady:
1) opodatkowaniu podlegają tylko towary wytworzone lub zakupione przez podatnika - art. 14 ust. 1;
2) podatnik, którego dotyczy obowiązek podatkowy, nie korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy - art. 14 ust. 2 ustawy;
3) w remanencie wykazujemy tylko towary, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - art. 14 ust. 4 ustawy.
Podatnicy, którzy mają obowiązek sporządzenia remanentu wykazują w nim również środki trwałe. Są one bowiem również zaliczane do towarów. Ustawa o VAT definiuje towary jako rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Wątpliwości powstają w przypadku kas rejestrujących. Nie powinno się ich zamieszczać w remanencie, gdyż ze względu na ich specyficzny charakter mogą być wykorzystywane tylko przez jeden podmiot, dlatego nie mogą być przedmiotem dostawy (wyrok WSA w Lublinie z 4 kwietnia 2008 r., sygn. akt I SA/Lu 27/08).
Dlatego samochody, gdy spełniają pozostałe warunki, podatnik ma obowiązek wykazać w remanencie.
W Państwa przypadku przysługiwało prawo do odliczenia VAT, gdyż przepisy nie zastrzegają, że ma to być odliczenie całości VAT. Dlatego samochody należy wykazać w remanencie.
Sposób opodatkowania będzie uzależniony od tego, czy przy nabyciu samochodów przysługiwało Wam prawo do odliczenia VAT w wysokości:
1) cena nabycia x wskaźnik proporcji, czy
2) cena nabycia x wskaźnik proporcji x 60%, nie więcej niż 6000 zł.
W pierwszym przypadku stosujemy stawkę 22%, w drugim - zwolnienie. Zastosowanie zwolnienia lub stawki 22% ma wpływ na sposób dokonania korekty po zakończeniu roku.
Od 1 grudnia 2008 r. z przepisów (art. 91 ust. 4 ustawy) wynika już wprost obowiązek korekty, gdy w okresie korekty towary wymienione w art. 91 ust. 2 te zostaną opodatkowane w remanencie. W art. 91 ust. 2 są wymienione dwa rodzaje towarów:
• środki trwałe podlegające amortyzacji, a także grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, których wartość początkowa przekracza 15 000 zł - w tym przypadku obowiązuje pięcioletni, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów dziesięcioletni okres korekty, liczony od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu;
• środków trwałych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł; w tym przypadku obowiązuje jednorazowa korekta, której dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Jeśli umieszczamy te towary w remanencie, to dla celów korekty należy wtedy przyjąć, że te towary te są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.
Korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym - w stosunku do tych towarów - powstał obowiązek podatkowy od remanentu. Według zmienionego art. 14 ust. 6 ustawy obowiązek podatkowy powstaje w dniu rozwiązania spółki lub zaprzestania działalności.
Przykład
Spółka 1 lutego br. została rozwiązana. W deklaracji za luty musi rozliczyć VAT od remanentu i dokonać ewentualnej korekty podatku naliczonego.
Jak już wspomniano, sposób korekty będzie uzależniony od tego, czy towary w remanencie zostały opodatkowane, czy zastosowano zwolnienie. Według art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi zostaną w remanencie:
1) opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
2) zwolnione od podatku lub nie podlegają opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.
Samochody opodatkowane w remanencie stawką 22%
Jeśli opodatkowaliśmy samochody w remanencie stawką 22%, to przyjmujemy, że w pozostałym okresie korekty będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli proporcja wyniesie 100%.
Przykład
Spółka zakupiła samochód ciężarowy w 2006 r., odliczyła 10 680 zł (12 000 zł x 89%). W lutym 2009 r. spółka została rozwiązana. Samochód został w remanencie opodatkowany stawką 22%. Do końca okresu korekty pozostały 2 lata. W deklaracji za luty spółka musi również skorygować podatek pozostały do końca korekty. Stosuje korektę 100%.
2 x (12 000 zł - 10 680 zł) x 1/5 = 2 x 264 zł = 528 zł.
Dlatego spółka koryguje podatek naliczony o 528 zł.
Samochody opodatkowane w remanencie stawką „zw.”
Jeśli na wykazane w remanencie samochody zastosujemy zwolnienie (gdyż odliczyliśmy 60%, nie więcej niż 6000 zł), to przyjmujemy, że w pozostałym okresie korekty będą wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych, czyli proporcja wyniesie 0%.
Przykład
Spółka zakupiła samochód osobowy w 2006 r., odliczyła 2136 zł (4000 zł x 60% x x 89%). W lutym 2009 r. spółka została rozwiązana. W remanencie zastosowano zwolnienie na samochody. Do końca okresu korekty pozostały 2 lata. W deklaracji za luty spółka musi również skorygować podatek pozostały do końca korekty. Stosuje korektę 0%.
2 x (0 - 4000 zł x 60%) x 1/5 = 2 x (-480 zł) = -960 zł
Dlatego spółka skoryguje podatek naliczony o -960 zł.
Spółka zakupiła również w 2006 r. samochód osobowy o wartości początkowej 14 000 zł, VAT odliczyła na podstawie proporcji. W deklaracji za styczeń 2007 r. dokonała jednorazowej korekty. Po rozwiązaniu spółki nie będzie dokonywać korekty.
Zasady te dotyczą środków trwałych o wartości powyżej 15 000 zł lub zakupionych przed 1 czerwca 2005 r. Jeśli wartość wynosi poniżej 15 000 zł, korekty odliczonego podatku dokonujemy, gdy środek trwały był zakupiony w roku likwidacji działalności.
Jeśli spółka została rozwiązana, to w deklaracji za ostatni okres rozliczeniowy dokonujemy również korekty rocznej, która obowiązywałaby nas po zakończeniu roku w stosunku do innych towarów niż środki trwałe (art. 91 ust. 3 ustawy). Stosujemy wtedy zasady określone w art. 90 ust. 2-6 ustawy, tak jak dokonywalibyśmy korekty po zakończeniu roku.
W Państwa przypadku nie ma wątpliwości, że trzeba dokonać korekty. Inaczej wygląda sytuacja, gdy podatnik odliczał VAT w całości (bez zastosowania proporcji). Co do zasady nie będzie istniał obowiązek korekty. Ponieważ jeśli podatnik odlicza VAT od zakupu towarów w całości, nie będzie można ich uznać za towary używane, a tym samym zastosować do nich zwolnienia.
Inaczej będzie z samochodami, od których podatnik odliczył 60% podatku naliczonego, nie więcej niż 6000 zł. Gdy podatnik użytkował samochód co najmniej pół roku, to wykazując go w remanencie, może zastosować zwolnienie. W takim przypadku również dokonuje korekty.
• art. 14, 91 ust. 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11
Marcin Jasiński
ekspert w zakresie VAT