RADA
Jeżeli dostawa została rozliczona, może Pani zmniejszyć obrót w miesiącu, w którym kupujący zwrócił towar. Aby dokonać korekty, podatnicy nie muszą posiadać paragonu, jednak w takim przypadku muszą udowodnić, że sprzedali towar w inny sposób. Szczegóły w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
W przypadku sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej powstają problemy, jak rozliczać korektę np. przy zwrocie towarów. Również po zmianie przepisów nie ma regulacji, które wskazywałyby, jak należy postąpić w takim przypadku, kiedy rozliczyć zwrot towarów oraz jak to technicznie dokonać.
Zasady prowadzenia ewidencji za pomocą kas rejestrujących określono w § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz.U. Nr 212, poz. 1338).
Podatnicy prowadzący ewidencję za pomocą kas rejestrujących są obowiązani do dokonywania rejestracji każdej sprzedaży za pomocą kasy i dokonywania wydruku z każdej sprzedaży paragonu fiskalnego lub faktury VAT oraz do wydawania oryginału wydrukowanego dokumentu nabywcy (§ 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia). W taki sposób trzeba postąpić, gdy dokonujemy sprzedaży. Przepisy nie określają, co należy zrobić w przypadku korekty ze względu na specyficzny charakter kasy rejestrującej, która posiada pamięć fiskalną.
DEFINICJA
Pamięć fiskalna - urządzenie umożliwiające trwały, jednokrotny zapis danych dopuszczonych programem pracy kasy, bez możliwości ich likwidacji, oraz wielokrotny odczyt tych danych, które są nieusuwalne bez zniszczenia samego urządzenia.
Cecha ta powoduje brak możliwości zarejestrowania na kasie fiskalnej zwrotu bądź reklamacji towarów. Zdarzenia tego typu powinny być objęte odrębną ewidencją korekt, gdyż brak przepisów nie może powodować, że podatnik nie będzie mógł skorygować obrotu.
Możliwość skorygowania obrotu daje podatnikom art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, który wskazuje, co zmniejsza obrót podatnika VAT. Podatnik może zmniejszyć obrót o:
• kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, upustów, uznanych reklamacji i skont),
• wartości zwróconych towarów,
• zwrócone kwoty nienależne w rozumieniu przepisów o cenach,
• zwrócone kwoty dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze,
• kwoty wynikające z dokonanych korekt faktur.
Dlatego zmniejszenie obrotu może nastąpić zarówno w przypadku zwrotu towarów, jak i uznanych reklamacji. Przepisy nie wskazują, kiedy trzeba skorygować podatek. Nie ma potrzeby cofać się do okresu, kiedy została rozliczona pierwotna transakcja. Gdy zwrot nie jest dokumentowany fakturą, o terminie jego rozliczenia w deklaracji powinna decydować data zwrotu towaru. W tym przypadku podatnik nie będzie bowiem wystawiał faktury, więc nie będzie miał również potwierdzenia odbioru. Termin zwrotu zapłaty nie ma znaczenia dla rozliczenia tej transakcji. To zwrot towaru, dla celów rozliczeń VAT, decyduje o tym, że nie doszło do sprzedaży, a nie zwrot zapłaty.
Przykład
Jan Kowalski dokonuje sprzedaży towarów przez internet. 15 grudnia sprzedał towar, który został zwrócony 27 stycznia. Dlatego w deklaracji za grudzień wykazuje sprzedaż, a następnie w deklaracji za styczeń dokonuje korekty.
Powstaje problem, jak postąpić w sytuacji, gdy towar został sprzedany w jednym miesiącu lub kwartale, a zwrot nastąpił w następnym, ale przed złożeniem deklaracji. Nie wynika to wprost z przepisów, ale można przyjąć, że w takim przypadku sprzedawca nie wykazuje dostawy towarów. Urzędy mogą kwestionować taki sposób postępowania.
Zwrot towarów musi być udokumentowany. Obowiązkiem podatnika jest więc odpowiednie udokumentowanie zwrotu towaru w wyniku bądź odstąpienia od umowy sprzedaży, bądź to w wyniku uznania reklamacji. Postępowanie w przypadku obniżenia obrotu o kwoty odpowiadające wartości zwróconych towarów w wyniku ich reklamacji bądź też zwrotu powinno być takie same. Zarówno odstąpienie od umowy sprzedaży i w konsekwencji dokonany przez sprzedawcę zwrot wartości towaru, jak i zwrot kwoty wartości towaru dokonany w wyniku realizacji roszczeń nabywcy z tytułu reklamacji są prawnie dopuszczalne. Zasady te reguluje Kodeks cywilny. Przepisy ustawy o VAT nie regulują, w jaki sposób taki zwrot ma być dokonany. Na pewno nie uzależniają prawa do pomniejszenia obrotu o kwoty odpowiadające wartości zwróconych towarów i kwot zwróconych z tytułu uznanych reklamacji od posiadania przez podatnika oryginału paragonu fiskalnego, potwierdzającego zakup towaru.
Paragon fiskalny stanowi dla nabywcy dowód dokonania zakupu (z którym wiążą się m.in. uprawnienia rękojmi i gwarancji), natomiast dla sprzedawcy bezsporne potwierdzenie tożsamości towaru w przypadku np. zwrotu towaru. Zasadą jest więc dokonywanie korekty obrotu i podatku należnego przy jednoczesnym zwrocie (okazaniu) przez klienta paragonu fiskalnego.
Warunkiem dokonania korekty obrotu i kwoty podatku należnego jest potwierdzenie rozliczenia tej sprzedaży przez podatnika. Potwierdzenie tej okoliczności jest oczywiste w przypadku okazania przez nabywcę oryginału paragonu. W przypadku gdy paragon jest zupełnie nieczytelny (wyblakł), bądź też w przypadku braku paragonu, należy się oprzeć na innych dowodach (np. dokumencie gwarancji, numerze seryjnym). Taka korekta jest również dopuszczalna w sytuacji, gdy podatnik ma pewność, iż towar został przez niego sprzedany, i jest w stanie, w sposób niebudzący wątpliwości, fakt ten wykazać.
• art. 29 ust. 4a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1320
Marcin Jasiński
ekspert w zakresie VAT