Kaucja za opakowanie - opodatkowanie VAT
Spółka sprzedaje towary (farby) bezpośrednio do odbiorców przemysłowych i jest zobowiązana do odbioru (na własny koszt) opakowań po tych środkach i ich utylizacji. Ponadto (na podstawie przepisów ustawy z 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych - Dz.U. z 2001 r. Nr 63, poz. 638 z późn.zm.) spółka jest zobowiązana do ustalenia wysokości kaucji za opakowania jednostkowe tych środków, w wysokości nie niższej niż 10% i nie wyższej niż 30% ceny niebezpiecznego środka zawartego w tym opakowaniu. Termin płatności kaucji pokrywa się z terminem płatności należności za dostarczone towary, zaś termin przygotowania odpadów opakowaniowych do odbioru wynosi 180 dni od daty wydania towaru. W przypadku odmowy zwrotu zużytych opakowań przez kontrahenta spółka ma prawo otrzymaną kaucję zachować. Nie są to opakowania wielokrotnego użytku. Czy podlega opodatkowaniu VAT kaucja otrzymywana od klientów spółki przy sprzedaży produktów, czy kaucja naliczana od niezwróconych opakowań?
RADA
Opodatkowaniu VAT nie podlega pobranie przez Spółkę kaucji za opakowania, ale wydanie tych opakowań. Dotyczy to jednak tylko sytuacji, w których opakowania te nie zostaną zwrócone w określonym umową terminie. W przypadku zwrócenia opakowań w terminie do opodatkowania podatkiem VAT nie dochodzi.
UZASADNIENIE
Z treści pytania wynika, że przepisy zobowiązują spółkę do pobierania szczególnego rodzaju kaucji za opakowania, w których sprzedaje produkowane przez siebie towary (farby). Sprzedaje zatem towary w opakowaniach zwrotnych (bez znaczenia jest fakt, iż nie są to opakowania wielokrotnego użytku; z przepisów nie wynika, aby przez pojęcie opakowań zwrotnych należało rozumieć jedynie opakowania wielokrotnego użytku).
Z § 19 ust. 1 rozporządzenia o fakturach wynika, że jeżeli podatnik sprzedał towar w opakowaniu zwrotnym, pobierając lub określając w umowie kaucję za to opakowanie, wartości opakowania nie uwzględnia się w treści faktury dokumentującej sprzedaż. Na podstawieie tego przepisu przyjmuje się, że czynności polegających na wydawaniu opakowań za kaucją nie traktuje się jako sprzedaży podatnika (czynności tych nie wykazuje się w ewidencji podatnika, ani w składanych przez niego deklaracjach).
Jeśli opakowania zwrotne zostają zwrócone w terminie określonym umową, nic się nie dzieje. Jeśli jednak opakowania te nie zostaną zwrócone w terminie, konieczne jest wystawienie faktury dokumentującej kwotę należności z tytułu niezwrócenia przez odbiorcę opakowań (fakturę taką należy wystawić nie później niż 7 dnia po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowań zwrotnych). Fakturę taką należy wystawić także wówczas, gdy umowa nie określa terminu zwrotu opakowań, a minęło 60 dni od dnia wydania tych opakowań (wówczas fakturę należy wystawić najpóźniej w 60. dniu od dnia wydania).
WAŻNE!
Gdy opakowania nie zostały zwrócone, fakturę należy wystawić w terminie 7 dni od dnia (określonego w umowie), w którym powinny zostać sprzedawcy zwrócone opakowania.
W obu przypadkach przyjmuje się, że obowiązek podatkowy powstaje w dniu wystawienia faktury.
Jak stwierdził Naczelnik Urzędu Skarbowego Kraków-Śródmieście w piśmie z 20 kwietnia 2005 r., sygn. PP/443-10/05/PK „W opisanym przez Podatnika stanie faktycznym obowiązek podatkowy powstanie nie później niż w siódmym dniu po dniu w którym umowa przewidywała zwrot opakowań.(...) W przypadku pobrania kaucji za opakowania przy sprzedaży towaru kwota kaucji nie powinna być rejestrowania w kasie jako obrót opodatkowany. Podstawą do prawidłowego rozliczenia podatku należnego z tytułu niezwróconych w terminie opakowań zwrotnych może być ewidencja wydanych i zwróconych opakowań, która jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego jest przez Podatnika prowadzona. Natomiast jak wynika z art. 106 ust. 7 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, w którym zawarto katalog czynności dokumentowanych za pomocą faktur wewnętrznych, obowiązujące przepisy w zakresie podatku od towarów i usług nie przewidują wystawienia w opisanej sytuacji faktury wewnętrznej”.
Dlatego wydanie niezwróconych opakowań zwrotnych należy rozliczyć w ramach deklaracji VAT-7/VAT-7K, za okres, w którym są wystawiane powyższe faktury. Jeśli faktury te nie zostaną wystawione w terminie, uznać należy, że obowiązek podatkowy powstaje, odpowiednio, 7 dnia po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowań zwrotnych (jeśli umowa określała termin ich zwrotu) lub 60 dnia od dnia wydania (jeśli umowa nie przewidywała takiego terminu).
Przykład
Spółka wydaje towary w opakowaniach zwrotnych, pobierając z tego tytułu kaucję. Termin zwrotu w umowie jest przewidziany na 90 dzień od wydania opakowań. Spółka dokonała transakcji 1 lutego, pobierając kaucję od opakowań zwrotnych. 2 maja nie otrzymała opakowań. Dlatego fakturę może wystawić najpóźniej 9 maja. Dzień wystawienia faktury będzie dniem powstania obowiązku podatkowego.
Mając na uwadze powyższe, opodatkowaniu VAT podlega nie tyle pobranie przez Spółkę kaucji za opakowania, co wydanie tych opakowań. Dotyczy to jednak tylko sytuacji, w których opakowania te nie zostaną zwrócone w określonym umową terminie (jak wynika z treści pytania - w ciągu 180 dni od dnia wydania towarów). W przypadku zwrócenia opakowań w terminie do opodatkowania podatkiem VAT nie dochodzi.
• § 19 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 95, poz. 798
Tomasz Krywan
konsultant podatkowy