RADA
Nie, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia VAT, ponieważ firma powinna była wystawić fakturę bez podatku.
UZASADNIENIE
Na początku należy ustalić, czy w tym przypadku dochodzi rzeczywiście do wewnątrzwspólnotowej dostawy i eksportu towarów, czy jest to dostawa z montażem opodatkowana w kraju, gdzie usługa ma miejsce. Jeżeli będzie to dostawa wraz z montażem, nie będzie możliwości rozliczenia VAT od wewnątrzwspólnotowej dostawy lub eksportu towarów. O tym, jak należy opodatkować transakcję, decyduje miejsce świadczenia. Przepisy uzależniają ustalenie miejsca dostawy od tego, czy towary są instalowane lub montowane.
Jeżeli w wyniku umowy Państwa firma ma tylko dostarczyć towar, bez jego montażu, będzie miała zastosowanie zasada, według której miejscem dostawy towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy. Czyli w naszym przypadku będzie to Polska. W przypadku gdy towar jest transportowany za granicę, rozliczamy to jako wewnątrzwspólnotową dostawę lub eksport towarów.
Gdy natomiast towary są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz - miejscem świadczenia jest miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane. Jednocześnie należy podkreślić, że nie uznaje się za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem.
WAŻNE!
Za montaż nie uznaje się prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru.
Dlatego dostawę maszyn do Indii będzie można rozliczać jako eksport, w przypadku gdy:
• usługa montażu polega na dokonaniu prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru,
• usługa montażu została wykonana na podstawie umowy zawartej po dokonanej dostawie maszyny i nie była przedmiotem pierwotnej umowy, której nie można zaliczyć do prostych czynności montażowych.
Jeśli przesłanki te nie są spełnione, nie można rozliczyć VAT od eksportu towarów, a w przypadku dostawy do kraju UE - jako wewnątrzwspólnotowej dostawy. Potwierdzają to również organy podatkowe.
Jak czytamy w piśmie z 4 sierpnia 2006 r. nr PP/443-16/2/064 Urzędu Skarbowego w Bochni: „Na marginesie nadmienia się, że w przypadku dostawy towarów z montażem nie ma zastosowania mechanizm eksportu towarów oraz nie ma też znaczenia, czy montaż wykonywany jest przez dostawcę towarów, czy też przez podmiot działający na jego rzecz, gdyż wskazane przez ustawodawcę miejsce świadczenia dla takiej dostawy oznacza, iż czynność taka jest opodatkowana w kraju przeznaczenia towarów jako dostawa krajowa (Rosja)”.
Gdy daną transakcję będziemy rozliczać jako dostawę wraz z montażem, miejsce świadczenia będzie się znajdować w kraju, gdzie maszyny są montowane. Gdy w związku z dostawą maszyn przysługuje prawo do odliczenia VAT, należy tę transakcję wykazać w poz. 21. Wystawiamy również fakturę bez stawki i kwoty podatku.
Natomiast sposób fakturowania dostawy maszyny powinien wynikać z posiadanych dokumentów dotyczących danej transakcji, które określają jej charakter oraz przedmiot sprzedaży - czy jest to sprzedaż towaru i usługi, czy też wyłącznie towaru. Gdy umowa z kontrahentem określa osobno dostawę poszczególnych towarów i odrębnie świadczenie usług, wówczas faktura powinna to odzwierciedlać (patrz m.in. pismo z 23 czerwca 2006 r. nr 1473/WV/443/554/51/2006/JZ Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu).
Natomiast sposób rozliczenia świadczonej na Państwa rzecz usługi montażu jest błędny. Świadczone na Państwa rzecz usługi należy bowiem zaliczyć do usług na majątku ruchomym. Gdy nie można ich zaliczyć do usług wewnątrzwspólnotowych (taka sytuacja ma miejsce w Państwa przypadku), miejsce ich świadczenia znajduje się w kraju, gdzie usługa jest faktycznie świadczona. Dlatego osoba, która świadczy usługi montażu na Państwa rzecz, powinna wystawić fakturę bez stawki i kwoty podatku, gdy nie jest zarejestrowana w Indiach jako podatnik podatku o podobnych charakterze.
Sposób rozliczenia może więc wyglądać następująco:
I. Dostawę rozliczamy jako eksport towarów:
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
(1) Polska firma A rozlicza eksport towarów ze stawką 0%, gdyż miejscem dostawy jest Polska, i wystawi fakturę na rzecz firmy indyjskiej B;
(2) Polska firma C wystawia fakturę bez stawki i kwoty podatku na rzecz firmy A. Firma A nie odlicza VAT z takiej faktury;
II. Dostawę rozliczamy w kraju, w którym odbywa się montaż:
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
(1) Polska firma A wystawi fakturę bez stawki i kwoty podatku na rzecz firmy indyjskiej B i rozlicza tę transakcję w poz. 21 deklaracji. Miejscem dostawy są Indie.
(2) Polska firma C wystawia fakturę bez stawki i kwoty podatku na rzecz firmy A. Firma A, która nie odlicza VAT z takiej faktury, ponieważ miejscem świadczenia tych usług są również Indie.
• art. 22 ust. 1, art. 27 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1382
Marcin Jasiński
ekspert w zakresie VAT