Zmiana zasad wystawiania faktur VAT od 1 stycznia 2025 r.

• Zmiany w VAT od 2025 roku. Nowa szczególna procedura zwolnień dla małych przedsiębiorstw (SME)
• Co się zmieni w zasadach wystawiania faktur
• Numer identyfikacyjny EX
• Kiedy zmiany wejdą w życie

Zmiany w VAT od 2025 roku. Nowa szczególna procedura zwolnień dla małych przedsiębiorstw (SME)

Ustawa z 8 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1721) wprowadza (od 1 stycznia 2025 r.) zmiany w ustawie o VAT, polegające m.in. na wprowadzeniu przepisów w zakresie szczególnej procedury zwolnień dla małych przedsiębiorstw mających siedzibę działalności gospodarczej w państwach członkowskich innych niż to, w których VAT jest należny, (tzw. „procedura SME”).  Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu omawianego projektu, w związku z tą nowelizacją ustawy o VAT, konieczne jest wprowadzenie zmian do rozporządzenia w sprawie wystawania faktur, mających charakter dostosowujący do zmian związanych z wdrożeniem procedury SME.

Co się zmieni w zasadach wystawiania faktur

W rozporządzeniu Ministra Finansów z 29 października 2021 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. poz. 1979) w § 3 po pkt 3 dodany ma zostać pkt 3a w brzmieniu:
„3a) dostawę towarów lub świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 113a ust. 1 ustawy powinna zawierać dane, o których mowa w pkt 1 lit. a–g oraz indywidualny numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 113a ust. 2 pkt 2 ustawy;”. 

Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu omawianego projektu, celem tej zmiany jest, aby podatnicy korzystający ze zwolnienia w ramach procedury SME na podstawie art. 113a ust. 1 ustawy o VAT mogli skorzystać z możliwości wystawiania faktur z węższym zakresem danych – podobnie jak ma to miejsce w przypadku podatników korzystających ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT. 

Ten uproszczony zakres danych na fakturze to:
a) data wystawienia,
b) numer kolejny,
c) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
d) nazwa (rodzaj) towaru lub usługi,
e) miara i ilość (liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
f) cena jednostkowa towaru lub usługi,
g) kwota należności ogółem.

Ponadto zakres danych na fakturze uproszczonej wystawionej przez podatnika korzystającego ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113a ust. 1 ustawy o VAT, będzie obejmować – w porównaniu do faktur dokumentujących czynności określone w pkt 3 rozporządzenia –  również indywidualny numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 113a ust. 2 pkt 2 tej ustawy. 

Numer identyfikacyjny EX

Na podstawie art. 113a ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, podatnik dokonujący sprzedaży, który posiada siedzibę działalności gospodarczej w innym państwie członkowskim niż Rzeczpospolita Polska,, przed rozpoczęciem korzystania ze zwolnienia jest obowiązany uzyskać w państwie członkowskim, na terytorium którego posiada siedzibę działalności gospodarczej, indywidualny numer identyfikacyjny zawierający kod EX, (tzw. „numer identyfikacyjny EX”, na potrzeby korzystania ze zwolnienia na terytorium kraju (RP).

Ministerstwo Finansów wskazuje, że przepis art. 1 pkt 5) dyrektywy 2020/285, wprowadził zmianę w dyrektywie VAT (dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej), zgodnie z którą w art. 220a ust. 1 dodaje się literę c) w brzmieniu: „c) kiedy podatnik korzysta ze zwolnienia dla małych przedsiębiorstw przewidzianego w art. 284”.
Ta zmiana oznacza, że państwa członkowskie UE mają obowiązek umożliwić podatnikom wystawienie faktury uproszczonej, kiedy podatnik korzysta ze zwolnienia dla małych przedsiębiorstw przewidzianego w art. 284 (również w odniesieniu do korzystających ze zwolnienia poza państwem siedziby działalności gospodarczej).

Przepis art. 226b Dyrektywy VAT stanowi, że jeżeli chodzi o faktury uproszczone wystawione zgodnie z art. 220a i art. 221 ust. 1 i 2, państwa członkowskie nakładają obowiązek umieszczenia na nich co najmniej następujących danych:

1. daty wystawienia faktury;
2. danych identyfikacyjnych podatnika dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługi;
3. danych określających rodzaj dostarczonych towarów lub wykonanych usług;
4. należnego VAT lub danych potrzebnych do jego obliczenia;
5. w przypadku gdy wystawiona faktura jest dokumentem lub notą uznaną za fakturę na mocy art. 219, wyraźnego i jednoznacznego odniesienia do tej faktury pierwotnej oraz konkretnych danych, które ulegają zmianie.

Zaś z not wyjaśniających (Explanatory Notes EU VAT changes as regards the special scheme for small enterprises Council Directive (EU) 2020/285 Commission Implementing Regulation (EU) 2021/2007), pkt 4.7.5 wynika, że państwa członkowskie mają możliwość zwolnienia małych przedsiębiorstw z obowiązku wypełniania niektórych obowiązków, takich jak na przykład wystawianie faktur. W przypadku gdy państwo członkowskie wymaga od MŚP wystawienia faktury, powinna to być faktura uproszczona. Faktura uproszczona musi zawierać co najmniej następujące elementy:

1. datę wystawienia faktury uproszczonej,
2. numer EX małego przedsiębiorstwa,
3. określenie rodzaju dostarczanych towarów lub świadczonych usług,
4. ilość dostarczonych towarów lub usług,
5. wzmiankę, że dostawa jest zwolniona z VAT w ramach programu dla MŚP,
6. odniesienie do pierwotnej faktury uproszczonej, w przypadku gdy skorygowano pierwotną fakturę uproszczoną.

Analogiczną zmianę wprowadza się w art. 106e ustawy o VAT, poprzez dodanie w ust. 1 pkt 25. W przepisie tym wskazuje się, żew przypadku podatnika korzystającego ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113a ust. 1, faktura powinna zawierać indywidualny numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 113a ust. 2 pkt 2 ustawy. Przy czym faktura wystawiana przez takiego podatnika nadal jest wystawiana na żądanie nabywcy.

Polecamy: Podatki 2025 (komplet) 
Polecamy: Biuletyn VAT – prenumerata PREMIUM Abonament na 12 miesięcy
Polecamy: Biuletyn VAT – prenumerata PREMIUM Abonament na 6 miesięcy

Kiedy zmiany wejdą w życie

Omawiane rozporządzenie nowelizujące wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2025 r. – tak samo jak wskazana na wstępie nowelizacja ustawy o VAT.

Źródło: Rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie wystawiania faktur (projekt).

oprac. Paweł Huczko