Zobrazujmy tę kwestię na przykładzie.
Pan Jan Kowalski (osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, podatnik VAT) zajmuje się organizacją wesel. Podatnik dokonał sprzedaży usługi organizacji wesela, które zakończyło się w dniu 30.05.2009 r. Przed przystąpieniem do prac otrzymał zaliczkę, której wpłatę zaewidencjonował przy pomocy kasy rejestrującej. Finansowe rozliczenie końcowe transakcji nastąpiło w dniu 02.06.2009 r. I tu powstało pytanie, kiedy powinien zaewidencjonować rozliczenie końcowe wspomnianej transakcji.
Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT), podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
W myśl § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków ich stosowania, podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, są obowiązani do dokonywania rejestracji każdej sprzedaży przy zastosowaniu kasy i dokonywania z każdej sprzedaży wydruku paragonu fiskalnego lub faktury VAT oraz do wydawania oryginału wydrukowanego dokumentu nabywcy.
Ponadto zgodnie z pkt 2 powyżej przytoczonego przepisu, podatnik ma obowiązek sporządzać raport fiskalny dobowy po zakończeniu sprzedaży za dany dzień.
Definicja sprzedaży zawarta jest w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT i zgodnie z nią sprzedażą jest odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Z kolei art. 19 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi.
Należy zatem zauważyć, iż przepisy prawa podatkowego nie określają szczegółowo momentu, w którym dana transakcja powinna być zarejestrowana za pomocą kasy rejestrującej. Jednakże z uwagi na fakt, iż przedmiotem ewidencji jest kwota obrotu i podatku należnego, oraz że na podatniku ciąży obowiązek ewidencji każdej dokonanej sprzedaży i uwzględnienie jej w fiskalnym raporcie dobowym, moment rejestracji powinien nastąpić niezwłocznie po dokonaniu sprzedaży, czyli wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu, skutkującej powstaniem obowiązku podatkowego w podatku VAT.
Podobne stanowisko odnaleźć można m.in. w postanowieniu Naczelnika III Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu z dnia 20 lipca 2005 r. (sygn 1473/WV/443/172/113/2005/GW), gdzie wskazano, iż: „W świetle powyższego, każda dokonana przez Podatnika (...) sprzedaż podlega ewidencjonowaniu w kasie fiskalnej, a rejestracja ta powinna być dokonana z chwilą jej zaistnienia, czyli z momentem powstania obowiązku podatkowego”.
W tym miejscu nadmienić trzeba, że jeżeli przedmiotem umowy, jaką Pan Jan Kowalski zawarł z nabywcą usługi, była „organizacja wesela” to usługa ta może stanowić w świetle klasyfikacji PKWiU:
- usługę rozrywkową, gdzie indziej niesklasyfikowaną (PKWiU 92.72.12-00) albo
- usługę gastronomiczną w restauracji (PKWiU 55.30.11 – vide: postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Przemyślu z dnia 6 lutego 2006 r., znak: US.IX/443-69/HM/05).
Polecamy: serwis Koszty
Dla tego typu usług obowiązek podatkowy z tytułu ich wykonania powstanie według wspomnianego już art. 19 ust. 1 ustawy o VAT, czyli z chwilą wykonania usługi (oczywiście powyższe nie dotyczy płatności zaliczkowych na poczet wykonania usługi organizacji wesele, gdzie obowiązek podatkowy powstaje każdorazowo w chwili otrzymania należności).
Polecamy: serwis Urząd skarbowy
Oznacza to w konsekwencji, że Pan Jan powinien zaewidencjonować sprzedaż dotyczącą rozliczenia końcowego za wykonanie ww. usługi organizacji wesela w dniu jej wykonania tj. 30.05.2009 r. Zastrzec w tym miejscu należy, iż wskazane powyżej klasyfikacje statystyczne usługi organizacji wesela nie przesądzają o ostatecznym symbolu PKWiU dla świadczonej przez spółkę usługi. Ustalenie tej kwestii wykracza poza zakres prawa podatkowego (jest to zagadnienie z zakresu statystyki publicznej) i w myśl przepisów ustawy o VAT ciąży de facto na świadczeniodawcy (tutaj na Panu Janie).
W analizowanej sytuacji, wskazanej powyżej daty ewidencji na kasie rejestrującej nie zmieniłby również fakt ewentualnego udokumentowania świadczonej usługi (na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności) za pomocą faktury VAT. Wystawienie faktury w ww. przypadku nie modyfikuje bowiem ani momentu powstania obowiązku podatkowego, ani daty wykonania usługi (sprzedaży).
Jednocześnie należy wskazać, iż celem uniknięcia w przyszłości konieczności ewidencjonowania obrotu w dniu wolnym od pracy (np. w niedzielę) spółka powinna w zawieranych umowach dotyczących organizacji wesela określić moment, który strony umowy uznają za jej wykonanie – np. odbiór sali balowej potwierdzony odpowiednim protokołem, co nastąpić może w pierwszym lub drugim dniu roboczym następującym po weselu.
Pan Jan Kowalski powinien był zaewidencjonować usługę organizacji wesela za pomocą kasy fiskalnej w dniu, w którym powstał z tego tytułu obowiązek podatkowy w podatku VAT, a więc w dniu 30 maja 2009 r. (dzień wykonania usługi).