W pierwszej kolejności należy wskazać, że podmioty, które nabywają pakiety medyczne, a następnie odpłatnie udostępniają je pracownikom (odsprzedają) oraz byłym pracownikom, dokonują de facto odpłatnego świadczenia usług. W przypadku bowiem gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi (art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług, zwanej dalej ustawą o VAT). Takie świadczenie, jak każdą sprzedaż na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej należy rozpatrywać pod kątem ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej (art. 111 ust. 1 ustawy o VAT).
W rozporządzeniu Ministra Finansów z 28.12.2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (dalej jako rozporządzenie) zostały określone zwolnienia niektórych grup podatników i niektórych czynności z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31.12.2021 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. Z kolei § 4 ust. 1 pkt 2 lit. f rozporządzenia wskazuje, że zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów.
Polecamy: Instrukcje VAT
Polecamy: Biuletyn VAT
W tym miejscu warto podkreślić, że odsprzedaż pakietów medycznych przez Spółkę na rzecz pracowników i byłych pracowników stanowi usługę medyczną (przyjmuje się, że podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi). Czy wobec tego każde takie świadczenie podlega ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej?
W poz. 34 załącznika zwolnieniem objęta została dostawa towarów i świadczenie usług przez podatnika na rzecz jego pracowników. W tym przypadku należy jednak zwrócić uwagę na przepis § 4 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia stanowiący o tym, że § 4 ust. 1 pkt 2 (wyłączenia przewidziane m.in. dla usług medycznych) nie stosuje się do świadczenia usług zgodnie z warunkami określonymi w poz. 34 załącznika do rozporządzenia przez podatnika, o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy. Spółka nabywając pakiety medyczne działa we własnym imieniu, lecz na rzecz osób trzecich – pracowników, na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy o VAT przyjmuje się więc fikcję prawną, że Spółka sama otrzymała i wyświadczyła te usługi. W związku z powyższym można uznać, że wyłączenie zwolnienia z ww. przepisu § 4 ust. 1 pkt 2 lit. f rozporządzenia nie będzie miało zastosowania do usług medycznych świadczonych (odsprzedawanych) na rzecz pracowników. W rezultacie Spółka nie będzie obowiązana do ewidencji przy użyciu kasy rejestrującej odsprzedaży pakietów medycznych pracownikom.
Odsprzedaż pakietów medycznych na rzecz byłych pracowników nie może korzystać ze zwolnienia na podstawie poz. 34 załącznika (jak w przypadku pracowników). W poz. 37 załącznika do rozporządzenia zwolnieniem objęta zostało świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła. Jednocześnie wyłączenia ze zwolnienia, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 lit. f nie stosuje się również w przypadku, jeżeli świadczenie tych usług zgodnie z warunkami określonymi w poz. 37 załącznika ma miejsce wyłącznie przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, lub których rezultat jest przekazywany wyłącznie przy wykorzystaniu tych środków. Jeżeli więc chodzi o odsprzedaż pakietów medycznych byłym pracownikom, muszą być łącznie spełnione przesłanki:
- bezgotówkowa forma sprzedaży,
- z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła,
- usługa świadczona wyłącznie przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, lub których rezultat jest przekazywany wyłącznie przy wykorzystaniu tych środków.
Pakiety medyczne z reguły opierają się jednak na osobistej wizycie u lekarza, a nie konsultacjach online lub telefonicznych. W związku z tym Spółka de facto nie będzie uprawniona do korzystania ze zwolnienia z ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej sprzedaży pakietów medycznych na rzecz byłych pracowników.
Alicja Ziółek, doradca podatkowy w ECDP TAX Żuk Komorniczak i Wspólnicy sp. k.