Jak bowiem można ocenić w kontekście prawa do odliczenia, czynność wykonywaną przez spółkę akcyjną – podatnika VAT, polegającą na podwyższeniu kapitału i emisji nowych akcji. Czy od wydatków związanych z takimi działaniami Spółki może ona odliczyć kwoty podatku naliczonego?
W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż emisja akcji nie mieści się w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług – co wynika z treści art. 5 ust. 1 ustawy o VAT.
Prawo do odliczenia VAT naliczonego w związku z poniesionymi wydatkami określa art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Przepis ten stanowi, iż: „W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.”
Z treści przedstawionego przepisu wynika, iż warunkiem decydującym o prawie podatnika do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie towarów i usług, które zostały przez niego zakupione jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów i usług, a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
W kontekście powyższego, istotne przy ocenie prawa spółki do odliczenia podatku naliczonego jest określenie przesłanek oraz zamierzonych efektów podejmowanych działań polegających na podwyższeniu kapitału i emisji akcji.
VAT 2011 - zmiany od 1 kwietnia
Można bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której działania te zmierzać będą do rozszerzenia zakresu prowadzonej działalności o działalność wyłączoną spod opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Inny przypadek będzie miał miejsce, gdy podwyższenie kapitału będzie miało związek z rozszerzeniem działalności opodatkowanej.
W takiej sytuacji wydatki na emisje akcji w sposób pośredni wpłyną na przyszłe przychody spółki. Jeżeli więc emisja akcji i podwyższenie kapitału jest realizowana w celu pozyskania przez Spółkę środków finansowych potrzebnych do rozwijania działalności, która wpłynie na sprzedaż opodatkowaną, to Spółce przysługiwać będzie prawo określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.
Czy można ubiegać się o odsetki z tytułu nieterminowego zwrotu VAT?
W kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego w omawianym zakresie wypowiedział się też Europejski Trybunał Sprawiedliwości.
W orzeczeniu z dnia 26 maja 2005 r. sygn. akt C-456/03) Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz Trybunał stwierdził, iż wydatki związane z emisją, która miała na celu pozyskanie środków na prowadzenie działalności gospodarczej należy zakwalifikować do wydatków ogólnych działalności gospodarczej.
Taka kwalifikacja skutkuje prawem do odliczenia VAT naliczonego z tytułu tychże wydatków w odpowiednim zakresie.
ETS też wskazał, że nawet w sytuacji, gdy emisja nowych akcji jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, to podatnik ma prawo do odliczenia całości VAT od wydatków poniesionych na zakup usług z nią związanych pod warunkiem, że wykonuje w ramach prowadzonej działalności, wyłącznie sprzedaż opodatkowaną.
Argumentację taką akceptują także nasze organy podatkowe, czego przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 9 maja 2011 r. - nr ILPP2/443-869/08/11-S/MN.