Czy można odliczyć VAT od zakupu alkoholu dla kontrahenta? Czy ma znaczenie, że alkohol jest kupiony jako prezent, czy jako poczęstunek podczas spotkania biznesowego?
Czy można odliczyć VAT od zakupu alkoholu dla kontrahenta?
Podatnik otrzymał fakturę za alkohol, który kupił, by poczęstować nim kontrahenta. Wydatki są uznawane przez podatnika za niestanowiące kosztów uzyskania przychodu (NKUP). Czy jest on uprawniony do odliczenia VAT z takiej faktury?
Jeżeli w analizowanej sprawie podatnik nabył alkohol w innym celu niż przekazanie w prezencie kontrahentowi, to odliczenie VAT może zostać zakwestionowane przez organy podatkowe. W takiej sytuacji rekomendowanym rozwiązaniem będzie nieodliczanie VAT przez podatnika z faktur dokumentujących zakup alkoholu. Szczegóły w dalszej części artykułu.
Odliczenie VAT jest podstawowym uprawnieniem czynnego podatnika VAT nabywającego towary i usługi służące do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).
Prawo do odliczenia VAT jest niekiedy ograniczane w sytuacjach enumeratywnie wskazanych w ustawie. Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych (z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób oraz usług noclegowych nabywanych w celu ich odprzedaży).
Zatem odliczenie VAT generalnie będzie możliwe jeśli zostaną spełnione pozytywne warunki (w postaci związku nabywanych towarów lub usług z czynnościami opodatkowanymi) oraz niewystąpienia przesłanek negatywnych, o których mowa w art. 88 ustawy o VAT.
Zakup alkoholu spożywanego podczas spotkań biznesowych a odliczenie VAT
Każdy przypadek zakupu alkoholu dla kontrahenta należy zatem przeanalizować odrębnie pod kątem wystąpienia ww. przesłanek. Niemniej jednak należy mieć na uwadze, że organy podatkowe często kwestionują prawo do odliczania VAT od zakupu alkoholu nabywanego w ramach usług gastronomicznych czy spożywanego podczas spotkań biznesowych. Odmawiają tego prawa z uwagi na brak związku zakup alkoholu z czynnościami opodatkowanymi.
Przykładowo w interpretacji z 5 kwietnia 2019 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.11.2019.7.KBR) organ podatkowy, analizując zakup alkoholu w celu organizacji imprezy, w której uczestniczyli kontrahenci, jednoznacznie odmówił odliczenia VAT od takich zakupów, stwierdzając przy tym, że:
Nabywanie alkoholu nie jest ani wprost ani pośrednio związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy. (…) W ocenie Organu nie występuje wystarczający związek pomiędzy nabyciem alkoholu, a celem realizowanego przedsięwzięcia, w szczególności utrzymania i rozwoju współpracy z klientami i kontrahentami a także motywowania pracowników do bardziej efektywnej pracy. W konsekwencji, świadczenie polegające na zakupie alkoholu nie jest związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Wnioskodawcę, a jedynie służy celom osobistym, prywatnym uczestników imprez. Zakup alkoholu nie ma związku z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami opodatkowanymi. Zatem Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia kompleksowej usługi organizacji obu gal oraz imprezy plenerowej w zakresie w jakim usługa ta dotyczy zapewnienia alkoholu.
Podobnie organ wskazał w interpretacjach z: 9 stycznia 2019 r. (sygn. 0112-KDIL2-1.4012.528.2018.1.AP), 11 stycznia 2019 r. (sygn. 0112-KDIL2-1.4012.529.2018.2.AP), 17 lipca 2023 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.225.2023.2.MR) oraz w interpretacji zmieniającej wydanej przez szefa KAS 5 maja 2022 r. (sygn. DOP7.8101.157.2020.HEMD).
Jak z tego wynika, ugruntowane jest stanowisko organów podatkowych, które restrykcyjnie podchodzą do kwestii odliczania VAT od zakupu alkoholu. Zatem odliczenie VAT z takich faktur może się wiązać z ryzykiem zakwestionowania przez organ podatkowy rozliczeń podatnika.
Zakup alkoholu przeznaczonego do przekazania kontrahentowi jako prezent
Nieco inaczej kształtuje się stanowisko organów w zakresie odliczenia VAT od zakupu alkoholu, który jest następnie przekazywany kontrahentom podatnika jako upominek. W tym bowiem przypadku organy są skłonne zaakceptować prawo do odliczenia VAT od zakupu alkoholu, dostrzegając przy tym chociażby pośredni związek z czynnościami opodatkowanymi (sprzedażą towarów lub usług) na rzecz obdarowanego kontrahenta (por. interpretację z 18 sierpnia 2017 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.235.2017.1.RR).
Podsumowując zatem, jeżeli w analizowanej sprawie podatnik nabył alkohol w innym celu niż przekazanie go w prezencie kontrahentowi, to odliczenie VAT może zostać zakwestionowane przez organy podatkowe z uwagi na ich restrykcyjne stanowisko w tym zakresie. Rekomendowanym rozwiązaniem będzie nieodliczanie VAT przez podatnika z faktur dokumentujących zakup alkoholu.
- art. 86 ust. 1, art. 88 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2023 r. poz.1570; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1598
POWOŁANE INTERPRETACJE ORGANÓW PODATKOWYCH:
- pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 kwietnia 2019 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.11.2019.7.KBR)
- pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 9 stycznia 2019 r. (sygn. 0112-KDIL2-1.4012.528.2018.1.AP)
- pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 stycznia 2019 r. (sygn. 0112-KDIL2-1.4012.529.2018.2.AP)
- pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 lipca 2023 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.225.2023.2.MR)
- interpretacja zmieniająca wydana przez Szefa KAS 5 maja 2022 r. (sygn. DOP7.8101.157.2020.HEMD)
Adrian Błaszkiewicz, ekspert w zakresie VAT