W praktyce, w przypadku na natrafienia na nieuczciwego kontrahenta, oznaczało to, że pracowaliśmy za darmo, ponosiliśmy dodatkowe koszty, a od wynagrodzenia, którego nie otrzymaliśmy, byliśmy zobowiązani zapłacić podatki.
Na szczęście obecnie obowiązuje takie rozwiązanie jak „ulga za złe długi”, czyli możliwość odzyskania podatków od należności, których się nie otrzymało. Oczywiście odzyskanie podatku jest możliwe tylko przy spełnieniu określonych warunków.
Odzyskanie zapłaconego VAT
Zgodnie z ustawą o podatku o towarów i usług, jeżeli po upływie 150 dni od terminu płatności zawartego na fakturze lub w umowie, mimo starań przedsiębiorcy, nie udało się ściągnąć należności za sprzedane towary czy wykonane usługi, można skorzystać z tzw. ulgi na złe długi.
Aby skorzystać z prawa do pomniejszenia podstawy opodatkowania i podatku należnego w ramach ulgi na złe długi, muszą być spełnione poniższe warunki:
1) dostawa towaru lub świadczenie usług muszą być dokonane na rzecz podatnika VAT zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
2) na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty:
a) wierzyciel i dłużnik muszą być podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,
b) dłużnik nie może być w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
3) od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie mogą upłynąć 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.
Ulga na złe długi w VAT - odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela
W celu skorzystania z ulgi należy poinformować właściwy urząd skarbowy, czyli wraz z deklaracją VAT-7 lub VAT-7K (w której pomniejszono kwotę podatku należnego o korektę wynikającą z zaległości), należy złożyć powiadomienie na druku VAT-ZD. Dzięki takiej informacji organ skarbowy będzie mógł łatwiej skontrolować, czy dłużnik także skorygował swój podatek VAT.
Korektę można uwzględnić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, jeśli do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.
Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016
Jak postąpić w przypadku uregulowania należności?
Natomiast gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, należność zastała uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta (ujęcie ponownie kwoty w deklaracji VAT-7 lub VAT-7K). Oczywiście w przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się odpowiednio o tę kwotę
Od 1 lipca 2015 r., w przypadku gdy w ostatnim dniu miesiąca, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik pozostaje w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, wyłączony jest obowiązek dokonania przez niego korekty podatku naliczonego.
Ulga za złe długi – obowiązki dłużnika
W przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności wskazanego w umowie lub na fakturze – dłużnik ma obowiązek dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego wynikającego z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. Korekta taka powinna zostać przez dłużnika uwzględniona w deklaracji VAT składanej za okres, w którym upływa wspomniany termin.
Potwierdzenie statusu podatnika VAT dla celów ulgi na złe długi
W sytuacji gdy organ podatkowy stwierdzi, że dłużnik pomimo obowiązku nie skorygował podatku naliczonego, wówczas naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany. Natomiast w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.
Autor: Magdalena Podgórska
Podstawa prawna:
- Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. z 2011 r. Nr 177 z późn. zm., ost. zm. z 2015 r. poz. 1223.