Ulga na złe długi w VAT - odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela

Spółka po otrzymaniu odszkodowania nie może skorzystać z ulgi na złe długi. Gdy otrzyma odszkodowanie po skorzystaniu z ulgi, musi dokonać ponownej korekty.

Ulga na złe długi w VAT

Podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta podatku dotyczy również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 150 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (art. 89a ust. 1a ustawy o VAT).

Gdy wierzyciel spełnia warunki wskazane w art. 89a ust. 2 ustawy o VAT(patrz: tabela), może skorzystać z ulgi na złe długi w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.

Wymagane warunki, które musi spełnić wierzyciel, aby skorzystać z ulgi na złe długi

Lp. Autopromocja Sprawozdanie finansowe 2024 Przykłady, schematy, tabele, wzory Sprawdź	Warunki
1. Autopromocja Jak przygotować się do zmian 2025. Podatki. Rachunkowość. ZUS Sprawdź	Dostawa towaru lub świadczenie usług są dokonane na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub w trakcie likwidacji.
2.	Na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni.
3.	Na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego, restrukturyzacyjnego ani w trakcie likwidacji.
4.	Od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły dwa lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona. W 2016 r. możemy korzystać z ulgi na złe długi dotyczącej faktur wystawionych od 1 stycznia 2014 r.

Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016

Polecamy: Biuletyn VAT

Wierzyciel ma obowiązek ponownej korekty, gdy po złożeniu deklaracji, w której rozliczył ulgę na złe długi, należność zastała uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie. Wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części.

Jak z tego wynika, w przypadku zarówno prawa do skorzystania z ulgi na złe długi, jak i obowiązku ponownej korekty decydujące znaczenie ma uregulowanie należności. Przez to pojęcie należy rozumieć również wypłatę odszkodowania. Ubezpieczyciel, wypłacając spółce odszkodowania, wykonał świadczenie za dłużnika – uregulował należność z faktury.

Potwierdzenie tego stanowiska znajdziemy w orzecznictwie. W wyroku WSA we Wrocławiu z 9 stycznia 2014 r. (sygn. akt I SA/Wr 1884/13), aktualnym również w obecnym stanie prawnym, czytamy:

Uwzględniając poczynione uwagi zdaniem Sądu odnośnie pytania 1 należy uznać, że strona przed skorzystaniem z ulgi otrzymała odszkodowanie pokrywające część należności z faktury, a zatem w tej części jej wierzytelność została uregulowana i nie spełnia warunku wierzytelności nieściągalnej.

---

NSA, rozpatrując skargę kasacyjną od wyroku WSA we Wrocławiu, uznał, że (patrz: wyrok NSA z 21 maja 2015 r., sygn. akt I FSK 739/14):

(...) Sąd w sposób jednoznaczny i jasny oraz poparty właściwą i zrozumiałą argumentacją, wskazał, że wypłata odszkodowania stanowi uregulowanie wierzytelności, o jakim mowa zarówno w art. 89a ust. 1–2, jak i w art. 89a ust. 4 u.p.t.u. (a nie zbycie wierzytelności).

Podstawa prawna:

• art. 89a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 710; ost.zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 846

Marcin Jasiński, ekspert w zakresie VAT