Ta ulga podatkowa przysługuje milionom Polaków. Większość nie wie, że może odliczyć nawet 840 zł

• Ulga, o której mało kto słyszał
• Kto może skorzystać z odliczenia
• Ile wynosi ulga na składki związkowe
• Jak udokumentować prawo do ulgi?
• Jak rozliczyć ulgę w zeznaniu rocznym?
• Czy warto skorzystać z ulgi?

Ulga, o której mało kto słyszał

W gąszczu przepisów podatkowych łatwo przeoczyć rozwiązania, które mogą przynieść realne oszczędności. Jednym z nich jest ulga na składki członkowskie wpłacane na rzecz związków zawodowych. Została wprowadzona w 2022 roku w ramach pakietu zmian podatkowych znanych jako Polski Ład, jednak do dziś pozostaje stosunkowo mało znana wśród podatników. Ulga ta stanowi wyraz wsparcia ustawodawcy dla idei zrzeszania się pracowników. Jej celem jest częściowa rekompensata kosztów ponoszonych przez członków organizacji związkowych. Choć kwota odliczenia nie jest spektakularna, dla wielu osób może oznaczać odczuwalną korzyść finansową przy rocznym rozliczeniu podatku dochodowego.

Kto może skorzystać z odliczenia

Z ulgi mogą skorzystać wszyscy podatnicy, którzy są członkami związków zawodowych i opłacają z tego tytułu składki członkowskie. Nie ma znaczenia forma zatrudnienia – uprawnieni są zarówno pracownicy etatowi, jak i osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych. Co istotne, z odliczenia mogą skorzystać również emeryci i renciści, którzy zachowali członkostwo w organizacji związkowej.

Warunkiem skorzystania z ulgi jest rozliczanie się według skali podatkowej, czyli na zasadach ogólnych. Oznacza to, że odliczenie przysługuje osobom składającym PIT-37 lub PIT-36. Z ulgi nie skorzystają natomiast przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem liniowym (PIT-36L) ani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28) - gdyby zrzeszali się w związku z samozatrudnieniem.

Ile wynosi ulga na składki związkowe

Maksymalna kwota podlegająca odliczeniu w 2025 roku wynosi 840 zł. Jest to górny limit określony w przepisach – oznacza to, że nawet jeśli suma wpłaconych składek przekroczy tę kwotę, odliczyć można jedynie 840 zł. Jednocześnie, jeżeli wpłacone przez cały rok składki nie osiągnęły tej kwoty, odliczenie przysługuje tylko za faktycznie wpłacone składki. Taka sama kwota ma też obowiązywać w 2026 roku.

Warto podkreślić, że jest to odliczenie od dochodu, a nie od podatku. Realna korzyść finansowa zależy więc od stawki podatkowej, według której rozlicza się podatnik. Przy stawce 12 procent maksymalna oszczędność wyniesie około 100 zł, natomiast przy stawce 32 procent może sięgnąć niemal 270 zł.

Jak udokumentować prawo do ulgi?

Aby skorzystać z odliczenia, podatnik musi dysponować odpowiednimi dokumentami potwierdzającymi poniesione wydatki. Przepisy wskazują dwie podstawowe formy dokumentacji. Pierwszą z nich jest dowód wpłaty składek członkowskich na rzecz związku zawodowego (gdy składkę opłaca sam pracownik). Może to być potwierdzenie przelewu bankowego, pokwitowanie wpłaty gotówkowej lub wyciąg z konta bankowego, z którego jednoznacznie wynika kwota i cel wpłaty. Drugą dopuszczalną formą jest PIT-11 wystawiany przez pracodawcę, wraz z informacją o potrąceniach z wypłaty składki członkowskiej przez pracodawcę (w przypadkach, gdy pracownik zgodził się na potrącenie składki z wypłaty - wtedy sam nie musi już pamiętać o opłacaniu składki).

Dokumenty te należy przechowywać przez okres pięciu lat, licząc od końca roku, w którym złożono zeznanie podatkowe. Mogą być przedmiotem weryfikacji w przypadku kontroli ze strony urzędu skarbowego.

Jak rozliczyć ulgę w zeznaniu rocznym?

Rozliczenie ulgi na składki związkowe wymaga wypełnienia załącznika PIT/O, który dołącza się do głównego formularza zeznania podatkowego (PIT-37 lub PIT-36). W załączniku tym należy wykazać kwotę faktycznie poniesionych wydatków na składki, jednak nie więcej niż obowiązujący limit. Odliczenia dokonuje się od dochodu, co oznacza, że kwota ulgi pomniejsza podstawę opodatkowania. System e-Deklaracje oraz usługa Twój e-PIT umożliwiają sprawne wprowadzenie danych i automatyczne wyliczenie należnego podatku z uwzględnieniem ulgi.

Czy warto skorzystać z ulgi?

Ulga na składki związkowe nie należy do najbardziej atrakcyjnych odliczeń pod względem kwotowym. Korzyść rzędu 100-270 zł rocznie może wydawać się niewielka w porównaniu z innymi ulgami podatkowymi. Jednak dla osób, które i tak ponoszą koszty członkostwa w związku zawodowym, jest to dodatkowa, całkowicie bezpłatna korzyść.

Z perspektywy finansowej każde legalne odliczenie zmniejszające obciążenie podatkowe zasługuje na uwagę. Szczególnie że skorzystanie z ulgi wymaga jedynie zgromadzenia dokumentacji i prawidłowego wypełnienia zeznania podatkowego – czynności, które każdy podatnik wykonuje raz w roku.

Warto również pamiętać, że tę ulgę podatkową można łączyć. Odliczenie składek związkowych nie wyklucza możliwości skorzystania z innych preferencji, takich jak ulga na dzieci, ulga termomodernizacyjna czy ulga rehabilitacyjna.