Zmiany w podatkach 2026: powrót wyższej składki zdrowotnej, KSeF, JPK_CIT oraz zamrożone progi PIT

• Samochody firmowe w 2026 r.: ukryty wzrost podatków i faworyzowanie chińskich elektryków (?)
• KSeF od 1 lutego 2026 roku - nie tylko dla największych przedsiębiorców
• Składka zdrowotna w górę: +37% wzrost dla najmniejszych firm
• JPK_CIT: nowy obowiązek raportowania dla spółek od 1 stycznia 2026 roku
• Wyższy limit zwolnienia podmiotowego w podatku VAT
• Progi podatkowe w 2026 roku bez zmian - wzrost poziomu opodatkowania dla wszystkich

W ostatnich dniach tego roku uwaga i emocje opinii publicznej skupiły się na zmianach podatkowych, które ostatecznie nie wejdą w życie w 2026 r. Tymczasem od 1 stycznia zaczynają obowiązywać regulacje, które – zdaniem ekspertów – mogą oznaczać dla przeciętnego przedsiębiorcy realną podwyżkę podatków rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie. Na co należy zwrócić szczególną uwagę?

Samochody firmowe w 2026 r.: ukryty wzrost podatków i faworyzowanie chińskich elektryków (?)

Od 1 stycznia 2026 roku limity kosztów dotyczących aut firmowych oraz limit amortyzacji dla większości samochodów osobowych spadnie ze 150 tys. zł do zaledwie 100 tys. zł. (W tej kwocie uwzględnia się również połowę VAT-u, jeśli pojazd jest wykorzystywany zarówno do celów firmowych, jak i prywatnych). Dla samochodów elektrycznych limit pozostaje na poziomie 225 tys. zł.

„Zmiana, którą rząd przedstawia jako „proekologiczna”, jest podwyżką podatków dla przedsiębiorców. Ponadto, biorąc pod uwagę kwotę limitu 225 tys. zł i ceny rynkowe pojazdów elektrycznych, można wręcz uznać, że jest to de facto pierwsza w Polsce znacząca preferencja podatkowa dla chińskich pojazdów elektrycznych, których ceny w znakomitej większości mieszczą się w ustawowym limicie. Nowe kwoty limitów zróżnicowane są ze względu na emisję CO₂ wynikającą z samego użytkowania pojazdu. Pomijany jest jednak aspekt emisji CO2 na etapie produkcji i utylizacji pojazdu, gdzie samochody spalinowe wypadają już znacznie korzystniej” – komentuje Tomasz Prokurat, partner w kancelarii Litigato.

Limity dotyczą nie tylko samochodów kupowanych przez przedsiębiorców, ale również pojazdów użytkowanych w ramach leasingu operacyjnego. Każda rata leasingowa po 1 lutego 2026 r. będzie rozliczana proporcjonalnie do nowego, niższego limitu. Oznacza to, że jeśli przedsiębiorca zawarł umowę leasingu w roku 2025 lub wcześniej i do tej pory zaliczał do kosztów uzyskania przychodów określoną część raty leasingowej, to od nowego roku będzie mógł zaliczać mniej – mimo, że nic się nie zmieniło ani w umowie leasingu ani w sposobie korzystania z pojazdu.

Podejmując decyzję o zawarciu umowy leasingu przed 2026 r przedsiębiorca mógł mieść uzasadnione oczekiwanie, że do kosztów podatkowych zaliczy wydatki według „starych” limitów. W mojej opinii jest to jedna z tych zmian w przepisach podatkowych, które mają „potencjał” na bycie przedmiotem oceny przez Trybunał Konstytucyjny – mówi Tomasz Prokurat.

KSeF od 1 lutego 2026 roku - nie tylko dla największych przedsiębiorców

Od 1 lutego 2026 r. obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) dotyczy tylko największych firm, których sprzedaż w 2025 r. przekroczy 200 mln zł brutto. Jednak już od 1 kwietnia 2026 r. system obejmie kolejne grupy przedsiębiorców, a najmniejszych podatników dopiero od 2027 r. Choć obowiązek dotyczy na razie tylko wybranych firm, jego wprowadzenie zmieni sytuację całego rynku.

„W praktyce każdy przedsiębiorca, który dokonuje zakupów od dużych podmiotów (np. sieci handlowe, koncerny paliwowe, dostawcy energii, telekomy), będzie musiał mieć aktywny dostęp do KSeF, aby móc odbierać faktury kosztowe. Nawet jeśli mikroprzedsiębiorca nie będzie zobowiązany do wystawiania faktur w KSeF, to i tak będzie musiał mieć dostęp do systemu, aby móc pobierać faktury od większych dostawców. W ten sposób „dobrowolny” dostęp do KSeF staje się obowiązkowy dla całej gospodarki znacznie szybciej, niż wskazywałby to kalendarz ustawowy” – tłumaczy ekspert.

Składka zdrowotna w górę: +37% wzrost dla najmniejszych firm

Planowana reforma składki zdrowotnej została zawetowana przez prezydenta Dudę w maju 2025 roku, a wprowadzona tymczasowo obniżka minimalnej składki zdrowotnej dla przedsiębiorców przestaje właśnie obowiązywać. Co to oznacza w praktyce? Podstawa naliczania składki wraca z poziomu 75% do 100% minimalnego wynagrodzenia. Ono samo zaś wzrasta z 4666 zł w 2025 do 4806 zł w 2026 r. W efekcie, w 2026 roku minimalna składka zdrowotna dla przedsiębiorców wzrośnie z 314,96 zł do 432,54 zł miesięcznie (czyli o 37,3%).

„Zmiana ta uderzy w tych mikroprzedsiębiorców, którzy osiągają niskie dochody, a będą musieli płacić minimalną składkę zdrowotną w istotnie wyższej wysokości. To dodatkowe obciążenie, które zwiększy koszty prowadzenia działalności, szczególnie wśród tysięcy jednoosobowych firm z relatywnie niskimi przychodami” – ostrzega Tomasz Prokurat.

JPK_CIT: nowy obowiązek raportowania dla spółek od 1 stycznia 2026 roku

Dotychczas obowiązek składania pliku JPK_CIT dotyczył podatników CIT, których przychód w poprzednim roku przekroczył 50 mln euro oraz podatkowych grup kapitałowych. Jednak od 1 stycznia 2026 roku obowiązek ten zostanie rozszerzony na wszystkie spółki będące podatnikami CIT, które mają obowiązek składać JPK-VAT. Oznacza to, że sprawozdania JPK_CIT będą musiały składać nie tylko duże firmy, ale także te o mniejszych rozmiarach działalności. Po 31 grudnia 2026 roku raportowanie JPK_CIT stanie się obowiązkowe dla każdego podatnika CIT, w tym również dla fundacji rodzinnych.

JPK_CIT to plik zawierający szczegółowe informacje na temat przychodów i kosztów ujmowanych w rozliczeniu podatku dochodowego. W praktyce oznacza to, że Ministerstwo Finansów będzie miało pełny wgląd w rozliczenia każdej spółki już na etapie rocznego rozliczenia, bez konieczności przeprowadzania kontroli.

„Takie rozwiązanie ma na celu zwiększenie transparentności systemu podatkowego oraz umożliwienie szybszej analizy danych, co może wpłynąć na wzrost efektywności kontroli podatkowych. Dla przedsiębiorców będzie to wymagało dodatkowej staranności i zasobów, aby dostosować systemy księgowe i procesy raportowania do nowych wymogów” – komentuje Tomasz Prokurat.

Wyższy limit zwolnienia podmiotowego w podatku VAT

Od 1 stycznia 2026 roku limit zwolnienia podmiotowego w VAT zostanie podwyższony do 240 000 zł rocznej sprzedaży (bez VAT), z dotychczasowych 200 000 zł. Zmiana ta obejmie zasadniczo wszystkich podatników, którzy korzystają ze zwolnienia podmiotowego w Polsce, z wyjątkiem tych, którzy świadczą usługi wyłączone z tego zwolnienia na mocy art. 113 ust. 13 ustawy o VAT, takich jak usługi doradcze czy prawnicze.

Wyższy limit ma na celu ułatwienie prowadzenia działalności małym firmom, pozwalając im na większą elastyczność w zakresie rejestracji VAT i obciążeń administracyjnych. Jednak przedsiębiorcy, którzy nie przekraczają nowego limitu, powinni również zastanowić się, czy wybór zwolnienia podmiotowego z VAT nadal jest dla nich korzystny.

„Choć brak obowiązku rozliczania VAT może wydawać się atrakcyjny, w praktyce może on oznaczać rezygnację z możliwości odliczenia VAT-u od zakupów, co dla niektórych firm może stanowić istotną stratę. Dlatego przed podjęciem decyzji warto dokładnie przeanalizować korzyści i potencjalne koszty związane z takim wyborem” – podkreśla Tomasz Prokurat.

Progi podatkowe w 2026 roku bez zmian - wzrost poziomu opodatkowania dla wszystkich

Jedną z najbardziej nieoczywistych i podstępnych podwyżek podatków w 2026 roku jest ta, której formalnie… nie ma. Stawki PIT pozostają na poziomie 12% i 32%, jednak realne obciążenia podatkowe rosną, ponieważ nie zmieniają się progi podatkowe. W wyniku inflacji i zamrożenia progów podatkowych, podatnicy PIT, którzy nominalnie zarobią więcej w 2026 roku niż w 2025, a którzy są opodatkowani według skali podatkowej, zapłacą realnie wyższy podatek dochodowy.

Nominalny wzrost wynagrodzeń jest w dużej mierze absorbowany przez inflację, a w wielu przypadkach nie nadąża za jej tempem. W efekcie, coraz więcej osób znajdzie się w wyższej stawce 32%, mimo że ich dochód realny nie wzrośnie w 2026 roku, a wręcz może spaść w porównaniu do 2025.

„To jedna z najbardziej podstępnych podwyżek podatków, jakie można sobie wyobrazić. Rozwiązaniem mogłoby być powiązanie wzrostu kwoty wolnej od podatku oraz progów podatkowych z wysokością minimalnego wynagrodzenia – wówczas każda podwyżka pensji minimalnej skutkowałaby proporcjonalnym podwyższeniem progów podatkowych, co pozwoliłoby utrzymać realny poziom opodatkowania na dotychczasowym poziomie” – komentuje Tomasz Prokurat.

Tomasz Prokurat – radca prawny i doradca podatkowy, partner w LITIGATO Pławiak Prokurat Karcz. Radca prawny (WA-10379) i doradca podatkowy (nr wpisu 11541) z wieloletnim doświadczeniem w obsłudze przedsiębiorców, inwestorów oraz firm rodzinnych. Specjalizuje się w doradztwie prawnym i podatkowym w sprawach restrukturyzacyjnych i transakcyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem planowania podatkowego, reorganizacji przedsiębiorstw oraz bieżącej obsługi prawno-podatkowej biznesu.