Jak rozliczać wykupienie samochodu z leasingu

Oba kontrakty (leasing operacyjny i finansowy) zupełnie inaczej ujmują kwestię przechodzenia własności przedmiotu leasingu - w przypadku leasingu finansowego własność przedmiotu automatycznie przechodzi na korzystającego, jeśli natomiast chodzi o leasing operacyjny, korzystający może wykupić przedmiot leasingu po zakończeniu podstawowego okresu umowy zwykle na preferencyjnych warunkach.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Wykup samochodu osobowego z leasingu  a umowa leasingu operacyjnego

Leasing operacyjny jest niezwykle komfortowym rozwiązaniem dla przedsiębiorców  - w jego ramach mogą oni użytkować samochód do celów firmowych i nie muszą kupować własnego pojazdu. Jeżeli leasingowane auto się sprawdzi, przedsiębiorca może wykupić je w ramach prowadzonej działalności lub na cele prywatne.

Zmiana strony leasingu nie wpływa na jej kwalifikację podatkową

Wykup samochodu osobowego z leasingu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej

Przedsiębiorca, który nabył samochód z leasingu, powinien otrzymać fakturę VAT dokumentującą taką transakcję. Będzie to inny dokument niż faktury dotyczące rat leasingowych - leasing operacyjny na gruncie podatku od towarów i usług jest usługą, wykup samochodu osobowego z leasingu możemy natomiast zakwalifikować jako dostawę towaru. 

Przedsiębiorca może ująć wykup samochodu osobowego z leasingu jako środek trwały. Za wartość początkową powinien przyjąć cenę nabycia, przez którą rozumie się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania i pomniejszoną o podlegający odliczeniu VAT naliczony oraz skorygowaną o ewentualne różnice kursowe zgodnie z art. 22 pkt g ust. 3 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016

Gdy wykupu dokonuje czynny podatnik VAT prowadzący sprzedaż opodatkowaną, to podatek VAT można w takim wypadku odliczyć w dwóch wariantach:

●      50% wartości podatku VAT,

●      100% wartości podatku VAT.

Na odliczenie podatku będzie miał znaczny wpływ sposób, w jaki przedsiębiorca będzie korzystał z pojazdu. Stawka 50% będzie stosowana w odniesieniu do pojazdów osobowych o użytku mieszanym (dla których nie jest prowadzona kilometrówka dla celów VAT). Pozostała część podatku może natomiast zostać doliczona przez przedsiębiorcę do wartości początkowej samochodu podlegającej amortyzacji.

100% VAT przysługuje natomiast m.in. w odniesieniu do pojazdów, z których podatnik korzysta wyłącznie w celach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Przedsiębiorca musi jednak złożyć w urzędzie skarbowym formularz VAT-26 i ma obowiązek prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. 

Prawo do odliczenia pełnej wartości podatku mają przedsiębiorcy, którzy udowodnią organowi podatkowemu, że samochód użytkowany jest wyłącznie w firmie. Wykupujący mogą tego dokonać za okres rozliczeniowy, w którym otrzymali fakturę lub za jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych.

Wykup samochodu osobowego z leasingu do celów prywatnych

Przedsiębiorcy korzystający z samochodów leasingowanych w ramach umowy leasingu operacyjnego niekiedy mogą też wykupić je na cele prywatne. W takim przypadku nie mogą jednak odliczyć VAT-u wynikającego z faktury. Wydatków związanych z wykupem pojazdów też nie będą mogli zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Sprzedaż prywatnego samochodu po upływie 6 miesięcy od nabycia nie powoduje powstania przychodu. Co ważne, jeżeli pojazd wykupiony z leasingu był użytkowany wcześniej w firmie, a wydatki związane z jego użytkowaniem stanowiły koszt podatkowy działalności,  w przypadku jego sprzedaży przed upływem 6 lat osiągnięty przychód może zostać uznany za przychód z prowadzonej działalności. Mimo że obecnie jednak organy skarbowe odchodzą od tego typu interpretacji, nie ma w praktyce jednolitego stanowiska podpartego prawem.

Nowy standard MSSF 16 Leasing to rewolucja w sprawozdaniach finansowych

Przedsiębiorca może też zdecydować się na korzystanie z samochodu zarówno do celów prywatnych, jak i w działalności gospodarczej. W takim przypadku powinien on prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu dla celów PIT - pozwoli to na zaliczenie wydatków, związanych z użytkowaniem tego pojazdu i określone na zasadach kilometrówki, do kosztów uzyskania przychodów.

Autor: Andrzej Lazarowicz, Prezes Web INnovative Software