Zmniejsza się liczbę zdarzeń, dla których ustawa przewiduje rozpoznawanie obowiązku podatkowego na zasadach szczególnych; w wielu przypadkach nowe regulacje spowodują również przyśpieszenie powstania obowiązku podatkowego.
Według dotychczas obowiązujących przepisów obowiązek podatkowy powstawał co do zasady z chwilą wydania towarów lub wykonania usług, jednak gdy taka czynność wymagała potwierdzenia fakturą – to z chwilą wystawienia faktury, nie później niż 7 dnia od wydania towaru lub wykonania usługi.
Od dnia 1 stycznia 2014 r. powstanie obowiązku podatkowego determinuje moment dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, a zatem dzień zakończenia wykonywania czynności jest jednocześnie momentem powstania obowiązku podatkowego. Jednocześnie ustawodawca odstąpił od zasady, że dzień wystawienia faktury kreuje powstanie obowiązku podatkowego.
O ile na gruncie dotychczasowych przepisów wystawienie faktury mogło powodować przesunięcie powstania obowiązku podatkowego na przełomie miesięcy, o tyle od dnia 1 stycznia 2014 r. dzień wystawienia faktury nie rodzi już – z pewnymi wyjątkami - obowiązku podatkowego z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług.
Dla zaewidencjonowania momentu powstania obowiązku podatkowego nie ma znaczenia fakt wystawienia faktury z tytułu tych czynności, gdyż jej wystawienie może nastąpić zarówno przed jak i po zaistnieniu tego zdarzenia.
W porównaniu z przepisami obowiązującymi do dnia 31 grudnia 2013 r. obowiązku podatkowego nie będzie rodzić wydanie towaru, lecz dokonanie dostawy towarów, która w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oznacza przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Jeżeli idzie o moment wykonania usługi, to jest nim ostatni dzień jej wykonania. Nowe regulacje zobowiązują podatników do opodatkowania przyjmowanych częściowo usług. Zgodnie z nową regułą, w odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę.
Jeżeli wykonanie czynności (dostawy towarów lub świadczenia usług) jest podzielone na okresy, za które przysługuje płatność albo jest podzielone na następujące po sobie okresy rozliczeniowe, obowiązek podatkowy powstaje z upływem każdego okresu rozliczeniowego albo płatności lub rozliczenia.
Oznacza to, że podstawowe znaczenie ma treść stosunku prawnego łączącego strony, który ustala okresy rozliczeniowe albo określa terminy płatności. W przypadku usług ciągłych o okresie dłuższym niż rok, dla których w związku z ich świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń usług, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego - do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.
Zasady rozliczenia usług o charakterze okresowym i ciągłym znajdą odpowiednie zastosowanie w przypadku dostaw towarów. Tym samym do ustawy wprowadzono przepis, który wprost reguluje możliwość rozpoznawania dostaw towarów o charakterze ciągłym.
W przypadku, gdy wyżej wymienione zdarzenia poprzedza otrzymanie całości lub części zapłaty, obowiązek podatkowy powstaje z dniem otrzymania.
Podstawa opodatkowania VAT 2014 – zmiana ustawy o VAT
Obowiązek podatkowy w VAT w 2014 r. - zasady ogólne
Szczególne momenty powstania obowiązku podatkowego.
Zmianie uległy również zasady określające szczególny moment powstania obowiązku podatkowego dla niektórych czynności. Od dnia 1 stycznia 2014 r. ograniczono ilość przypadków szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego, ale także sposób określenia tego momentu.
Odrębne reguły wiążą powstanie obowiązku podatkowego wyłącznie z zapłatą całości lub części wynagrodzenia (zasada kasowa) lub wystawienia faktury, a w szczególnych przypadkach także upływem terminu płatności. Powstanie obowiązku podatkowego w związku z zapłatą wynagrodzenia dotyczy czynności takich jak wydanie towaru przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu (zmiana polega na usunięciu ograniczenia czasowego – 30 dniowego), dokonywanej w trybie egzekucji dostawy towarów, ale również usług finansowych zwolnionych z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37–41 ustawy o podatku od towarów i usług.
Zasada kasowa nie ma jednak zastosowania do innych usług finansowych zwolnionych z opodatkowania, lecz wskazanych w innych niż art. 43 ust. 1 pkt 37–41 przepisach (np. transakcji dotyczących walut, banknotów i monet, zarządzania funduszami inwestycyjnymi czy usługami stanowiącymi element usługi finansowej). Szczególnie istotne znaczenie ma kasowy moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.
Pomimo odejścia od generalnej zasady wiążącej powstanie obowiązku podatkowego z wystawieniem faktury, w szczególnych przypadkach ustawodawca zdecydował się na jej wprowadzenie. Dotyczy to świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych, dostawy i drukowania określonych książek, czasopism, magazynów. Gdy jednak czynności te są wykonywane na rzecz niepodatnika, obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych.
Zasadniczej zmianie uległ również moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku dostawy energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, a także z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych, usług związanych z dostarczaniem wody i z gospodarką nieczystościami, usług najmu, dzierżawy, leasingu i usług o podobnym charakterze oraz usług ochrony osób, usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, usług stałej obsługi prawnej i biurowej. W wymienionych przypadkach obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury; gdy jednak podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu szczególnych terminów wystawienia faktury, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności. Również otrzymanie zapłaty w tych przypadkach nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli wystawienie faktury nastąpi po terminie płatności, to obowiązek podatkowy powstanie właśnie w terminie wystawienia faktury.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Polecamy: Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Prawo
Nowe przepisy nie określają wprost zasad powstania obowiązku podatkowego w przypadku importu usług. Należy uznać, że poszczególne zasady powstania obowiązku podatkowego określone w art. 19a ustawy o podatku od towarów i usług znajdują zastosowanie również do importu usług.
Nie mniej istotne znaczenie na przełomie lat 2013 i 2014 będą miały regulacje zawarte w przepisach przejściowych.
Dla czynności wykonanych przed dniem 1 stycznia 2014 r. obowiązek podatkowy powstanie na zasadach obowiązujących przed tą datą Czynność, dla której w związku z jej wykonywaniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia wykonywania tej czynności, a więc do części czynności wykonanej w 2013 r. należy stosować dotychczasowe zasady. Dodatkowo ustawodawca uregulował odrębnie moment rozliczania świadczeń tzw. mediów, dla których do końca 2013 r. podatnik wystawi fakturę. W takim wypadku obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu wykonywania tych czynności.
W przypadku czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 3 i 4 Ustawy, które zostaną wykonane po dniu 31 grudnia 2013 r., dla których przed dniem 1 stycznia 2014 r. wystawiono fakturę, obowiązek podatkowy powstaje zgodnie zasadami obowiązującymi do dnia 31 grudnia 2013 r.
* * *
Szczegółowe zasady sporządzania pierwszej deklaracji VAT- 7 za styczeń 2014 r. pod rządami przebudowanego podatku od towarów i usług
W związku ze zbliżającym się terminem sporządzenia pierwszej deklaracji VAT-7 za styczeń 2014 roku pod rządami przebudowanego podatku od towarów usług (jest to najgłębsza w dwudziestoletniej historii przebudowa zasad, deklarowania i rozliczania podatku od towarów i usług) Instytut Studiów Podatkowych opracował wzorzec wewnętrznego polecenia służbowego na cele realizacji tego obowiązku.
Dokument ten pt.: „Szczegółowe zasady sporządzania pierwszej deklaracji VAT- 7 za styczeń 2014 r. pod rządami przebudowanego podatku od towarów i usług”, udostępniany jest przez Instytut na zasadzie rocznej licencji, w ramach której Instytut zobowiązuje się do opracowania i dostarczenia nowej wersji dokumentu wraz ze zmieniającym się stanem prawno-podatkowym.
Dokument ten stanowi niezwykle przydatne, przejrzyste i czytelne narzędzie ułatwiające wypełnienie deklaracji VAT-7 za styczeń 2014 r. Nabywca otrzyma dokument, który zbudowany został w oparciu o obowiązujący wzór deklaracji VAT-7. Działy dokumentu stanowią odzwierciedlenie poszczególnych części deklaracji VAT-7. Każdy rozdział dokumentu odwołuje się do konkretnych pól w deklaracji.
Dzięki temu użytkownik tego dokumentu, po zidentyfikowaniu problemu, będzie mógł bez kłopotu odszukać odpowiedzi na nurtujące go pytania. W dokumencie omówiono wszystkie nowe zagadnienia, niezbędne do prawidłowego wypełnienia tej deklaracji VAT-7 , m.in. w zakresie nowego obowiązku podatkowego, podstawy opodatkowania, podatku naliczonego, prawa do odliczenia oraz obowiązkowych korekt.
Szczegółowe zasady sporządzania pierwszej deklaracji VAT-7 można nabyć poprzez formularz zamówienia.
Wszelkich niezbędnych informacji w powyższym zakresie udziela Pan Andrzej Sarna pod nr tel. (22) 517 30 86, e-mail: andrzej.sarna@isp-modzelewski.pl .