Przestała tym samym obowiązywać wiążąca do końca 2013 r. reguła wynikająca z przepisu art. 19 ust. 4 ustawy o VAT, w myśl której – jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą – obowiązek podatkowy powstawał z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Obecnie, generalna zasada stanowi, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi, co wynika z treści art. 19a ust. 1 ustawy o VAT. Niemniej jednak nie jest to zasada bezwzględnie obowiązująca, na co wskazują chociażby szczególne momenty powstawania obowiązku podatkowego.
Spółka BIS w dniu 3.2.2014 r. otrzymała od Spółki XYZ zamówienie na meble biurowe, dla których w dniu 11.2.2014 r. wystawiła fakturę. W dniu 20.2.2014 r. miała miejsce dostawa towaru do Spółki XYZ . Kiedy w świetle nowo obowiązujących przepisów Spółka BIS powinna rozpoznać obowiązek podatkowy dla niniejszej transakcji?
Zgodnie z obecnie obowiązującą zasadą ogólną, Spółka BIS powinna rozpoznać obowiązek podatkowy z chwilą dokonania dostawy towaru Spółce XYZ, czyli w dniu 20.2.2014 r.
Podkreślić przy tym należy, że jeśli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę (...) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (art. 19 ust. 8 ustawy o VAT). Innymi słowy z normy tej wynika, że otrzymanie części/całości należności implikuje (w stosunku do kwoty tej należności) obowiązek podatkowy w chwili jej uzyskania.
VAT 2013 / 2014 – powstanie obowiązku podatkowego
Obowiązek podatkowy w VAT w 2014 r. - zasady ogólne
Obowiązek podatkowy w VAT w 2014 r. - import towarów i usług
Obowiązek podatkowy VAT 2014 – czynności dokonywane nieodpłatnie
Moment powstania obowiązku podatkowego w VAT w 2014 r. - usługi budowlane i budowlano-montażowe
Spółka ZYX w dniu 3.2.2014 r. otrzymała od Spółki XYZ zamówienie na meble biurowe. W dniu 5.02.2014 r. Spółka XYZ wpłaciła na konto Spółki BIS zaliczkę w wysokości 20% całkowitej ceny, co zostało udokumentowane fakturą z dnia 11.2.2014 r. Kiedy w świetle nowo obowiązujących przepisów Spółka ZYX powinna rozpoznać obowiązek podatkowy dla niniejszej transakcji?
Skoro w dniu 05.02.2014 r. Spółka XYZ dokonała (przed dostawą mebli) wpłaty na konto spółki ZYX, oznacza to, że wpłata niniejszych środków pieniężnych ma charakter zaliczki (stanowi bowiem część należności wpłaconej z góry na poczet przyszłej dostawy). Co w konsekwencji wskazuje, że Spółka ZYX powinna rozpoznać obowiązek podatkowy zgodnie z treścią art. 19a ust. 8 ustawy o VAT – tj. z chwilą dokonania zapłaty na poczet zamówionych mebli – czyli dnia 5.02.2014 r.
Podsumowując, w świetle obowiązujących od 1 stycznia 2014 r. przepisów zasadą jest, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi – a jeśli przed tym momentem otrzymano całość lub część zapłaty – wówczas powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Katarzyna Ignaczak
Młodszy Konsultant Podatkowy
Paweł Barnik
Kierownik Zespołu ds. Podatku VAT
ECDDP Sp. z o.o.