Miejsce świadczenia usług
W przypadku świadczenia usług na rzecz podmiotów z siedzibą za granicą, istotne jest bowiem określenie miejsca świadczenia tych usług. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy bowiem, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.
Ogólna zasada dotycząca określania miejsca świadczenia usług na rzecz podatników została zawarta w art. 28b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT), zgodnie z którym – miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Jednakże w odniesieniu do pewnych kategorii usług, przepisy dotyczące podatku VAT wprowadzają szczególne regulacje dotyczące miejsca świadczenia. Jedną z takich kategorii są usługi związane z nieruchomościami.
Zgodnie z art. 28e ustawy o VAT miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.
Usługi związane z nieruchomościami
Redakcja ww. przepisu wprowadza otwarty katalog usług związanych z nieruchomościami, w konsekwencji, wyliczenie to ma charakter wyłącznie przykładowy.
Regulacja art. 28e ustawy o VAT została oparta na art. 47 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej jako Dyrektywa) zgodnie z którym, miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług rzeczoznawców i agentów nieruchomości, usług zakwaterowania w sektorze hotelarskim lub sektorach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub w miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, przyznawanie prawa użytkowania nieruchomości oraz usług związanych z przygotowywaniem i koordynacją prac budowlanych, takich jak usługi architektów i biur nadzoru budowlanego, jest miejsce, w którym znajduje się dana nieruchomość.
Przy czym z orzecznictwa TSUE wynika, że dla uznania świadczonych usług za związane z nieruchomościami, musi wystąpić ścisły związek danego świadczenia z konkretną nieruchomością. Usługi te nie mogą mieć jedynie jakiegokolwiek związku z nieruchomością. Warunkiem uznania ich za związane z nieruchomością jest zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczeniem a daną nieruchomością (np. wyrok TSUE z 27 października 2011 r., w sprawie C-530/09; wyrok TSUE z 3 września 2009 r., w sprawie C-37/08, czy wyrok TSUE z 31 stycznia 2013 r., w sprawie C-155/12).
Rozliczenie VAT
Jeżeli więc świadczona przez podatnika usługa najmu nieruchomości (np. lokalu) jest świadczona na rzecz podmiotu mającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium UE to należy uznać, że jest ona usługą związaną z nieruchomością, o której mowa w art. 28e ustawy o VAT. Tym samym, wynajmujący powinien udokumentować usługę świadczoną na rzecz takiego najemcy wystawiając fakturę z zastosowaniem odpowiedniej stawki polskiego podatku VAT (co do zasady stawki 23%), ponieważ usługa ta będzie opodatkowana w miejscu położenia nieruchomości.
Konrad Bartuzel, radca prawny, starszy konsultant podatkowy w TAXEO Komorniczak i Wspólnicy sp. k.