Od 1 lipca 2023 r. wchodzi w życie największa część nowych przepisów wprowadzanych przez nowelizację ustawy o VAT z 26 maja 2023 r., zwanej pakietem SLIM VAT 3. Zmiana dot. sankcji w VAT weszła w życie już 6 czerwca br., a przepisy dot. HUB-u paragonowego będą obowiązywać od 15 września 2023 r.
SLIM VAT 3 - duże zmiany w VAT
Nowelizacja ustawy o VAT z 26 maja 2023 r. zwana potocznie "SLIM VAT 3" została opublikowana w Dzienniku Ustaw z 5 czerwca 2023 poz. 1059. Nowelizacja ta przynosi szereg istotnych zmian w podatku od towarów i usług, z których najważniejsze to:
- podwyższenie limitu sprzedaży małego podatnika do 2 000 000 euro,
- doprecyzowanie zasad stosowania kursu przeliczeniowego dla faktur korygujących, w przypadku gdy faktura została wystawiona w walucie obcej,
- doprecyzowanie okresu, za który deklarowana jest WDT, w przypadku gdy podatnik otrzymuje dokumenty z opóźnieniem,
- zmiany w zasadach wydawania WIS,
- rezygnacja z formalnego wymogu posiadania faktury dotyczącej WNT przy odliczaniu podatku naliczonego z tego tytułu,
- liberalizacja warunków szybszego zwrotu VAT dla tzw. podatników bezgotówkowych oraz wzmocnienie ram proceduralnych tego zwrotu,
- likwidacja obowiązku uzgadniania z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu proporcji szacunkowej,
- zwiększenie kwoty pozwalającej na uznanie, że proporcja określona przez podatnika wynosi 100%,
- wprowadzenie opcji rezygnacji z dokonania korekty rocznej,
- wprowadzenie nowej, dodatkowej możliwości uwolnienia się od odpowiedzialności solidarnej przez "osoby trzecie",
- wprowadzenie możliwości rezygnacji z obowiązku drukowania dokumentów fiskalnych wystawianych przy zastosowaniu kas rejestrujących,
- doprecyzowanie zasad dokonywania korekt podatku należnego od dostawy towarów dokonanej dla podróżnego,
- modyfikacja terminu płatności podatku rozliczanego w szczególnej procedurze unijnej i nieunijnej za pośrednictwem systemu OSS oraz IOSS,
- wprowadzenie przepisów stanowiących podstawę do składania deklaracji korygujących poza systemem OSS i IOSS bezpośrednio do Łódzkiego Urzędu Skarbowego.
Zmiany te wchodzą w życie 1 lipca 2023 r. Przy czym już 6 czerwca 2023 r. weszły w życie przepisy, które umożliwią uzależnienie wysokości sankcji VAT od okoliczności popełnienia nieprawidłowości. Natomiast od 15 września 2023 r. obowiązywać będą przepisy dot. tzw. HUB paragonowego, który umożliwi przekazywanie podatnikom e-paragonów.
Polecamy: „VAT 2023. Komentarz”. Książka z aktualizowanym serwisem online
Polecamy: „Przewodnik po zmianach SLIM VAT 3"
Polecamy: „Zmiany w VAT wprowadzane w ramach pakietu SLIM VAT 3 - konsekwencje praktyczne”
Przewodnik po zmianach SLIM VAT 3. Co i kiedy wchodzi w życie?
| Lp. | Czego dotyczy zmiana | Na czym polega zmiana |
6 czerwca 2023 r. | ||
| 1. | Sankcje VAT | Wprowadzono możliwość ustalenia wysokości dodatkowego zobowiązania według uznania organu podatkowego. Jednocześnie ustawodawca daje wytyczne, jakimi powinien kierować się organ, wymierzając dodatkowe zobowiązanie, oraz ustalił górne granice sankcji. Jest to, w zależności od okoliczności, 30%, 20% albo 15%. |
1 lipca 2023 r. | ||
| 2. | Mały podatnik | Podwyższono do 2 000 000 euro limit sprzedaży dla małych podatników. Oznacza to, że od 1 lipca 2023 r. kwartalne rozliczenie będą mogli wybrać podatnicy, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w 2022 r. oraz od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r. kwoty 9 654 000 zł. |
| 3. | Kursy walut dla faktur korygujących | Doprecyzowano zasady stosowania kursów walut w przypadku korekt podstawy opodatkowania ustalonej w walucie obcej. Obecnie zasady te wynikają z praktyki organów podatkowych, a od 1 lipca zostaną uregulowane w ustawie o VAT. Zasadą będzie stosowanie kursu pierwotnego do korekt. |
| 4. | Korekta WDT | Uregulowano zasady korekty wewnątrzwspólnotowych dostaw, gdy podatnik otrzymuje dokumenty potwierdzające prawo do stawki 0% z opóźnieniem. Dlatego po zmianie z przepisów ustawy o VAT będzie wynikać, że taka transakcja powinna być deklarowana za okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy. |
| 5. | Odliczanie VAT od WNT | Zrezygnowano z obowiązku posiadania faktury od kontrahenta zagranicznego, aby odliczyć VAT z tytułu WNT. Po zmianie podatnik nie będzie musiał korygować odliczonego VAT, gdy miną trzy miesiące, licząc od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jedynym warunkiem prawa do odliczenia będzie rozliczenie VAT należnego z tytułu WNT. |
| 6. | Zwrot VAT w terminie 15 dni | Zmieniono warunki, jakie należy spełnić, aby otrzymać zwrot w terminie 15 dni. Będą mniej rygorystyczne. Ustalono także specjalne terminy na złożenie zażalenia na postanowienie o przedłużeniu terminu 15-dniowego zwrotu, które zostało uznane za doręczone, mimo że podatnik nie podjął korespondencji (tzw. doręczenie zastępcze). |
| 7. | Proporcja szacunkowa | Zmieniono zasady ustalania proporcji szacunkowej. Podatnicy przyjmą proporcję wyliczoną szacunkowo bez uzgadniania z naczelnikiem US. Jednak będą obowiązani zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętej proporcji. Zasady te mają zastosowanie również do preproporcji. |
| 8. | Ustalanie, czy proporcja wynosi 100% | Zmieniono zasady ustalania, czy możemy przyjąć proporcję w wysokości 100%. Ze zmienionego przepisu będzie wynikało, że jest to możliwe, jeśli proporcja przekroczy 98%, a kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 10 000 zł (zamiast dotychczasowych 500 zł). Pierwszy raz zastosujemy tę zasadę do korekty za 2023 r. |
| 9. | Rezygnacja z korekty rocznej | Wprowadzono możliwość rezygnacji z dokonania korekty rocznej, jeżeli różnica między proporcją wstępną a proporcją ustaloną dla zakończonego roku podatkowego nie przekroczy dwóch punktów procentowych. Pierwszy raz podatnik będzie mógł skorzystać z tej możliwości w przypadku korekty za 2023 r. |
| 10. | Faktury do e-paragonów | Uregulowano zasady wystawiania faktur do paragonów elektronicznych. W przypadku gdy podatnik wyda e-paragon, a następnie wystawi fakturę zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej, to będzie musiał pozostawić w swojej dokumentacji numer dokumentu oraz numer unikatowy kasy rejestrującej zawarty na e-paragonie. |
| 11. | Uwolnienie od odpowiedzialności solidarnej za niezapłacony VAT | Wprowadzono możliwość uwolnienia się od odpowiedzialności za niezapłacony VAT w przypadku zmiany podatnika nabywającego wierzytelność (faktora). |
| 12. | Zapłata z rachunku VAT | Rozszerzono zakres przypadków, gdy możemy korzystać ze środków na rachunku VAT, dokonując również zapłaty podatku od wydobycia niektórych kopalin, podatku od sprzedaży detalicznej, opłaty od środków spożywczych, zryczałtowanego podatku od wartości sprzedanej produkcji, podatku tonażowego oraz opłaty od małpek. |
| 13. | Rezygnacja z drukowania dokumentów kasowych | Rozszerzono zakres dokumentów, które nie muszą być drukowane. Rozwiązanie to będzie miało zastosowanie tylko do kas online, w tym kas wirtualnych. |
| 14. | Ulga na zakup kasy | Umożliwiono wypłatę podatnikom zwolnionym z VAT ulgi na zakup kas bez wydawania decyzji. |
| 15. | Sprzedaż TAX FREE | Umożliwiono dokonywanie korekt podatku należnego i zastosowanie stawki 0% w przypadku, gdy sprzedawca zwróci podatek w gotówce i uzyska dokument, na którym podróżny potwierdził własnoręcznym czytelnym podpisem otrzymanie zwrotu kwoty podatku, po upływie terminu do złożenia JPK_V7 za dany okres rozliczeniowy. |
| 16. | Zapłata VAT w procedurze OSS i IOSS | Zmodyfikowano termin płatności VAT w procedurach szczególnych OSS i IOSS przez zastosowanie reguły, zgodnie z którą termin płatności będzie upływał również w przypadku, gdy ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy. |
| 17. | Korekta deklaracji złożonych w systemie OSS i IOSS | Umożliwiono, w szczególnych przypadkach składanie korekt deklaracji poza systemem OSS i IOSS. |
| 18. | Podmioty uprawnione do składania wniosków o wydanie WIS | Uzupełniono katalog podmiotów uprawnionych do wystąpienia z wnioskiem o wydanie WIS. |
| 19. | Zasady składania wniosków o WIS | Zniesiono opłatę należną od wniosku o wydanie WIS w wysokości 40 zł. Obowiązywać będzie nowa wersja formularza WIS-W. |
| 20. | Moc wiążąca WIS | Rozszerzono oraz doprecyzowano zakres mocy wiążącej WIS poprzez wskazanie, że oprócz organów podatkowych WIS wiąże również adresatów WIS. Umożliwiono wsteczne stosowanie "nowych" WIS wydanych w efekcie zmiany lub uchylenia pierwotnych WIS. Dodatkowo wskazano, do kiedy treścią WIS chronione są podmioty inne niż adresaci WIS, jak również posiadacze wiążących informacji akcyzowych (WIA) oraz inne podmioty posługujące się WIA. |
| 21. | Uchylenie WIS | Doprecyzowano, w jakich przypadkach niezgodności WIS z przepisami prawa podatkowego nastąpi wygaśnięcie tej WIS. Dodatkowo uznano Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej za organ podatkowy wyłącznie właściwy do wszczynania postępowań w sprawie zmiany albo uchylenia ostatecznej WIS - z wyłączeniem postępowań przejętych przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej - do prowadzenia tych postępowań i wydawania decyzji kończących te postępowania. Wskazano dwie nowe przesłanki uchylenia ostatecznej WIS. |
| 22. | Przypisanie transportu do transakcji | Doprecyzowano, że zasady alokacji transportu określone w art. 22 ust. 2e ustawy o VAT nie mają zastosowania do dostaw towarów objętych reżimem tzw. uznanego dostawcy. |
| 23. | Bagaż osobisty | Doprecyzowano, że za bagaż osobisty nie uznaje się paliw innych niż paliwo znajdujące się w standardowym zbiorniku dowolnego pojazdu silnikowego oraz paliwo znajdujące się w przenośnym kanistrze, którego ilość nie przekracza 10 litrów. |
| 24. | Zwolnienie z VAT dla przedstawicielstw dyplomatycznych | Wprowadzono możliwość odstąpienia przed upływem trzech lat, na zasadzie wzajemności, importowanych pojazdów silnikowych zwolnionych z VAT bez konieczności zapłaty stosownych należności. |
15 września 2023 r. | ||
| 25. | HUB paragonowy | Umożliwiono wystawianie i wydawanie paragonu fiskalnego lub faktury, za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej przy użyciu systemu teleinformatycznego Szefa KAS (tzw. HUB-u paragonowego), bez konieczności podawania danych osobowych nabywcy. Z systemu będą mogli korzystać tylko użytkownicy kas online, gdy producent wgra im odpowiednie oprogramowanie. |
Podstawa prawna: Ustawa z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (tzw. pakiet SLIM VAT 3) - Dz.U. 2023 poz. 1059.