18 stycznia 2018 r. Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał ciekawy wyrok w sprawie o sygn. C-463/16, dotyczącej możliwości stosowania obniżonej stawki VAT do jednego z elementów świadczenia złożonego.
Sprawa dotyczyła sporu pomiędzy Spółką Stadion Amsterdam CV a holenderskim sekretarzem stanu ds. finansów w przedmiocie odmówienia przez tego ostatniego zastosowania przez podatnika obniżonej stawki podatku od wartości dodanej (VAT) do działalności w zakresie oferowanych przez niego wycieczek.
Spółka eksploatuje zespół budynków (Areny) składający się ze stadionu wraz z przynależącymi do niego obiektami m.in. muzeum klubu piłkarskiego AFC Ajax. Spółka wynajmuje stadion osobom trzecim na potrzeby zorganizowania zawodów sportowych i, okazjonalnie, na potrzeby występów artystów. Ponadto oferuje on możliwość zwiedzenia Areny, w czasie gdy nie mają miejsca imprezy sportowe ani muzyczne, w ramach odpłatnych wycieczek zwanych „World of Ajax” składających się z oprowadzenia po stadionie i zwiedzania bez przewodnika muzeum AFC Ajax. Podczas tych wycieczek uczestnicy w towarzystwie przewodnika, który przekazuje im informacje o AFC Ajax, stadionie i występach muzycznych, wchodzą na trybunę i na boisko piłkarskie oraz udają się do pokoju prasowego i centrum kontroli stadionu. Na koniec wycieczki uczestnicy mogą na własną rękę zwiedzić muzeum AFC Ajax. Zwiedzenie rzeczonego muzeum nie było możliwe bez wzięcia udziału w oprowadzaniu po stadionie.
W Holandii obowiązuje obniżona stawka VAT na bilety wstępu do publicznych muzeów lub zbiorów, włącznie ze ściśle z nimi związanymi dostawami towarów takich jak katalogi, zdjęcia i fotokopie; jak również na wstęp do wesołych miasteczek, placów zabaw i parków rozrywki oraz innych podobnych obiektów, których głównym i stałym przeznaczeniem jest rozrywka i dzienna rekreacja. Uznając, że wycieczka powinna zostać uznana za świadczenie w dziedzinie kultury podatnik zastosował obniżoną stawkę VAT. W wyniku kontroli podatkowej inspektor organu podatkowego stwierdził, że świadczenie to powinno było podlegać podstawowej stawce VAT.
Trybunał przypomniał, że z jego dotychczasowego orzecznictwa wynika, że w przypadku gdy transakcja składa się z szeregu elementów i czynności, należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich jest ona dokonywana, w celu określenia, czy do celów VAT transakcja ta prowadzi do co najmniej dwóch odrębnych świadczeń lub jednego świadczenia. Każdą transakcję należy co do zasady uznawać za odrębną i niezależną a transakcja złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, aby nie pogarszać funkcjonalności systemu VAT. Jedno świadczenie występuje wtedy, gdy co najmniej dwa elementy bądź co najmniej dwie czynności dokonane przez podatnika na rzecz klienta są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny. Poza tym mamy do czynienia z jednym świadczeniem, jeżeli jeden lub kilka elementów należy uznać za świadczenie główne, natomiast pozostałe elementy należy postrzegać jako świadczenie lub świadczenia dodatkowe, traktowane z punktu widzenia podatkowego tak jak świadczenie główne. W szczególności świadczenie należy uważać za dodatkowe w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samo w sobie, lecz służy skorzystaniu w jak najlepszy sposób ze świadczenia głównego usługodawcy.
Polecamy: VAT 2018. Komentarz
Zdaniem Trybunału zatem, wycieczkę należy traktować jako jedno świadczenie. Zaś jedno świadczenie (takie jak to rozpatrywane w postępowaniu głównym) złożone z dwóch odrębnych elementów, jednego będącego głównym i drugiego dodatkowego, dla których to elementów – gdyby były one świadczone odrębnie – obowiązywałyby różne stawki podatku od wartości dodanej, należy opodatkować według jednej stawki podatku od wartości dodanej mającej zastosowanie do tego jednego świadczenia, określonej w zależności od głównego elementu, i to nawet gdy można zidentyfikować cenę za każdy element składającą się na całkowitą cenę zapłaconą przez konsumenta w celu skorzystania z tego świadczenia.
Autor: Joanna Rudzka, Doradca Podatkowy