Kiedy można stosować stawkę 0% VAT w transakcjach wewnątrzwspólnotowych

Dagmara Turyk
Ekspert podatkowy
rozwiń więcej
PwC Studio
Serwis prawno-podatkowy PwC
rozwiń więcej
0%vat
Stosowanie stawki 0% VAT w transakcjach wewnątrzwspólnotowych zależy m.in. od należytego udokumentowania tych zdarzeń. Przy czym zdaniem sądów administracyjnych nie jest tu konieczne posiadanie dokumentów przewozowych CMR.

Przy WDT posiadanie:

1. kopii faktur i
2. zbiorczego potwierdzenia dokonania transakcji, zawierającego:
- wyszczególnienie wszystkich numerów faktur wraz ze specyfikacją dostawy,
- nazwę odbiorcy i numer zamówienia wraz z oryginalnym podpisem i pieczątką odbiorcy, jak również
3. dokumentu potwierdzającego zapłatę za towar i
4. korespondencję e-mailową, prowadzoną pomiędzy spółką a kontrahentem, z której wynika, że towar został dostarczony na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego UE,
spełnia wymogi art. 42 ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym uprawnia spółkę do zastosowania stawki 0% opodatkowania.

Autopromocja

Na prawo to nie wpływa fakt braku dokumentów przewozowych CMR.

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 9 listopada 2010 r. (sygn. I SA/Po 485/10).

Stan faktyczny

Spółka dokonywała wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów (WDT) dla odbiorców z krajów Unii Europejskiej. Wystawiała ona faktury, gdzie odbiorcą jest kontrahent z UE, płatnikiem jest podmiot trzeci również z UE, innego niż odbiorca towaru.

W toku swojej działalności, ze względu na skomplikowany system przewozowy i wieloosobowy proces komunikacyjny, spółka napotykała na liczne trudności związane z pozyskiwaniem dokumentów przewozowych CMR, częstokroć nie otrzymywała też oryginału, bądź kopii listu przewozowego.

W związku z powyższym, spółka zamierzała dokumentować przeprowadzane transakcje kopią faktury, oraz zbiorczym potwierdzeniem dokonania WDT w danym miesiącu, zawierającym wyszczególnienie wszystkich numerów faktur wraz ze specyfikacją dostawy (tj. ilości i wagi towaru), nazwę odbiorcy i numer zamówienia.

Przedmiotowe potwierdzenie zawierało oryginalny podpis i pieczątkę odbiorcy. Dodatkowymi dokumentami, jakimi spółka dysponowała na potrzeby udowodnienia dokonania transakcji, była korespondencja e-mailowa z kontrahentami, oraz dokumenty potwierdzające zapłatę za towar. 

Jakie dokumenty uprawniają do skorzystania ze stawki VAT 0%?

W związku z tak ukształtowanym stanem faktycznym, spółka zwróciła się do organu podatkowego z wnioskiem o interpretację indywidualną, w której zadała pytanie, czy posiadanie wyżej wymienionych dokumentów uprawnia ją do korzystania z preferencyjnej, 0% stawki VAT z tytułu WDT?

Zdaniem spółki, takie prawo jej przysługuje, pod warunkiem, że przed złożeniem deklaracji VAT-7 za dany okres rozliczeniowy posiada dowody, z których wynika, iż towar został wywieziony z terytorium kraju i dostarczony nabywcy w kraju członkowskim UE innym niż Polska. Za dowody takie zaś można uznać posiadane przez spółkę dokumenty.

Organ uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe, stwierdzając w uzasadnieniu interpretacji, iż aby skorzystać z preferencyjnej stawki VAT, należy posiadać dokumenty ściśle określone w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT

Spółka złożyła skargę do WSA, który ją uwzględnił.

Sąd powołał się na uchwałę NSA w składzie 7 sędziów z 11 października 2010 r. (I FPS 1/10), z której wynika, że dla zastosowania stawki 0 % przy WDT wystarczającym jest, aby podatnik posiadał jedynie niektóre dowody, o jakich mowa w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT, uzupełnione dokumentami, wskazanymi w art. 42 ust. 11 ustawy lub innymi dowodami w formie dokumentów, o ile łącznie potwierdzają fakt wywiezienia i dostarczenia towarów będących przedmiotem WDT do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

Polecamy: Podatki 2011

Analizując stan faktyczny przedmiotowej sprawy, WSA stwierdził, że biorąc pod uwagę wykładnię dokonaną przez NSA, należy uznać, że dokumenty posiadane przez spółkę w stopniu wystarczającym udowadniają dokonanie dostaw wewnątrzwspólnotowych, a tym samym uprawniają ją do zastosowania 0% stawki VAT do prawidłowo udokumentowanych transakcji.

Sądy konsekwentnie: CMR nie jest konieczny; organy podatkowe – wręcz przeciwnie

Wyrok nawiązuje do uchwały z dnia 11 października 2010 r. (sygn. I FPS 1/10) podjętej przez NSA w składzie 7 sędziów, który stwierdził, iż w sytuacji gdy fakt dokonania transakcji WDT jest bezsporny, zasada neutralności podatkowej wymaga, aby stawka VAT 0% miała zastosowanie, nawet jeżeli podatnik pominął pewne wymogi formalne.

Przepisy ustawy o VAT nie mogą pozbawić podatnika prawa do zastosowania stawki 0% w odniesieniu do transakcji WDT, tylko dlatego, że nie zostaną spełnione przez niego wszystkie wymogi formalne wymagające przedstawienie określonej ilości dokumentów.

VAT 2011 - wszystkie zmiany w jednym miejscu

Kluczowym warunkiem jest udowodnienie, że transakcja WDT faktycznie miała miejsce, tj. towary zostały wywiezione z terytorium Polski i dostarczone do nabywcy na terytorium innego kraju Unii Europejskiej oraz podatnik posiada dokument, który w jednoznaczny sposób potwierdzi, iż powyższa dostawa miała faktycznie miejsce. Przy czym, nie ma istotnego znaczenia jaki jest to rodzaj dokumentu. Ważne jest, aby dokument ten jednoznacznie potwierdzał dokonaną transakcję WDT.

Takimi dokumentami mogą być np. faktura VAT wraz ze zbiorczym oświadczeniem odbiorcy, potwierdzającym iż otrzymał on daną partię towarów. Tym samym, sąd uznał, iż brak dokumentu CMR nie stoi na przeszkodzie zastosowania przez Spółkę 0% VAT.

Wyrok ten jest kolejnym przykładem stanowiska reprezentowanego przez polskie sądy w tym zakresie. Już w maju 2008 roku, WSA w Kielcach, (sygn I SA/Ke 114/08) stwierdził, że skoro podstawowym celem unijnych regulacji dotyczących transakcji unijnych jest faktyczne przeniesienie opodatkowania do kraju konsumpcji oraz zachowanie konkurencyjności przedsiębiorców z różnych państw, to polskie przepisy należy odczytywać jako wymóg, aby podatnik miał dowód, który wyłącznie swoją treścią a nie formą potwierdza charakter transakcji.

Podobnie uznał NSA w wyroku z dnia 20 stycznia 2009 r. (I FSK 1500/08), w którym stwierdził iż w sytuacji, gdy doszło do transakcji WDT, brak dokumentów potwierdzających to zdarzenie nie może wywoływać negatywnych skutków dla podatnika.

Prezentowane podejście polskich sądów jest oczywiście dalece odmienne od udzielanych interpretacji podatkowych. Nadal możemy w nich przeczytać, iż podstawowym dokumentem decydującym o wysokości zastosowania stawki VAT, oprócz faktury VAT i specyfikacji poszczególnych sztuk ładunku, jest podpisany przez odbiorcę towaru dokument CMR.

Źródło: www.taxonline.pl

Księgowość
Od kiedy obowiązkowy KSeF? Projekt ustawy przyjęty przez rząd
30 kwi 2024

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który ma na celu przesunięcie obligatoryjnego KSeF na 1 lutego 2026 r. Jak informuje Ministerstwo Finansów, dalsze uproszczenia KSeF, w tym zapowiadane przez resort finansów etapowe wejście w życie KSeF będzie przedmiotem odrębnych prac legislacyjnych.

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. I może mieć poważne konsekwencje na gruncie VAT
30 kwi 2024

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. W przypadku rabatu pośredniego kluczowe znaczenie ma okoliczność, że między podatnikiem przekazującym środki pieniężne a podmiotem będącym beneficjentem rabatu pośredniego nie miała miejsca żadna transakcja, którą można byłoby skorygować.

Automatyczna akceptacja PIT. Wgląd w deklaracje i korekta nie będą możliwe przez kilka dni
30 kwi 2024

Automatyczna akceptacja zeznań podatkowych PIT w usłudze Twój e-PIT nastąpi po 30 kwietnia i potrwa przez pierwsze dni maja. Podczas trwania tego procesu usługa nie będzie dostępna, a więc przez kilka dni nie będzie można sprawdzić złożonej już deklaracji PIT, ani złożyć korekty zeznania rocznego. Na czym dokładnie polega ten proces?

Windykacja na własną rękę – jakie są plusy i minusy po stronie przedsiębiorcy?
30 kwi 2024

Proces windykacji można przeprowadzić na kilka sposobów. Czy jednak warto prowadzić windykację w przedsiębiorstwie na własną rękę? Jakie są plusy i minusy takiego działania?

Odroczenie KSeF. Decyzja słuszna, choć budzi wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców
30 kwi 2024

Decyzja o przesunięciu KSeF jest słuszna, natomiast tak długie odroczenie może budzić wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców - zauważa ekspert podatkowy Adam Mariański. Zdaniem prawnika wielu przedsiębiorców jest już gotowych do wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur.

To już ostatni dzwonek. Dzisiaj upływa termin na rozliczenie PIT
30 kwi 2024

We wtorek, 30 kwietnia, mija termin na rozliczenie PIT za rok 2023. Możliwe jest złożenie zeznania drogą elektroniczną lub papierową, które można dostarczyć do Urzędu Skarbowego lub wysłać pocztą.

Zarobki kierowców zawodowych w Polsce. Najczęściej przynajmniej 8 tys. zł brutto. Ale nie wszyscy tyle dostają. Od czego zależy pensja kierowcy?
29 kwi 2024

Ile zarabiają zawodowi kierowcy w Polsce? W 2023 roku w branży TSL nastąpiły istotne zmiany w ustalaniu wynagrodzeń dla kierowców. Wzrost płacy wraz z nowymi przepisami dotyczącymi delegowania pracowników, wpłynęły na rozliczanie płac, szczególnie kierowców działających za granicą. Te zmiany bezpośrednio wpłynęły na budżety firm transportowych, zmuszając je do uwzględnienia większych kosztów wynagrodzeń kierowców. Jednocześnie stanowią korzystną zmianę dla kierowców, poprawiając ich elastyczność finansową i warunki pracy.

BPO: kto i jak może skorzystać na outsourcingu procesów biznesowych. Co najmniej 20% oszczędności dla większych firm
29 kwi 2024

Usługi centrów BPO (Business Process Outsourcing) są efektywnym narzędziem dla firm. Umożliwiają redukcję kosztów i szybszy rozwój. Dlatego są popularne wśród międzynarodowych firm. Ich skala była jednak za duża dla polskich średnich i dużych firm – od niedawna powstają jednak rozwiązania dopasowane do ich potrzeb.

Obowiązkowy KSeF od lutego 2026 r. Co będzie zawierała ustawa zmieniająca?
29 kwi 2024

Obowiązkowy KSeF dla firm wejdzie w życie od 2026 roku. Ukazał się projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który przewiduje zmiany w Krajowym Systemie e-Faktur. Nową datę wejścia w życie obligatoryjnego KSeF określa się na dzień 1 lutego 2026 r.

ZUS: Niepełnosprawni przedsiębiorcy mogą w 2024 r. obniżyć roczną składkę zdrowotną. Jak to zrobić? Jakie warunki?
29 kwi 2024

ZUS informuje, że od rozliczenia rocznego za rok 2023, osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne na poniższych zasadach.

pokaż więcej
Proszę czekać...