Wyjątki od obowiązku rejestracji dla potrzeb VAT
Zasadą jest to, że podmioty wykonujące czynności opodatkowane podatkiem VAT są obowiązane do dopełnienia w Polsce obowiązku rejestracyjnego (art. 96 ust. 1 ustawy o VAT). Wyjątki od tej reguły zostały przewidziane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 14.11.2014 r. w sprawie określenia podatników niemających obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego (dalej jako: rozporządzenie).
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Podstawową przesłanką, wynikającą z § 1 pkt 1 rozporządzenia, dla zwolnienia z obowiązku rejestracji jest to, aby dany podmiot nie posiadał w Polsce:
- siedziby – w przypadku osób prawnych lub jednostek organizacyjnych;
- stałego miejsca zamieszkania lub zwykłego miejsca pobytu – w przypadku osób fizycznych;
- stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
Zaznaczyć przy tym należy, że stałym miejscem prowadzenia działalności gospodarczej jest dowolne miejsce – inne niż miejsce siedziby działalności gospodarczej podatnika, które charakteryzuje się wystarczającą stałością oraz odpowiednią strukturą w zakresie zaplecza personalnego i technicznego, by umożliwić mu odbiór i wykorzystywanie usług świadczonych do własnych potrzeb tego stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (art. 11 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15.03.2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej).
Polecamy: Biuletyn VAT
Brak obowiązku rejestracji na potrzeby VAT dotyczy tylko podmiotów, które wykonują określone czynności, m.in. dostawy towarów, z tytułu których podatnikiem, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT, jest ich nabywca (§ 1 pkt 1 lit k rozporządzenia).
Dostawy rozliczane przez nabywcy
W świetle art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT, podstawową przesłanką do tego, aby podatek z tytułu dostawy rozliczał nabywca jest to, aby był on podatnikiem (podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą) z siedzibą lub stałym miejscem prowadzenia działalności w Polsce. Oczywiście siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności nie może wtedy posiadać w Polsce dostawca.
Spółka francuska, niepodsiadająca w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności, działa jako pośrednik w dostawach towarów. Spółka ta okazjonalnie nabywa i odsprzedaje towary w Polsce (dostawy te mają miejsce na terytorium kraju). Odsprzedaż tych towarów jest opodatkowana polskim VAT. Odbiorcami Spółki są wyłącznie polscy podatnicy. W konsekwencji to oni rozliczają podatek. Spółka francuska nie musi rejestrować się na potrzeby VAT w Polsce.
Spółka francuska, niepodsiadająca w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności, działa jako pośrednik w dostawach towarów. Spółka ta okazjonalnie nabywa i odsprzedaje towary w Polsce (dostawy te mają miejsce na terytorium kraju). Odsprzedaż tych towarów jest opodatkowana polskim VAT. Odbiorcą towarów jest jednakże podmiot z siedzibą w Czechach (nieposiadający w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności). Z tego powodu polski VAT musi być rozliczony przez dostawcę. W konsekwencji, spółka francuska jest obowiązana do zarejestrowania się w Polsce na potrzeby VAT.
Należy ponadto zastrzec, że VAT z tytułu dostawy towarów będzie rozliczany przez nabywcę, tylko wtedy gdy dostawca nie jest zarejestrowany na potrzeby podatku w Polsce. Tak więc jeżeli dostawca jest z jakiegokolwiek powodu, zarejestrowany w Polsce to będzie on obowiązany do rozliczania podatku z tytułu takich dostaw.
Spółka Francuska, niepodsiadająca w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności, działa jako pośrednik w dostawach towarów. Spółka ta okazjonalnie nabywa i odsprzedaje towary w Polsce (dostawy te mają miejsce na terytorium kraju). Odsprzedaż tych towarów jest opodatkowana polskim VAT. Odbiorcami spółki są z zasady polscy podatnicy. Zdarza się jednakże, że spółka sprzedaje towar na rzecz odbiorcy z siedzibą w Czechach (nieposiadającego w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności). Z tego powodu, spółka zarejestrowała się na potrzeby VAT w Polsce. W konsekwencji, rozlicza ona podatek od wszystkich dokonywanych w Polsce dostaw (także tych na rzecz polskich odbiorców).
Michał Samborski, konsultant podatkowy ECDDP Sp. z o.o.