Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) to wywóz towarów z terytorium Polski do innego państwa będącego członkiem Unii Europejskiej, w celu wykonania dostawy towarów – przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel na nabywcę (art. 13 ust.1 ustawy o VAT). Transakcja taka może podlegać obniżonej stawce 0% VAT (art. 41 ust. 3 ustawy o VAT). Jest to jednak możliwe, jeśli w danym przypadku spełnione zostały warunki określone w art. 42 ust. 1 ustawy o VAT.
Warunki niezbędne do zastosowania stawki 0% w WDT
Pierwszym warunkiem jest posiadanie przez nabywcę towaru właściwego i ważnego NIP-UE, nadanego przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, poprzedzony dwuliterowym kodem stosowanym dla podatku od wartości dodanej.
Drugi warunek mówi o obowiązku posiadania przez sprzedawcę dowodów potwierdzających wywóz towarów z Polski i dostarczenie ich do nabywcy przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy.
Dokumentami tymi są dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju – w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi) oraz specyfikacja poszczególnych sztuk załadunku (art. 42 ust. 3 ustawy o VAT). Obecnie ustawa o VAT nie przewiduje już obowiązku posiadania kopii faktury dokumentującej WDT.
Ustawa nie wskazuje precyzyjnie na określony rodzaj dokumentu (np. list przewozowy), który powinien zostać uzyskany dla potwierdzenie wywozu towarów poza Polskę. Mowa jest jedynie ogólnie o dokumencie przewozowym. Potwierdza to interpretacja z 3.04.2017 r. znak 2461-IBPP1.4512.95.2017.2.JN, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że: „nieuprawnione jest utożsamianie pojęcia dokumentu przewozowego z art. 42 ust. 3 pkt 1 ustawy tylko i wyłącznie z listem przewozowym. Zatem dokumentem przewozowym może być każdy dokument otrzymany od przewoźnika (spedytora), podpisany przez niego osobiście, potwierdzający powierzenie przewoźnikowi lub spedytorowi przewozu lub spedycji towaru, zgodnego ze specyfikacją i fakturą, z którego jednoznacznie wynika, że towary będące przedmiotem dostawy zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia (do nabywcy) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju”.
Polecamy: Biuletyn VAT
Obligatoryjnym dokumentem wymienionym w ustawie o VAT jest też specyfikacja sztuk załadunku, która powinna zawierać rodzaj, ilość, kubaturę, zapakowanie towaru. Nie musi mieć formy odrębnego dokumentu. Może być to faktura, jeżeli zawiera dane niezbędne do prawidłowej identyfikacji towarów. Potwierdzone zostało to przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 10.03.2015 r. znak ILPP4/443-646/14-2/BA.
Ustawodawca w art. 42 ust 11 ustawy o VAT przewidział również możliwość przedłożenia dokumentów o charakterze uzupełniającym, w przypadku gdy dokumentacja, o której mowa w art. 42 ust. 3 ustawy o VAT nie potwierdzałaby jednoznacznie dostarczenia towaru do nabywcy będącego członkiem innego państwa UE. Takimi przykładowymi dowodami w świetle ustawy o VAT są:
- korespondencja handlowa z nabywcą, w tym jego zamówienie,
- dokumenty dotyczące ubezpieczenia lub kosztów frachtu,
- potwierdzenie otrzymania zapłaty za towar,
- dowód potwierdzający przyjęcie przez nabywcę towaru.
Co do zasady sprzedający zobligowany jest więc do posiadania wszystkich dokumentów określonych w art.42 ust. 3 ustawy o VAT. Jednak wystarczające jest też posiadanie przez sprzedającego tylko niektórych z nich, ale uzupełnionych dokumentami wskazanymi w art. 42 ust. 11 ustawy o VAT lub innymi dowodami, jeżeli łącznie potwierdzają fakt wywiezienia i dostarczenia towarów będących przedmiotem WDT do nabywcy.
Powyższy pogląd prezentowany jest również w wyroku WSA w Szczecinie z 20.01.2016 sygn. akt I SA/Sz 1295/15, w którym sąd dopuścił dodatkowe dowody, które łącznie stanowiły potwierdzenie dokonania wywozu towarów do innego państwa członkowskiego. WSA orzekł: „(...) mając na uwadze okoliczność, że skarżąca spółka na etapie postępowania podatkowego przedstawiła kopie dokumentów CMR, faktury, kopie not do każdego CMR zawierające numerację kodów kreskowych, podział na sztuki, rodzaje i inne ("Delivery note"), kopie dowodów wysyłki do T, rozliczenie sezonu 2005-2007, kopie wpłat, deklaracje eksportowe oraz dokumenty RECEIPT, to przedstawione przez spółkę dokumenty stanowią dowód dokonania wywozu towarów do innego państwa członkowskiego.”
Trzecim warunkiem, który musi być spełniony, aby sprzedawca mógł zastosować preferencyjną stawkę 0%, jest dokonanie rejestracji przez sprzedawcę jako podatnika VAT UE. Obowiązek ten musi zostać zrealizowany nie później niż na moment składania deklaracji podatkowej, w której wykazywana jest transakcja WDT.
Spełnienie tych trzech wyżej wymienionych warunków stanowi podstawę do zastosowania stawki 0%. Sprzedający uczestniczący wewnątrzwspólnotowej wymianie towarów powinni zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe udokumentowanie transakcji. Ważne jest, aby dokumentacja w sposób jednoznaczny potwierdzała dostarczenie towarów do nabywcy na terenie państwa członkowskiego innego niż Polska. Skutkiem nieprawidłowości w tym zakresie może być pozbawienie możliwości zastosowania stawki 0% podatku VAT, a co za tym idzie – opodatkowanie transakcji stawką podstawową.
Katarzyna Bartniak, Młodszy Konsultant Podatkowy
ECDDP Sp z o.o.