Niejednokrotnie przy stosowaniu prawa pojawia się kłopot z interpretacją określonego pojęcia, terminu. Rozwiązaniem problemu są zamieszczane w poszczególnych ustawach słowniczki pojęć. Zdarza się również zdefiniowanie pojęcia w treści ustawy.
Właściwie jest tak, że zdefiniowanie określonego pojęcia, terminu w treści określonego aktu prawnego wiąże je znaczeniowo i ma zastosowanie do wszystkich przepisów, które posługują się danym pojęciem.
Za dość rzadkie należy natomiast uznać zjawisko, kiedy to samo pojęcie jest kilkukrotnie definiowane w tym samym akcie prawnym – w dodatku za każdym razem odmiennie.
Przykładem takiej regulacji są przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, które dwukrotnie definiują pojęcie „towarów używanych”. Podatnik stykając się więc z tym terminem na gruncie przepisów VAT w pierwszej kolejności powinien ustalić w jakim znaczeniu został on użyty.
Zwolnienie z VAT towarów używanych – definicja nr 1
Po pierwsze termin „towary używane” pojawia się w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu zwalnia się z podatku dostawę towarów używanych, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Przez towary używane rozumie się tu ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.
Podatnik zwolniony jest więc z podatku, gdy dokona dostawy rzeczy ruchomych, które były przez niego używane przez pół roku, a przy ich nabyciu nie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Wracając do pojęcia „towary używane” w przywołanym powyżej znaczeniu, wskazać należy, iż kryterium decydującym o ich wyróżnieniu spośród innych towarów jest okres ich używania przez podatnika.
Co istotne okres ten – półroczny – liczony jest dopiero od momentu nabycia towaru przez podatnika. Jeśli więc podatnik używał dany towar na przykład jako najemca, czy użytkownik to pozostaje to obojętne z punktu zakwalifikowania towaru do używanych, a w konsekwencji do nabycia prawa do zwolnienia z podatku VAT.
Dodatkowo należy też wskazać, iż za towary używane rozumie się jedynie rzeczy ruchome - nieruchomości z kręgu przywołanej definicji zostały więc wykluczone.
Polecamy: serwis VAT
Polecamy: serwis Podatki osobiste
Szczególna procedura opodatkowania dostawy towarów używanych – definicja nr 2
Jak już wyżej wspomniano, pojęcie „towarów używanych” zostało użyte w ustawie o podatku od towarów i usług również w nieco innym znaczeniu. Kolejna definicja została zawarta w dziale ustawy o VAT regulującym procedury szczególne.
Tu między innymi wprowadzono szczególną procedurę opodatkowania dostawy towarów używanych. W świetle art. 120 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT przez towary używane rozumie się ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie i antyki oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne.
Istotą zastosowania przywołanej procedury jest opodatkowanie marży przy dostawie między innymi towarów używanych, które zostały nabyte bez podatku naliczonego.
Tego rodzaju sytuacja będzie miała miejsce, gdy podatnik nabył towar od podmiotu niebędącego podatnikiem (np. osoby fizycznej), lub podmiotu zwolnionego z podatku, bądź dostawa była zwolniona z podatku, albo nabycie opodatkowane było marżą. Co ważne, podstawą opodatkowania jest marża stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszoną o kwotę podatku.
Dokonując analizy przywołanej definicji „towarów używanych” zwrócić należy uwagę na kilka jej elementów. Pod tym pojęciem rozumie się wyłącznie rzeczy ruchome – wyłączono z zakresu tego pojęcia nieruchomości.
Trzeba też zauważyć, iż towar musi nadawać się do dalszego użytku. Jeśli więc mamy do czynienia z przedmiotem, który podlega zużyciu po jednorazowym zastosowaniu – nie będzie uznany za towar używany.
Jak przedstawione powyżej definicje mają się do siebie?
W pierwszym z omawianych przypadków kluczowe znaczenie ma fakt używania towarów przez podatnika i to w określonych ramach czasowych (nie mniej niż 6 miesięcy).
Druga z definicji „towarów używanych” wykorzystywana przy procedurze opodatkowania marży obejmuje towary używane w powszechnym tych słów znaczeniu. Konsekwencją powyższego jest to, że towary definiowane w art. 43 ust. 2 ustawy o VAT zazwyczaj mieszczą się definicji art. 120 ust. 1 pkt 4.
Natomiast „towary używane” zdefiniowane na potrzeby sprzedaży w systemie marży zwyczajowo nie są używane przez podatnika – służą raczej dalszej odsprzedaży, w konsekwencji towary te niekoniecznie muszą być towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy o VAT.
Podsumowując należy zauważyć, iż podniesiona kwestia podwójnego definiowania pojęcia „towarów używanych” z pewnością nie służy czytelności prawa i wymaga każdorazowego precyzowania, której z powołanych wyżej definicji określona sytuacja dotyczy.