Dotacja na badania
Przywołany wyrok dotyczył Spółki, która była uczestnikiem konsorcjum z innym podmiotem (liderem konsorcjum). Współpraca polegała na realizacji programu badań naukowych i prac rozwojowych w ramach dofinansowania przez podmiot państwowy. Kwota dotacji związana była z rozliczeniem kosztów tych prac, a środki niewykorzystane były zwracane. Spółka nie wykonywała w ramach konsorcjum czynności opodatkowanych VAT na rzecz lidera. Ewentualne rezultaty badań (prawa autorskie) miały być, z zasady, przekazane nieodpłatnie Skarbowi Państwa. Część wyników mogła być potencjalnie wykorzystywana później przez Spółkę w jej działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT).
Polecamy: Biuletyn VAT
Organ podatkowy – dotacja opodatkowana VAT
Spór toczony przed WSA w Gdańsku dotyczył tego, czy dotacja wpływa na podstawę opodatkowania VAT. Zdaniem organu podatkowego miałby na to wskazywać art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, który stanowi, że podstawą opodatkowania, z zasady, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Z regulacji tej wynika, że przynajmniej niektóre dotacje wchodzą do podstawy opodatkowania VAT jako element cenotwórczy. Organ podatkowy uznał, że taka sytuacja zaistniała w analizowanej sprawnie. W ramach konsorcjum Spółka dostała środki pieniężne i miała przenieść prawa autorskie (rezultaty badań) na Skarb Państwa. Przyznanie dotacji było w określonym stopniu związane z tym przeniesieniem. Dofinansowanie pełniłoby tym samym funkcję wynagrodzenia za czynności podatnika. Zdaniem organu, Spółka tylko pozornie przenosiła wyniki badań nieodpłatnie. W istocie zaś czynność ta- mogąca być uznana za świadczenie usług na rzecz Skarbu Państwa- była wykonywana za wynagrodzeniem.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Sąd – badać charakter dotacji
WSA w Gdańsku odwołał się do podziału dotacji na dwie grupy:
1. będące dopłatą do cen sprzedawanych towarów i usług, które wchodzą do podstawy opodatkowania VAT, oraz
2. na te, których nie da się powiązać z konkretnymi czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez ich beneficjenta. Takie dotacje służą pokryciu kosztów działalności i nie mają wpływu na rozliczenia VAT.
Kryterium podziału jest istnienie bezpośredniego (a nie jakiegokolwiek) związku pomiędzy dotacją a konkretnymi czynnością beneficjenta. Sąd nie dopatrzył się w rozpatrywanej sprawie takiego powiązania. Dotacja otrzymana przez Spółkę miały charakter zakupowy – polegała na pokryciu wydatków. Oczywiście sam fakt jej przyznania był niewątpliwe w określony sposób związany z późniejszym przekazaniem wyników badań na rzecz Skarbu Państwa, nie był to jednakże związek bezpośredni. Sąd podkreślił przy tym, że te wyniki mogą, a nie muszą w ogóle powstać. Ciężko więc byłoby mówić o tym, że dotacja jest powiązana z konkretną (w pełni określoną) czynnością.
Praktyka rozliczania VAT przy badaniach i dofinansowaniach
Stanowisko wyrażone przez WSA w Gdańsku zasługuje na pełną aprobatę. W prawidłowy sposób zastosowano w nim wynikający wprost z przepisów ustawy o VAT podział dotacji (subwencji, dopłat) na te mające bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika oraz na te, które nie wykazują takiego związku.
Przedstawienie zagadnienie budzi jednakże spory w praktyce. Wyrazem czego są, zapadłe w sytuacjach podobnych do tej z przytoczonego wyroku, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19.11.2015 r., znak IBPP1/4512-661/15/LSz oraz interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 4.2.2016 r., znak ITPP3/4512-706/15/AB. W rozstrzygnięciach tych uznawano, że dotacje przyznawane na prace rozwojowe powinny być opodatkowane VAT. Zdaniem autora stoją one w sprzeczności do wniosków zaprezentowanych przez WSA w Gdańsku. W praktyce podatnicy, w razie ewentualnych sporów z organami podatkowymi, mogą powoływać się na argumenty zaprezentowane w omawianym wyroku.
Michał Samborski, konsultant podatkowy ECDDP Sp. z o.o.