Zgodnie z nowymi przepisami zwolnieniu z VAT podlegają usługi turnusów rehabilitacyjnych wykonywane przez podmioty wpisane do rejestrów prowadzonych przez wojewodę.
Rozporządzenie to zostało opublikowane w Dz. U. Nr 44 z 1 marca 2011 r. (poz. 230).Zwolnienie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia nowego rozporządzenia w Dzienniku Ustaw, ale zgodnie z przepisem przejściowym podatnicy będą mogli skorzystać ze zwolnienia w odniesieniu do usług wykonanych w okresie od 1 stycznia 2011 r.
Aktualnie zwolnienie to znajdziemy w § 13 ust. 1 pkt 25) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), które weszło w życie z dniem 6 kwietnia 2011 r. (zastąpiło ono w całości rozporządzenie MF z 22 grudnia 2010 r. o tym samym tytule.
Dlaczego potrzebna była zmiana przepisów
Od początku 2011 roku turnusy rehabilitacyjne objęto podstawową 23% stawką VAT, podczas gdy do końca 2010 roku były zwolnione z VAT.
Warto też wiedzieć, że Narodowy Fundusz Zdrowia refunduje tylko turnusy rehabilitacyjne na oddziałach szpitalnych. Jednak takich szpitalnych turnusów jest bardzo ograniczona ilość i nie zaspokaja popytu.
Większość rodzin osób wymagających takich form rehabilitacji musi je finansować własnym staraniem i dla nich podwyżka o 23% jest niezwykle dotkliwa.
Media donosiły od początku 2011 roku o protestach przeciwko objęciu VAT turnusów rehabilitacyjnych zwłaszcza rodziców niepełnosprawnych dzieci. Rodziców wsparli nawet niektórzy urzędnicy państwowi i parlamentarzyści.
Jak widać Ministerstwo Finansów ugięło się pod tą presją.
Szerszy problem z usługami medycznymi
Należy przypuszczać, że sprawa ta jest tzw. wierzchołkiem góry lodowej problemów z opodatkowaniem VAT usług medycznych. Problemem jest bowiem lakoniczne określenie zwolnienia z VAT usług medycznych od początku 2011 roku w art. 43 ustawy o VAT.
VAT 2011 - wszystkie zmiany w jednym miejscu
Polecamy: Zwrot VAT za materiały budowlane - poradnik
Od 2011 roku zrezygnowano z definiowania zwolnionych z VAT usług za pomocą PKWiU. Wcześniej (do końca 2010 r.) konkretne symbole PKWiU precyzyjnie wskazywały, które z usług medycznych są zwolnione z VAT.
Zgodnie z obowiązującym od 2011 roku brzmieniem art. 43 ustawy o VAT zwolnione z VAT są:
1. usług w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej (art. 43 pkt 18);
2. usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane wynikające bezpośrednio z procesu leczenia, świadczone na rzecz zakładów opieki zdrowotnej na ich terenie (art. 43 pkt 18a);
3. usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone przez:
a) lekarzy i lekarzy dentystów,
b) pielęgniarki i położne,
c) osoby wykonujące inne zawody medyczne, o których mowa w art. 18d ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, z późn. zm.),
d) psychologów;
(art. 43 pkt 19)
4. świadczenie usług, o których mowa w pkt 18 i 19, jeżeli usługi te zostały nabyte przez podatnika we własnym imieniu ale na rzecz osoby trzeciej od podmiotów, o których mowa w pkt 18 i 19 - chodzi tu w szczególności o pakiety/abonamenty medyczne dla pracowników (art. 43 pkt 19a);
3. usług transportu sanitarnego (art. 43 pkt 20).
Kryterium zwolnienia jest więc podmiotowo-przedmiotowe.
Po pierwsze aby dana usługa medyczna była zwolniona z VAT musi być realizowana przez ZOZ lub przez działających samodzielnie lekarzy, stomatologów, pielęgniarki, położne, psychologów czy osoby wykonujące inne zawody medyczne. I to kryterium jest jasne.
Jednak po wtóre usługa medyczna zwolniona z VAT musi w każdym przypadku (bez względu na to przez kogo z ww. listy jest świadczona) służyć „profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia”. W przypadku usług świadczonych przez ZOZ zwolnione z VAT są jeszcze dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z ww. usługami związane.
I tu zaczyna się problem, bo nie zawsze wiadomo, czy dana usługa medyczna realizuje te cele. Zabiegi na turnusach rehabilitacyjnych z pewnością mają na celu przywracanie lub poprawę zdrowia i o ile są wykonywane przez specjalistów powinny być nawet teraz zwolnione z VAT. Problemem są te usługi dodatkowe (noclegi, wyżywienie) - jeżeli podmiot organizujący turnus nie ma statusu zakładu opieki zdrowotnej, to te poboczne świadczenia muszą być opodatkowane 23% VAT-em.
Miejmy nadzieję, że Minister Finansów odniesie się również (w rozporządzeniu, interpretacji ogólnej, czy innej formie) do pozostałych usług medycznych, w przypadku których nadal panuje niepewność, czy są zwolnione z VAT, czy nie.
Chodzi tu przykładowo o zabiegi chirurgii plastycznej, leczenie otyłości, zabiegi bariatryczne), zabiegi in vitro, wszczepianie implantów zębów, czy operacje związane z obturacyjnym bezdechem podczas snu (OBS), a więc wszystkie zabiegi polegające na prostowaniu skrzywionej przegrody nosa, usuwaniu polipów, usuwaniu powiększonych migdałków podniebiennych oraz gardłowego, wycinaniu języczka i plastyce podniebienia miękkiego.