Podatnik prowadzi sprzedaż detaliczną napojów w opakowaniach zwrotnych. Odbiorcami są konsumenci - osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Jak w takim przypadku traktować sprzedaż opakowania zwrotnego oraz w jaki sposób przyjmować od klientów te opakowania?
Magdalena P. z Zambrowa
W świetle przepisów wykonawczych do ustawy o VAT można wyróżnić dwa przypadki sprzedaży towaru w opakowaniu zwrotnym:
1) sprzedawca nie pobrał za opakowanie zwrotne kaucji ani nie określił tej kaucji w umowie z kupującym – wówczas opakowanie należy uwzględnić w cenie towaru i razem z towarem opakowanie takie opodatkować oraz wykazać na fakturze jako jedną pozycję,
2) sprzedawca pobrał za opakowanie zwrotne kaucję lub określił tę kaucję w umowie z kupującym – wówczas wartości opakowania zwrotnego nie uwzględnia się w fakturze dokumentującej sprzedaż.
Fakturę dokumentującą kwotę należności z tytułu niezwrócenia przez odbiorcę opakowań zwrotnych wystawia się nie później niż 7. dnia po dniu, w którym umowa przewidywała zwrot opakowań. Jeżeli w umowie nie określono daty zwrotu opakowań, fakturę wystawia się nie później niż 60. dnia od dnia wydania opakowań.
Wśród podatników zajmujących się sprzedażą detaliczną towarów w opakowaniach zwrotnych przepisy te wywołały wiele kontrowersji, gdyż zdają się nie uwzględniać specyficznej sytuacji tego typu przedsiębiorców. W praktyce obrotu detalicznego przepisy te wymuszają na podatnikach przyjmowanie opakowań zwrotnych w chwili sprzedaży. Dzieje się tak, gdyż pobieranie od konsumentów kaucji za opakowania zwrotne (określanie jej w umowach nie wchodzi w rachubę ze względów praktycznych) skutkowałoby koniecznością prowadzenia przez podatnika ewidencji opakowań sprzedawanych konsumentom, „pilnowania” terminu 60-dniowego, a po jego upływie obciążania konsumentów wartością opakowań i ściągania od konsumentów należnych kwot. Z uwagi na ilość podmiotów dokonujących zakupów oraz niewielkie kwoty przypadające na każdy z nich, postępowanie takie uznać należy na kosztowne i nieracjonalne.
Dlatego w praktyce opakowania zwrotne należy przyjmować od klientów jedynie bezpośrednio przy sprzedaży. Co prawda wyżej przedstawione zasady postępowania z opakowaniami zwrotnymi nie przewidują takiego przypadku (mowa jest tylko o pobraniu kaucji bądź jej określeniu w umowie), jednakże można to „podciągnąć” pod sytuację „kaucję pobrano – opakowanie zwrócono – kaucję zwrócono”, pomimo że faktycznie nie następuje wydanie i zwrot kaucji.
W przypadku zaś gdy w chwili sprzedaży towaru w opakowaniu zwrotnym konsument nie zwraca opakowania (nie przynosi ze sobą opakowania na wymianę), wystawiany paragon fiskalny powinien uwzględniać pozycję „opakowanie”.
Anna Piszcz
Podstawa prawna:
§ 22 rozporządzenia Ministra Finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 97, poz. 971).