Przez cały 2004 r. amortyzowaliśmy inwestycję w obcym środku trwałym, tj. w dzierżawionym przez nasz zakład lokalu użytkowym. W styczniu 2005 r. lokal ten został przez nas wykupiony na własność. W związku z powyższym mamy pytanie, czy inwestycja w obcym środku trwałym podwyższy nam wartość początkową do amortyzacji lokalu będącego już naszą własnością? Czy może tylko niezamortyzowana część tej inwestycji w obcym środku trwałym podwyższy wartość początkową do amortyzacji? Nadmienię, że urząd miejski będący poprzednim właścicielem tego lokalu nie zwrócił nam nakładów na tę inwestycję, które ponieśliśmy
RADA
Jeśli inwestycja w obcym środku trwałym została dokonana i przekazana do używania przed jej zakupem, to jako odrębny środek trwały podlega nadal odpisom amortyzacyjnym na dotychczasowych zasadach. Istnieją w tej kwestii również poglądy odmienne, o czym niżej w uzasadnieniu. Natomiast w przypadku gdy nakłady ulepszające zostały poniesione na niestanowiący własności podatnika środek trwały (np. jak w pytaniu – lokal użytkowy), a jego zakup następuje przed przekazaniem tej inwestycji do używania, to wówczas nakłady te zwiększą wartość początkową budynku jako koszty środków trwałych w budowie.
UZASADNIENIE
Inwestycje w obcych środkach trwałych są to koszty podatnika odnoszące się do niestanowiącego jego własności środka trwałego w momencie ich ponoszenia, które zmierzają do ulepszenia tego środka. Od momentu przyjęcia do używania inwestycja w obcym środku trwałym stanowi odrębny składnik majątku będący środkiem trwałym, podlegający amortyzacji na zasadach określonych w ustawie.
Inwestycje w obcych środkach trwałych podlegają zaewidencjonowaniu w księgach podatnika tak jak wszystkie pozostałe środki trwałe. Są więc one składnikami majątku trwałego wykazanymi w osobnych pozycjach w ewidencji środków trwałych niezależnie od posiadanego prawa własności oraz przewidywanego okresu używania.
Dlatego nie można uznać, że nabycie przez podatnika prawa własności do środka trwałego (w tym przypadku – lokalu użytkowego) po przyjęciu inwestycji w obcym środku trwałym (nakładów ulepszających dokonanych przez podatnika w tym lokalu) do używania powoduje jego likwidację, sprzedaż czy niedobór. Jeśli zatem inwestycja ta będzie nadal używana przez podatnika, to wciąż stanowić będzie odrębny środek trwały podlegający amortyzacji według dotychczasowych zasad i przy zastosowaniu przyjętych dla niej uprzednio stawek.
W literaturze spotyka się też odmienne poglądy w tej kwestii. A mianowicie niektórzy uważają, że niezamortyzowana wartość inwestycji w obcym środku trwałym w przypadku zakupu środka trwałego przez podatnika, który dokonał tych inwestycji, zwiększa jego wartość początkową dla celów amortyzacji. Jednak nie można się zgodzić z powyższym stanowiskiem. Jeśli bowiem inwestycje w obcym środku trwałym zostały dokonane i przekazane do używania przed zakupem tego środka trwałego, to – jak już wyżej wskazano – stały się odrębnym środkiem trwałym. Środek ten nie może zatem jednocześnie zostać uznany za środek trwały w budowie (art. 3 ust. 1 pkt 16 ustawy o rachunkowości), czy też za koszty związane z zakupem (art. 22g ust. 3 updof) zwiększające wartość początkową zakupionego środka trwałego.
Odmienna kwalifikacja tych nakładów będzie miała natomiast miejsce w sytuacji, gdy podatnik poniesie nakłady na ulepszenie obcego środka trwałego i dokona zakupu tego środka jeszcze przed przekazaniem inwestycji w niestanowiącym jego własności środku trwałym do używania. Wtedy poniesione nakłady zwiększą wartość początkową tego środka jako koszty środka trwałego w budowie (art. 3 ust. 1 pkt 16 oraz art. 28 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Podatkowo będą one stanowić koszty związane z zakupem, naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania (art. 22g ust. 3 updof).
• art. 22g ust. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 102, poz. 852
• art. 3 ust. 1 pkt 16, art. 28 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 10, poz. 66
Anna Welsyng-Zielony
doradca podatkowy, prawnik