W związku z tym, że nowy członek zarządu spółki, zatrudniony w niej na podstawie umowy o pracę, zamieszkuje w innej miejscowości niż siedziba spółki, spółka rozważa poniesienie kosztów zakwaterowania go na kwaterze prywatnej lub wynajęcia dla niego lokalu mieszkalnego. Czy wartość świadczeń poniesionych przez pracodawcę z tego tytułu korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, a jeśli tak, to do jakiej wysokości?
Zgodnie z obowiązującym aktualnie brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o p.d.o.f. wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników, z zastrzeżeniem ust. 14,
1) w hotelach pracowniczych bądź
2) na kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł.
W myśl art. 21 ust. 14 ustawy o p.d.o.f. zwolnienie powyższe ma zastosowanie do pracowników, których miejsce zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie korzysta z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów, określonych w art. 22 ust. 2 pkt 3 i 4 ustawy o p.d.o.f.
Dla ustalenia prawa do skorzystania z powyższego zwolnienia konieczne jest zatem rozstrzygnięcie, czy lokal, w którym ma zamieszkiwać pracownik, może zostać uznany za kwaterę prywatną wynajmowaną na cele zbiorowego zakwaterowania.
W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2001 r., na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o p.d.o.f., od podatku wolna była wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu: 1) zakwaterowania pracowników w hotelach pracowniczych oraz kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania, bądź 2) udostępnienia lokalu mieszkalnego pracownikom, w przypadku zatrudnienia poza miejscem ich stałego zamieszkania – do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie trzykrotnego najniższego wynagrodzenia za pracę, ogłaszanego na podstawie odrębnych przepisów, za grudzień roku poprzedzającego rok podatkowy. Ustawodawca ujmował zatem jako odrębne sytuacje zakwaterowanie pracownika na kwaterze prywatnej, wynajmowanej na cele zbiorowego zakwaterowania, oraz udostępnienie pracownikowi lokalu mieszkalnego, wynajętego w tym celu przez pracodawcę. W wyniku nowelizacji dokonanej ustawą z 21 listopada 2001 r., od 1 stycznia 2002 r. wolne od podatku dochodowego pozostały jednak tylko świadczenia ponoszone przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników w hotelach pracowniczych lub kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania, natomiast zwolnieniu nie podlega już wartość świadczenia pracodawcy, polegającego na wynajęciu pracownikowi lokalu mieszkalnego.
Reasumując, jeśli w przypadku pracownika korzystającego ze świadczenia pracodawcy polegającego na poniesieniu kosztów zakwaterowania na kwaterze prywatnej, wynajmowanej na cele zbiorowego zakwaterowania, zastosowanie będą miały koszty uzyskania przychodów w wysokości 102,25 zł miesięcznie (na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1 ustawy o p.d.o.f.), wówczas opodatkowaniu podatkiem dochodowym będzie podlegać jedynie nadwyżka świadczenia ponad 500 zł miesięcznie. Zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o p.d.o.f., nie będzie miało natomiast zastosowania w sytuacji, gdy pracodawca wynajmie i udostępni pracownikowi lokal mieszkalny.
Tomasz Zieniewicz
Podstawa prawna:
art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.).