Prowadzimy spółkę akcyjną. Posiadamy pawilon handlowy ujęty w ewidencji środków trwałych i amortyzowany. W bieżącym roku zakupiliśmy prawo własności gruntu, na którym stoi wspomniany pawilon, wraz ze służebnością za kwotę 30 000 brutto. Czy VAT od tej kwoty podlega odliczeniu? Kiedy ten wydatek zaliczyć do kosztów podatkowych?
RADA
VAT związany z nabyciem przedmiotowego gruntu podlega odliczeniu na zasadach ogólnych, o czym szerzej piszemy w uzasadnieniu. Wydatki te staną się kosztem uzyskania przychodu dopiero w momencie ewentualnego zbycia tego gruntu.
UZASADNIENIE
Grunty stanowią samodzielne, odrębne środki trwałe, niezależne od wzniesionych na nich budynków i budowli. Wartość nabytego gruntu zalicza się wprost do środków trwałych i ujmuje na koncie 010. Należy przy tym zwrócić uwagę, iż na gruncie podatku dochodowego grunty nie podlegają amortyzacji (art. 16c pkt 1 updop). W konsekwencji wydatki na nabycie przedmiotowego gruntu nie będą mogły zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne. Wydatki te staną się kosztem uzyskania przychodu dopiero w momencie ewentualnego zbycia tego gruntu (art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. a) updop).
Jeśli chodzi o kwestię odliczenia VAT od zakupu, wyjaśnić należy, że możliwość ta jak najbardziej istnieje (zakładając, że nabycie gruntu ma związek z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez spółkę). W szczególności możliwości odliczenia nie wyklucza art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, który wyłącza prawo do odliczenia w przypadkach, gdy wydatki na nabycie towarów i usług nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu. Co prawda, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie, między innymi, gruntów, lecz art. 88 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie stanowi, że art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy nie dotyczy wydatków związanych z nabyciem gruntów.
Wnioski powyższe potwierdzają organy podatkowe w udzielanych przez siebie wyjaśnieniach, czego przykładem może być pismo Naczelnika II Urzędu Skarbowego Łódź Górna z 17 lutego 2005 r. (nr III-1/443/3/2005/ER, publ. http://sip.mf.gov.pl/), w którym czytamy, że:
grunt nie został wymieniony w ustawie jako towar, którego nabycie nie uprawnia do obniżenia podatku należnego o naliczony, pod warunkiem że zakup gruntu oraz innych usług z tym związanych służyć będzie czynnościom opodatkowanym – podatnik nabywa prawo do obniżenia podatku należnego przy nabyciu gruntu, w tym od zakupów związanych pośrednio z jego nabyciem.
Warto zauważyć, iż możliwość odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem gruntu oznacza, że wartością początkową nabywanych przez podatników gruntów jest ich cena nabycia netto, a nie brutto (art. 31 ust. 1 ustawy o rachunkowości oraz art. 16g ust. 3 updop).
Przykład
Załóżmy, że kwota 30 000 zł, o której mowa w pytaniu, jest wartością brutto. Oznacza to, że wartością początkową dla celów ujęcia gruntu w księgach rachunkowych jest kwota 24 590,16 zł (kwota ta jest efektem zastosowania do 30 000 zł tzw. metody „w stu”). Podatek VAT od tej kwoty (5409,84 zł) podlega na gruncie przepisów VAT odliczeniu, a więc nie stanowi elementu ceny nabycia gruntu.
• art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. a), art. 16c pkt 1 oraz art. 16g ust. 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
• art. 31 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 184, poz. 1539
• art. 86 ust. 1, art. 88 ust. 1 pkt 2 oraz art. 88 ust. 3 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
Tomasz Krywan
konsultant podatkowy