W październiku 2005 r. wysłaliśmy próbkę towaru kontrahentowi z Austrii. Otrzymaliśmy fakturę za transport z 22% VAT. Czy możemy odliczyć VAT z faktury za transport, jeżeli dokonujemy tylko sprzedaży opodatkowanej w przypadku, gdy dostawa próbek jest zwolniona z VAT?
RADA
Odliczenie przysługuje Państwu w pełnej wysokości.
UZASADNIENIE
Nieodpłatne przekazania towarów są traktowane przez ustawodawcę jak dostawy odpłatne i mieszczą się w zakresie przedmiotowym ustawy o VAT. Od tej zasady są wyjątki. Jednym z nich jest wyłączenie z opodatkowania nieodpłatnych dostaw próbek.
WAŻNE
Próbka, w rozumieniu ustawy, to niewielka ilość towaru, reprezentująca określony rodzaj lub kategorię towarów, która zachowuje skład oraz wszystkie właściwości fizyczne, fizykochemiczne lub biologiczne towaru, przy czym ilość lub wartość przekazywanych (wręczanych) przez podatnika próbek nie wskazuje na działanie mające charakter handlowy.
Jak wynika z zapytania, w związku z przesłaną próbką towaru podatnik poniesie koszty transportu. Podatek zawarty w fakturze potwierdzającej nabycie usług transportowych bez wątpienia ma bezpośredni związek z czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, ale pośrednio wykazuje także związek ze sprzedażą opodatkowaną, którą, co do zasady, zajmuje się podatnik. Wynika to z konieczności poniesienia określonych kosztów, by doszło do sprzedaży opodatkowanej. W pewnych sytuacjach kosztami, jakie musi ponieść sprzedawca, by podpisać kontrakt, będą wydatki na próbki jego wyrobu, które następnie przekaże nieodpłatnie potencjalnemu nabywcy.
Trudno więc odmówić kosztom poniesionym w związku z przekazaniem próbki (zarówno tym dotyczącym jej wytworzenia, jak i tym związanym z jej dostarczeniem) oczywistego związku ze sprzedażą opodatkowaną. Tak więc, fakt wykorzystania towaru (próbki) oraz usług (kosztów transportu związanych z dostarczeniem próbki) do wykonywania czynności opodatkowanych oznacza uprawnienie podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur stwierdzających nabycie towarów i usług. Należy przy tym dodać, iż ustawodawca nie wskazał w ustawie ograniczeń w odliczeniu podatku naliczonego związanego z kosztami dotyczącymi przekazania próbki (art. 86 ust. 8 pkt 2 ustawy).
Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w bogatym orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, dobitnie podkreślającym znaczenie zasady neutralności podatku dla podatnika VAT. W orzeczeniu z 26 maja 2005 r. (C-465/03) Trybunał rozstrzygał problem odliczenia podatku naliczonego przez podatnika, który wykonuje sprzedaż opodatkowaną oraz wyłączoną spod opodatkowania (emisja akcji), i uznał, że można odzyskać VAT od zakupu usług związanych z przygotowaniem tej emisji. Trybunał stwierdził, iż czynności wyłączone nie mają żadnego znaczenia wobec możliwości odliczenia podatku. Wynika to z konieczności zachowania zasady neutralności VAT wobec przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą.
• art. 7 ust. 3 i 4, art. 86 ust. 8 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
Iwona Skrok
specjalista w zakresie VAT