Nasza firma jest spółką z o.o. i w czerwcu 2005 roku otrzymaliśmy przelewem bankowym dotację na zakup środka trwałego w wysokości 6000 zł. Środek trwały wprowadziliśmy do ksiąg rachunkowych w kwocie 60 000 zł. Jest on amortyzowany według stawki 20%. Jak powinniśmy ująć to zdarzenie w naszych księgach rachunkowych? Jak wygląda kwestia podatku dochodowego oraz VAT w aspekcie otrzymanej dotacji?
Zasadniczo otrzymane dopłaty, dotacje i subwencje na sfinansowanie budowy lub zakupu środków trwałych (a także prac rozwojowych i badawczych) zaliczane są zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy o rachunkowości do kategorii rozliczeń międzyokresowych przychodów (jeśli nie zwiększają one funduszy własnych).
Ponadto otrzymana dotacja związana z dostawą lub świadczeniem usług jest zaliczana do obrotu zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT. Opodatkowaniu podlegają więc dotacje bezpośrednio związane z dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeśli zaś chodzi o otrzymane dotacje w kontekście podatku dochodowego od osób prawnych, to otrzymana dotacja na podstawie przepisów art. 17 ust. 1 pkt 21 u.p.d.o.p. jest zwolniona z podatku dochodowego. Należy przy tym pamiętać, że – zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 48 u.p.d.o.p. – nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na ich nabycie lub wytworzenie, zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Rozliczenia międzyokresowe przychodów obejmują przychody zrealizowane w bieżącym okresie sprawozdawczym, które będą miały wpływ na wyniki finansowe dopiero w przyszłych okresach sprawozdawczych, a wszystko po to, by zapewnić ich współmierność z odpowiednimi związanymi z nimi kosztami. Tym samym ewidencja otrzymanych dotacji dokonywana jest na koncie 840 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”. Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów dotacje zwiększają stopniowo, czyli równolegle do odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, pozostałe przychody operacyjne. Konto 840 może wykazywać tylko saldo Ma. Saldo to wyraża stan przychodów przyszłych okresów, zarachowanych do końca okresu sprawozdawczego. Innymi słowy, saldo Ma też wyraża stan nierozliczonych przychodów przyszłych okresów. Prezentujemy ujęcie dotacji na zakup środka trwałego w księgach rachunkowych jednostki otrzymującej dotację.
Otrzymanie dotacji na zakup środka trwałego
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Jeśli zaś chodzi o aspekt podatkowy, to warto mieć na uwadze zamieszczone na stronach Ministerstwa Finansów pismo z 30 lipca 2004 r. nr BI/005-0595/04, w którym Izba Skarbowa w Gdańsku wyjaśniła: Fakt otrzymania refundacji wydatków na zakup środka trwałego nie wpłynie na wielkość wartości początkowej ani na wielkość odpisów amortyzacyjnych wykazywanych w ewidencji środków trwałych. Podatnik powinien jednak wydzielić z odpisów amortyzacyjnych taką ich część, która będzie równa kwotowo otrzymanej refundacji. Ta wydzielona część odpisów nie będzie mogła zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Jednocześnie należy podkreślić, iż prawidłową formą będzie tu równomierne zmniejszanie odpisów zaliczonych do kosztów.
Ponadto ustawodawca w treści art. 16 ust. 1 pkt 48 u.p.d.o.p. użył czasu dokonanego („zwróconych”), co skutkuje obowiązkiem wyłączenia podanej części odpisów amortyzacyjnych od momentu otrzymania refundacji.
Grzegorz Mazur
Podstawa prawna:
• ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.),
• ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).